Hakan Şahin

Hakan Şahin

Fillerin oyunu futbol

Fillerin oyunu futbol

     1906’da Atina’da düzenlenen ilk modern olimpiyatlarda yer alması futbolu küresel bir oyun haline getirmiştir. Futbolu en önemli spor yapan bir diğer etmen ise televizyondur. 1938’de BBC’de İngiltere Federasyon Kupası yayınlanmış, 1956’da İtalyan şirketi RAİ Serie A maçlarını düzenli olarak yayınlamaya başlamış ve ilk dünya kupası 1958’de yayınlanmıştır. Bu durum futbolun daha çok izleyiciye ulaşmasına ve ilgi görmesine sebep olmuştur. Sadece stattaki seyircisiyle buluşan futbol artık televizyon izleyicisiyle de buluşmuştur. Bununla birlikte sponsorluk kavramı ortaya çıkmış, artık kulüplerin gelirlerinin büyük bir kısmını statlar değil sponsorluklar oluşturmaya başlamıştır.
      Sponsorluk yoluyla iş dünyası futbola girmiştir. Böylece formalar bir sermaye ürünü haline dönüşmüştür. Sponsorlukların artmasıyla stat çevresinde alışveriş merkezleri, restaurantlar, storelar yerlerini almaya başlamıştır. Tüketim kültürü futbolun dört bir yanını sarmıştır. İlk sponsorluk Adidas’ın Batı Almanya’ya ayakkabı ve bot vermesidir. Milli takım düzeyinde başlayan sponsorluklar klüp takımlarına da zamanla girmiştir. 1978 Dünya Kupası’nda Coca Cola gibi büyük firmalar ilk kez sponsor olmaya başlamıştır. 2000’li yıllara gelindiğinde sponsor sayısı giderek artmış ve sponsorlukta dönen para büyük miktarlara ulaşmıştır. 
     Sponsorlukla birlikte kulüplerin gelir kalemleri ne kadar artsa da kulüpler arası ekonomik uçurum da o oranda artmaktadır. Futbol birlikte üretilen bir üründür ve eşit paylaşılması gereklidir. Ancak bu pastadan her zaman en büyükler payın çoğunu almaktadırlar. Sanayi kuruluşları futbola çok önem vermektedir. Örneğin  Philips- Psv Eindhoven, Kardemir- Karabükspor, LG-Bayer Leverkusen bunlardan bazılarıdır. Son yıllarda iş adamları kulüpleri satın alarak adlarından söz ettirmekte ve reklamlarını yapmaktadırlar. Futbol günümüzde önemli bir yatırım aracı haline gelmiş, borsada bir yatırım aracı olmuştur. Galatasaray Fenerbahçe, Beşiktaş borsada hissesi bulunan Türk kulüplerinden bazılarıdır. 
     Dünyanın önde gelen kulüpleri futbol pastasından daha fazla gelir elde edebilmek için UEFA’yı G-14 adlı bir lig kurmakla tehdit etmiş ve bu sayede gelirlerini artırmışlardır. UEFA Real Madrid, Barcelona, Manchester United, Bayern Munchen gibi takımları kaybetmemek için şampiyonlar ligine katılan takım sayısını 16 dan 32’ye çıkarmıştır, kulüplerin tur atladıkça aldıkları para ve televizyon gelirleri önemli ölçüde artmıştır. Kulüpler ekonomik geliri fazla olan organizasyonlara önem vermektedir. Örneğin; Manchester United uluslararası bir maça gidebilmek için İngiltere Kupası’ndan çekilmiştir. 
     Sermaye futbol ilişkisindeki en çarpıcı örnek Libya lideri Muammer Kaddafi’nin oğlu Al-Saadi Kaddafi, en fazla bir kez oynayabildiği Juventus da dahil birçok kulübe dahil olmuştur. Bunun sebebi Libya petrol firması Latico’nun sponsorluğudur. Brezilyalı golcü Ronaldo 1998 Dünya Kupası’nda sakat olduğu halde maçta oynamıştır. Bunun sebebi sponsor firmadır. Sermayedarların futbola olan müdahalesi ne kadar korkunç olsa da futbolseverler iyi futbol izledikleri için memnun olmaktadırlar. 
Her yıl yarım trilyon dolar para akışı olan bir sektördür. Bu durum futbol müsabakalarının oynandığı saatlerde daha çok reklam alınabilmesi için mola sayılarının artırılmasını gündeme getirmiştir. Futbol üzerinden oynanan bahislerin de son yıllarda etkisi bilinmekte ve bu etki çeşitli şike olaylarıyla gündeme gelmektedir. Futbol giderek artan izleyici sayısı ile her geçen gün gelirlerini artırmaktadır. Tuttuğu takım için fedakarlık yapan taraftar aslında birer müşteri olarak görülmektedir. Bu durum futbolun aslında fillerin sporu olduğunu ve taraftarların da altta sömürülen kişiler olarak kullanıldığını göstermektedir.
 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
SON YAZILAR