Ufukta seçim olsun olmasın “hangi partiye oy vereceksiniz” anketleri yapar birileri. İşleri budur. Toplum için siyasi partiler için faydalı da olurlar.

Ama bir yerlere sırtlarını dayamış olan kimileri ise, bunu bir işin ötesinde kamuoyunda bir algı oluşturmak için yapar. Halkın aklına örneğin bir erken seçimi sokmak için, falanca partinin oylarının arttığı, filancanın düştüğü düşüncelerini yerleştirmek için vesaire. 

Bunlar hep olur dedik. Ama ülkemizde son dönemde bu anketlerin sayısı hayli arttı.

Pek çoğu rutine bindirdi; her ay düzenli olarak anket sonucu açıklıyor.

Bunlar ne kadar gerçekçi, ne kadar güvenilir? Daha doğrusu hangileri bir algı oluşturma, rüzgar estirme peşinde, hangileri objektif tespit?

Bunu tam olarak anlamak mümkün gözükmüyor. 

Siyahla beyaz gibi net bir ayrım yapılamaz çünkü. Gri alanlar var. Siyasetle ilgili bir anket sonucuyla karşılaştığımızda mutlaka, bunları gözönünde bulundurmalıyız. 

Hal bu olunca biz gazeteciler de, bunlar içinde “en güvenilir” bulduğumuz firmanın anket sonuçlarını kayda değer görebiliyor ve sizlerle paylaşabiliyoruz.

Bugün ben de, başındaki isim olan Mehmet Ali Kulat Bey’i tanıdığım ve vicdanlı dürüst biri olarak gördüğüm için MAK Danışmanlık’ın son araştırmasından söz etmek istiyorum.

Mehmet Ali Kulat yönetimindeki MAK’ın “Ekim 2021 Türkiye Gündem Araştırması”, ülke genelinde 11 Ekim – 21 Ekim tarihleri arasında 5750 kişi ile yapılmış.

Ankette en çok dikkatimi çeken, halkın gündemi oldu. Siyasi partiler çok ağır ifadelerle ha bire birbirlerine yüklenip, oy-seçim atışması yaparken, halk geçim derdinde. 

Ankette örneğin “Bugün ülkemizde en öncelikli çözülmesi gereken sorun nedir” sorusuna katılımcıların yüzde 54’ü “ekonomik sıkıntılar” cevabını vermiş; hayat pahalılığı, işsizlik yani.

“Genel anlamda düşündüğünüzde size göre Türkiye’de ekonomi iyiye mi gidiyor, kötüye mi gidiyor?” sorusu üzerine yüzde 51’lik bölüm “Kötüye gidiyor” diyor. “İyiye gidiyor” diyen yüzde 18’de kalmış.

“Ekonomi kötüye gidiyor” diyen bu yüzde 51’e, “Bunun sebebi ne olabilir” diye de sorulmuş. Yüzde 64’ü “Hükümet ekonomiyi iyi yönetemiyor” cevabını vermiş.

Ve şu soru yöneltilmiş: 

“Son 6 ayda aile ekonominizin durumunu aşağıdaki ifadelerden hangisi özetler?”

Yüzde 63’lük kesim “Ekonomik durumumuz bozuldu” derken, “Daha iyi oldu” diyenlerin oranı yüzde 5’te kalmış.

Ankette “Şu an ki gelirinizi aşağıdaki ifadelerden hangisi özetlemektedir?” sorusuna verilen cevaplar da hayli önemli:

Yüzde 32 ile en büyük kesim “Şu anki gelirim ile temel ihtiyaçlarımızı karşılayamıyorum” demiş. Yüzde 31’i de “temel ihtiyaçlarımı ancak karşılıyorum” cevabını vermiş. 

Ankette, halkın ana gündem maddesi olan ekonomik sorunların çözümüne dair düşünceleri de yoklanmış.
Şöyle sorulmuş örneğin:

“Size göre; mevcut Hükümet önümüzdeki 1 yıl içinde Türkiye’nin ekonomik sorunlarını çözebilir mi?”

“Çözebilir” diyen yüzde 19 çıkmış. Yüzde 16 “kısmen çözebilir”, yüzde 54 ise “Çözemez” görüşünü dile getirmiş. 

Peki ya muhalefet; hükümet olmaları durumunda onlar çözebilir mi? Bu da sorulmuş katılımcılara.

Yüzde 38’le çoğunluğu “Çözemez” diyenler oluşturmuş.

“Çözebilir” diyenler yüzde 25, “Kısmen çözebilir” diyenler yüzde 26.

Görüldüğü üzere, iktidarın ekonomik sorunların üstesinden gelebileceğini beyan edenler azınlıkta kaldığı gibi bu hususta muhalefetten ümitli olanlar da öyle yüksek değil. 

Hükümet de muhalefet de buraya yoğunlaşmalı. Halk neden böyle düşünüyor, bu konuda neler yapılabilir, buna kafa yormalı. 

Bu nedenle anketin “partilerin oy oranları” kısmını es geçiyorum… 

Gündeminde ağırlıklı olarak hayat pahalılığı, temel ihtiyaçların karşılanıp karşılanamaması ve işsizlik konuları olan ülkemin vatandaşlarına “hangi partiye oy vereceksiniz” diye sorulması, içime sinmiyor; yakışık almaz düşüncesindeyim.

Kime verecekse verecek kardeşim. 

Onu, seçim günü sandık önüne geldiğinde söyler.

Anket firmaları “düşünce” ve “tercihler”den ziyade sorunların tespitine yoğunlaşıp, bu sorunların gündeme getirilmesine vesile olur, siyasi partiler de bu sonuçlardan yola çıkarak çözümler üretirse daha hayırlı olur.

Türkiye’nin ihtiyacı olan budur.