Bugünkü yazımda çağımızdaki en büyük maddi paylardan biri olan reklamlar ve reklam şirketlerinin dolaylı yoldan üzerimizdeki gözetim ve denetiminden bahsedeceğim. Gözetim ve reklamlar bu günlerde çok daha arttı. Çünkü gözetim yaşadığımız çağda internet ile beraber büyüyor. Toplumdaki bireyler internet sayesinde çok daha fazla denetleniyor ve kendi bilgilerini dışarıya daha çok arz ediyorlar. Çünkü gözetim toplumu günümüzde internet üzerinden çok kolay işliyor. Örneğin ben arkadaşlarımla beraber sosyal mecralar üzerinden fotoğraf makineleri üzerine sohbet ediyorum. Konuşmamız bitiyor sonra herhangi bir sosyal platforma giriyorum ve bütün reklamlar fotoğraf makineleri ve fotoğrafçılık üzerine oluyor. Yani internet ve sosyal medya gözetlenmemizi ve denetlenmemizi çok kolaylaştırıyor.

Aslında sadece internette dolaşırken geçirdiğimiz zaman olmuyor bu. Bazı iddialara göre sadece telefonun yanında edilen sohbette bile gözetlemeler yapılabiliyor. Ben bunun olabileceğine inanıyorum çünkü bir gün telefonlarımız masadayken arabalar hakkında uzun bir süre sohbet ettikten sonra sosyal medyada karşımıza çıkan neredeyse bütün reklamlar araba hakkındaydı. İşte tam olarak gözetim toplumu kavramı da bu aslında, zamanla her an gözetlendiğimizi düşünmeye başladığımız için aslında bir süre sonra kendi irademizi kaybediyoruz ve sürekli kendi kendimizi denetlemeye başlıyoruz.

Günümüzde çok daha fazla internet ve sosyal medya kullanıyoruz. Sürekli her şeyimizi sosyal medyada paylaşarak kendimizi denetim mekanizmalarının gözetimlerine sokuyoruz. Bu denetim ve gözetim mekanizmalarının neredeyse tamamı reklam şirketlerine çalışan veri şirketlerinden oluşuyor. Özellikle kış mevsimlerinde insanlar doğal olarak internette ve sosyal medyada daha fazla zaman harcıyor. Bu durumda denetim mekanizmalarının işine geliyor. Çünkü yukarıda verdiğim örnekte de bahsettiğim gibi internette geçirdiğimiz her dakika gözetleniyoruz.

Yaşamımızda artık bir dakika bile reklamlardan uzak kalamıyoruz. Bu reklamlar sadece ürünün tanıtımını yapmakla kalmıyor aynı zamanda bizleri gizli şekilde yönlendiriyor. Örneğin kıyafet almak için bir mağazaya gidiyoruz ve kıyafetler arasında sanki özgürmüşüz gibi seçiyoruz fakat aslında günlerce maruz kaldığımız reklamlar ve toplum baskıları bilinçaltımıza yerleştiği için o kıyafeti biz seçmiyoruz. Bireyler zamanla bu gözetim ve denetim mekanizmalarının elinde robot gibi kalıyor ve bir ayakkabı bile alacağında kendi seçimlerini yapamaz hale geliyor. Aslında seçtiğine inanıyor fakat o seçim kendisine değil bu gözetim şirketlerine ait oluyor.

Bu problemlerin en büyük sebebi ise sosyal medyadır. Çünkü özellikle Instagram’da yaptığımız aşağı kayma hareketi esnasında belki de dakikada 15 reklam görüyoruz dolaylı biçimde. Bu sebeplerle de insanlarımızın sosyal medyadan biraz uzaklaşmaları iyi olacaktır. İnsanlar telefonlarından ekran sürelerine bakarak sosyal medyadaki geçirdikleri süreyi görebilirler. Bu sayede de günlük kullanımlarını düzenleyerek gözetim ve reklamdan biraz olsun kaçınabilirler.