Riya kişinin başkalarının beğenisini kazanmak saygınlık ve çıkar sağlamak amacı ile gösteriş için inandığından farklı davranışlarda bulunmasıdır. Riya gizli yapılması gereken amel ve ibadetleri başkalarının görmesi amacı ile açıktan yapmaktır. İyilikleri amelleri veya ibadetleri sırf başkaları duysun diye yapmaktadır.

Bunda da başkalarının duyması vesilesi ile övünme, gösteriş yapmak yahut çeşitli menfaatler elde etmek amacı vardır. İnsanı riyakârlığa sevk eden sebeplerin başında kendini beğenme duygusu gelir, kötülenmekten korkma şan, şöhret ve bir takım menfaatlere ulaşmak isteği de insanı riyakâr olmaya iten sebeplerdendir. Başkaları tarafından takdir edilme ve beğenilme insanın nefsini okşayan bir durumdur. Kişi beğenilme duyusunu kontrol edemezse davranışlarını bu arzu doğrultusunda gerçekleştirmeye çalışır. Zamanla insanların yanında başka türlü yalnızken başka türlü davranmaya başlar ve ikiyüzlü bir kişiliğe bürünür. İnsan bazen de başkalarının kendisine tenkit etmesinden kınamasından ve ayıplamasından korktuğu için doğru olduğuna inandığı davranışları terk eder. 

Nitekim Allah Rasulü kim görsünler ve duysunlar diye bir kişiyi yüceltirse Allah’ta kıyamet günü onun gösteriş ve insanlara duyurma niyetini ortaya çıkarır buyurmuştur. Şüphesiz yerde ve gökte hiçbir şey Allah’a gizli kalmaz Allah kullarının bütün yaptıklarını görür onların kalbinde olanı yani neyi hangi niyetle yaptıklarını çok iyi bilir. Efendimiz de bir hadisinde Allah sizin dış görünüşlerinize ve mallarınıza bakmaz bilakis kalplerinize ve amellerinize bakar. Ameller ancak niyetlerinize göre değer kazanır, herkes niyet ettiği şeyin karşılığını alacaktır. Cenabı Allah namazlarını ciddiye almayıp namazları ile gösteriş yapanları kınamaktadır, içerisine riya karışan ibadet ve amelin özünün yok oluşu ve kuru bir davranıştan ibaret oluşu ise Kuran’da şöyle dile getirilmiştir: “Ey iman edenler Allah’a ve ahiret gününe inanmadığı halde malını gösteriş için harcayan kimse gibi başa kakmak ve incitmek sureti ile yaptığınız hayırlarınızı boşa çıkarmayın böyle kimselerin durumu üzerinde biraz toprak bulunan düz kayaya benzer ki sağanak bir yağmur isabet etmişte onu çıplak sürüsüz bir kaya haline getirmiştir. Bunlar kazandıklarından hiçbir şeye sahip olamazlar Allah kâfirleri doğru yola iletmez.”

Bir başka ayette ise, “Kibirlenen ve övünen kimseler anlatılırken cimrilik eden insanlara da cimriliği emreden ve Allah’ın lütfundan kendilerine verdiği nimeti gizleyen kimseler oldukları belirtilmiş. Kuranı Kerimde bunlar mallarını insanlara gösteriş için harcayan Allah’a ve ahiret gününe inanmayan kimselerdir. Şeytan kimin arkadaşı olursa o ne kötü arkadaştır.”

İnsan ibadetlerine ve amellerine riya bulaşmaması içinde dua etmeyi ihmal etmemelidir. Cenabı Allah ta ahirette riya ve gösteriş yapmayanlar için mükâfatını ahirette vereceğini duyurmuştur.