Geçen haftaki yazımızda istinsah’tan yani bir metni kopyalayarak çoğaltma işleminden bahsetmiştik. Metinleri orijinallerine bakarak kopyalayarak çoğaltan kimselere “müstensih” denildiğini yazmıştık.
Yazının bulunmasından itibaren bin bir emek çekerek müstensihlerin yaptığı iş daha sonra matbaalar ve nihayet bugün bilgisayarlar tarafından yapılır oldu.
Bugün ne kadar uzun ve karmaşık olursa olsun seçtiğimiz metinler birler ve sıfırlara dönüştürüp en ufak bir hataya meydan vermeden inanılmaz bir hızda “istinsah” ediliyorlar.
Bilgisayarlarla birlikte iki kelime farklı anlamlar kazandı: kopyala ve yapıştır.
Daha önce çok zahmetli gelen fiilleri birkaç tıklama basitliğine indirgedi.
İki tuş kombinasyonuna…
Ctrl+c ve ctrl+v…
Yüzbinlerce satırı, milyonlarca harfi göz açıp kapayana kadar çoğaltabilir hâle geldik.
“İstinsah” bir zorluk olmaktan çıkalı çok zaman oldu.
Ama her teknolojik gelişme gibi bu kolaylık da bir takım yan etkileri ile girdi hayatımıza.
Kolayca kopyalanabilir -ve dolayısıyla kolayca ulaşılabilir- olmak metinlere gösterilen özen ve saygının altını oymaya başladı. 
Düşünürlerin ömürlerini verdikleri külliyatlarını, sözlükleri, ansiklopedileri, insanlığın tüm yazılı entelektüel birikimini dakikalar içinde kopyalayıvermek işten bile sayılmıyor artık.
Bugün sıradan bir bilgisayarın hafızasında bir hayat müddetince okunsa bitirilemeyecek on binlerce eseri saklamak mümkün. 
Orwell’in 1984’te anlattığı, bilgiye erişimin neredeyse tamamen sınırlandığı distopya gerçekleşmedi ama bugün Huxley’in “cesur yeni dünyasında” yaşıyoruz denilebilir. İnsanların sonsuz bir veri denizinde boğulduğu, iyiyi kötüyü, kaliteliyi kalitesizi, faydalıyı faydasızı ayırdedemedikleri bir dünya bu.
Kopyala yapıştır kolaylığı entelektüel hırsızlığın kapısını da ardına kadar açtı.
Bir bilgi okyanusundan bir fincan su alıp az öteye boşaltmanın hükmü nedir?
Kopyalana kopyalana sıradanlaşmış, değersizleşmiş, anlamsızlaşmış, tepeleme yığılmış bilgilerden irfan damıtmak mümkün müdür?
Her fikrin eşit derece makbul ve değerli sayıldığı, dolayısıyla her fikrin eşit dereceye “indirgendiği” bir vasatta “kopyalayıp yapıştırmaya” devam ediyoruz.
Bugünün müstensihleri olarak icazete ihtiyacımız yok.
Ancak kopyalayarak çoğalttığımız bilgi midir yoksa çöp müdür, işte bunda şüphelerimiz var.