Salgın Hastalıklar Ve Alınan Bazı Ekonomik Tedbirler(2)
İnsanlık tarihi onlarca hatta yüzlerce adına yer veremediğimiz salgın ya da pandemi hastalığı görmüştür şimdi de mücadele içerisinde olduğumuz 11.03.2020 tarihi itibariyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından “pandemi” olarak nitelendirilen ve ülkemizde de kısa bir süre içerisinde hızla yayılan bilimsel adı COVID-19 yani Koronavirüs salgını (“Koronavirüs”) olan bir hastalık var. Tüm dünya ülkeleri, korkusunun dahi korkuttuğu salgın dolayısıyla akıl tutulması yaşadı, her cihetten zorluk içerisine girdi. Dolayısıyla da yürütülen denge sistemleri de durdu, alt-üst oldu. Kimi gelişmiş devletler vatandaşına solunum cihazı temin edemeyecek hale geldi. Her sahada bozulmalar, değişmeler var.
Tüm dünyayı tesiri altına alan Covid-19 salgını insan sağlığını olduğu gibi ülke ekonomilerini de sarsmıştır. Adeta her şeyin durduğu, kısıtlamaların getirildiği ve farkında olmadığımız nimetlerin ne kadar mânidar olduğunu idrak ettiğimiz bu süreçte her ülke çeşitli tedbirler almaktadır.
Karantina uygulamaları sebebiyle ortaya çıkan; üretimde işgücünün azalması, iş yerlerinin kapatılması, ithalat ve ihracat kısıtlamaları, tüketimde azalma gibi sonuçların ekonomi üzerinde oluşturduğu menfi sonuçlar alınan tedbirler ile giderilmeye çalışılmaktadır.
Dünya ticaretinin en önemli göstergelerinden biri olan Baltık kuru yük endeksindeki tarihi düşüş dünya ticaretindeki daralmayı; Brent Petrol fiyatlarındaki rekor düşüş ise üretimin dolayısıyla büyümenin düştüğüne işaret etmektedir. Bahsolunan ekonomik göstergeler Koronavirüs salgını sebebiyle ortaya çıkan ekonomik daralmanın tüm dünyaya yayıldığını aşikar bir şekilde bizlere göstermektedir. Nitekim, Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı –United Nations Conference on Trade and Development- (“UNCTAD”) küresel büyümenin bu yıl %2’nin altına düştüğünü ve dünya ekonomisinin 1 trilyon dolarlık kaybının olacağı yönünde uyarılarda bulunmuştur.
Bu hususta her ülkede gerek sağlık kuruluşlarının yeterliliği gerek ülke ekonomisi açısından çeşitli tedbirler alınmaya başlanmıştır. Amerika piyasalarında devre kesicilerin devreye girmesi ve borsaların alım-satım işlemlerinin 15 dakika durdurulması, Merkez Bankalarının faizleri indirerek ekonomiye nakit para akışı sağlamaya çalışması bu tedbirlere misal verilebilir..
Ülkemizde de salgın hastalık tehdidine karşı alınan ve aşağıda detaylı bir şekilde açıklanan tedbirler kamu sağlığının teminine yönelik tedbirler yanında salgının ekonominin üzerindeki negatif etkinin sonuçlarından vatandaşların minimum seviyede hasar almalarını sağlamak üzere “Ekonomik İstikrar Kalkanı” adı verilen bir paketle koronavirüsün etkilerini azaltmak için 100 milyar Türk Lirası boyutunda bir kaynak seti oluşturulmuştur.