Geçtiğimiz hafta George Washington Üniversitesi’nden iki akademisyenin her yıl gerçekleştirdiği “İslam Ülkeleri Ne Kadar İslami” başlıklı araştırmasının 2018 yılı sonuçları yayımlandı. Araştırma, İslam İşbirliği Teşkilatı’na üye olan ülkelerin ayet, hadis ve diğer İslami öğretilerle uygun politikalar izleyip izlemediklerini ortaya koyuyor. Yayımlanan “İslamilik Endeksi 2018” raporunda kriter olarak ise ibadetler kıstas alınmıyor. Bunun yerine devletin etkinliğinin, insan haklarının vb.’nin İslam’ın öngörülerine uygunluğu değerlendiriliyor. Daha açık ifade etmek gerekirse;  yolsuzluk, güvenlik endeksi, hukukun üstünlüğü, kişisel özgürlük, medeni ve siyasi haklar, kadın hakları, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim, demokrasi düzeyi, hesap verilebilirlik, İslami finansa bağlılık, gelir dağılımı, gibi veriler değerlendirilerek rapor sonuçlandırılıyor. 

Yayımlanan rapor ülkelerin İslamiliği ne kadar yansıtıp ne kadar yansıtmadığını amaçlıyor. Yine de birçok kurum ve kişi tarafından eleştiriliyor. Bu eleştirilere rağmen araştırmanın genelini incelendiğinizde bir müslüman ülkesinde olması gereken kriterlerin birçoğunun kıstas olarak ele alındığını görüyorsunuz. Hal böyle olunca da birçok müslüman ülkesi ne yazık ki sınıfta kalıyor. 

Araştırmada ilk 40 sırada bir tane dahi müslüman ülkesi bulunmuyor. İlk sırada Yeni Zelanda yer alıyor. Yeni Zelanda’yı İsveç, Hollanda, İzlanda, İsviçre ve İrlanda izliyor. Danimarka 7, Kanada, 8, Avustralya 9, Norveç de 10’uncu sırada yer alıyor.

2017 yılında Türkiye listede 81’inci sırada yer alırken, son rapora göre ise 14 basamak gerileyerek 95’inci sırada yer aldı. İlk 50’de ise sadece 4 tane İslam ülkesi; BAE, Arnavutluk, Malezya ve Katar var. Son sırada ise tüm hak ihlallerinin yaşandığı, kadın, erkek, yaşlı, çocuk demeden Müslümanların alenen katledildiği Yemen yer alıyor. 

Tablo bize gösteriyor ki, İslamiyetin emrettiği kuralları batılı ülkeler bizden daha iyi uyguluyor. Bu da demek oluyorki her ne kadar müslüman olmasalarda asıl İslamiyeti batılı devletler yaşıyor. Zaten araştırmanın basın duyurusunda Türk kökenli Mısırlı alim Muhammed Abduh'un 100 yıl önce söylediği bir söze atıf yapılıyor:

"Batı’ya gittim, İslam’ı gördüm ama Müslüman yoktu; Doğu’ya döndüm, Müslümanları gördüm ama İslam yoktu.”
100 yıl önce söylenen bir söz. Aradan 1 asır geçmesine rağmen değişmeyen İslam ülkeleri. Ortadaki tablo üzücü. Aynı zamanda düşündürücü. Buradan anlıyoruz ki İslam ülkelerinde İslamın öğretisi ile uygulaması arasında büyük bir uçurum var. Bu uçurum giderek de büyüyor. Araştırmanın menşei kafalarda soru işareti bırakabilir. Ama ne olursa olsun üzerinde düşünmeye değer bir konu.