Teknolojinin hızla gelişmesi, pandemi, kolay erişilebilirlik derken son 10 yılda bilgisayarın yerini cep telefonları almaya başladı. Akıllı telefonlardaki teknolojik gelişmelerle birlikte sosyal medya uygulamaları inanılmaz bir büyüme yaşadı ve artık herkesi içine aldı.

19 yıl önce doğan Facebook ve ondan 2 yıl sonra ortaya çıkan eski adıyla Twitter yeni adıyla X, günümüzde milyarlarca insanı içinde barındıran mekanizmalar haline geldi. İnsanlar uygulamaların sunduğu kolaylıklar sebebiyle içine düştüler. Uygulamaları kullanan insan sayısı günümüzde o kadar arttı ki Facebook 2,9 milyardan fazla kullanıcısı olan bir ülke haline geldi.

İnsanların sosyalleşme arzusundan yola çıkan sosyal medya platformları bu güdüyü pekiştirmek üzere tasarlandı. Bu mekanizmalar özellikle ergenlik çağındaki insanların içgüdülerine daha çok hitap ederek insanları daha o yaşta kendisine bağımlı hale getiriyor. Elbette sadece o yaşta değil. Uygulamalar dönüşümlü hale getirilerek her yaştan insana hitap edebiliyor.

Bir de kontrol durumu var. Elimizdeki telefonları kendimizin yönettiğini düşünüyoruz fakat işin aslı öyle değil. Günümüzde birçok kişi yatağa uzandığı zaman eline telefonu alıp son kez göz atmak istiyor. Bu göz atmak Instagram reelsleri ile başlayıp, Twitter’da gündeme bakıp, YouTube’un sonsuz video yayını ile devam ediyor. İnsanlar saati gördüğünde ise en az iki saatlerinin heba olduğunu görüyor.

Bu durum bilinçsizce oluşan bir deneyim değil. Sosyal medya mecraları zaten bu amaçlarla tasarlanıyor. Sürekli tüketimi destekleyen tasarımlar sayesinde böyle uzun vakitler geçirilmesi sağlanıyor. Aşağı kaydırma hareketi bile titizlikle düşünülmüş sonsuz döngünün en büyük örneği.

En önemlisi ise yapılan bir araştırmada sosyal medyada fazla vakit geçiren insanların daha üzgün ve daha depresif olma eğiliminde olduğu görülüyor. Yani o sonsuz döngüye ne kadar çok kendinizi kaptırırsanız o kadar kötüye gidiyorsunuz aslında. Çünkü sosyal medya birçok açıdan çok daha kolay geliyor. Dışarı çıkıp sosyalleşmek yerine sosyal medyada konuşmak, tanışmak ve vakit geçirmek istiyor insanlar. Bir noktadan sonra da her yaştan insanı kendilerine bağlıyorlar. Böylece sosyal medya uygulamaları herkesin vazgeçilmezi haline geliyor.