Geçtiğimiz hafta özel bir halk otobüsünde şahit olduğum bir olayı köşeme taşımıştım. Bunun üzerine birçok ÖHO çalışanından mail aldım.

Özel halk otobüs çalışanları yaşanan bu tür olayların nedenini kendilerine yapılan haksızlıklara bağlıyor.

Yaşlılara yapılan saygısızlıkların hiçbir şekilde savunulacak bir tarafı olmadığını belirterek yaşadıkları sorunları dile getiriyorlar.

Bir ÖHO çalışanının attığı mailin bir bölümünü aynen aktarıyorum, “Yaklaşık olarak 8 yıldır bu işi yapıyorum. Sizin de dediğiniz gibi yaşlılarımıza karşı sevgimizi ve saygımızı, üzülerek söylüyorum kaybettik. Bunun sebebi inanınki psikolojik bunalımdan ve bize yapılan haksızlıklardan kaynaklıdır. Yaptığımız bu iş gerçekten dışarıdan göründüğü gibi müthiş paralar kazanılan bir ticaret aracı değildir ve bir araçtan geçimini sağlayan birçok aile bulunmaktadır. Bunu da göz önünde bulundurmanızı, bizim de sorunlarımızı dile getirmenizi istiyoruz” diyerek yaşadıkları sorunları dile getirmiş. 

ÖHO çalışanları belediyelerin serbest kartlar için ödenen sübvansiyon ücretlerinin yetersiz olmasından yakınıyor.

Akaryakıt maliyetlerinin sürekli artış göstermesinin kendilerini zora soktuğunu, bir aracın günlük yaklaşık bin lira yakıt giderinin olduğunu belirtiyor.

Bir araçta en az 4 personel çalıştırıldığını belirten ÖHO çalışanları, personel yevmiyeleri ve sigortalarının, yemek giderlerinin, araç temizlik ve bakım masraflarının sırtlarında ağır bir yük oluşturduğunu belirtiyor.

Büyükşehir Belediyesine ödedikleri durak katılım payları ile devlete ödenen vergilerin altında ezildiklerini de dile getiriyorlar.

Bununla birlikte trafik cezalarının ve şikâyetler sonucu yazılan cezaların ise elde ettikleri gelirin gözle görülür bir kısmını götürdüğünü belirten ÖHO çalışanları, ticaret ahlakında hiç bir özel sektörün bedava hizmet vermediğini ifade ediyor.

Yolcu taşıma ücretlerine enflasyona göre zam yapılması gerektiğini de belirten ÖHO çalışanları, tüm giderlerinin artmasına rağmen gelirlerinde sürekli bir azalış olduğunu söylüyor.

Gün içerisinde otobüsleri kullanan yolcuların büyük bir kısmının serbest kart kullandığından da yakınan ÖHO çalışanları bazı kişilerin bunu suistimal ettiğini düşünüyor.

Özellikle 65 yaş üstü yolcuların ücretsiz ulaşım hakkını suistimal ettiklerini iddia ediyorlar.

Bir mesai gününde 65 yaş üstü birçok vatandaşın, aynı hatta onlarca defa inip bindiğini belirtiyorlar.

Bu gibi suistimallerin de özellik ile iş giriş ve çıkış saatlerinde şoför ve muavinlerin psikolojisini bozduğunu söylüyorlar.

Bu konuda birçok vatandaşta şoför ve muavinler gibi düşünüyor. 

Burada değinmek istediğim birkaç önemli mesele var.

ÖHO’lar özel bir sektör. Dedikleri gibi hiçbir özel sektörde bedava hizmet olmayabilir fakat bu sorunların muhatabı vatandaş değildir, yetkililerdir. ÖHO çalışanları zarar dahi etse bunu vatandaşa yansıtmamalıdır.

Çünkü bu konunun muhatabı vatandaş değildir. Vatandaş kafasına göre hareket etmiyor. Belirli kurallar çerçevesinde yasal haklarını kullanıyor.

Sorunlar yetkili kurumlarca çözülmeli, kurumlar ile ÖHO arasında vatandaş kalmamalıdır. 

Bu tarz sorunların çözümünde yatan en büyük sorun ücret kaynaklı.

Yolcu taşıma ücretleri vatandaşa göre pahalı, ÖHO’ya göre ucuz. Yolcu taşıma tarifelerine zam yapılsa, bu seferde vatandaş memnun olmayacak.

Bunun için tek çıkar yol, devletin ÖHO’lara sübvansiyon olarak ödediği aylık ücrette artışa gitmesi gibi gözüküyor.

Eğer 65 yaş üstü serbest kart sahibi vatandaşlar bu durumu suistimal ediyorlarsa bunun önüne geçilmek için tek çözüm kartlı sisteme biran önce geçmekte yatıyor.

Tabi kartlı sisteme geçmek ile sorun çözülmüyor. Gün içerisinde 65 yaş üstü serbest kartlara belirli bir kota koyulması gerekiyor.

Hem vatandaşın hem de ÖHO'ların mağdur edilmeyeceği bir kota koyularak bu tarz sorunlar çözüme kavuşturulabilir. Ancak böyle  suistimallerin önüne geçilebilir.