Hobi bahçeleriyle ilgili “yıkım haberleri” bir süredir yerini “sessizliğe” bırakmıştı.

Son durum nedir diye sağda solda biraz yoklama yaptım…

Edindiğim bilgilere göre, bahçe sahiplerinin serzenişleri ve pek çoğunun Yapı Kayıt Belgeleri’nin oluşu Hükümet üzerinde etki etmiş durumda.

Hobi bahçelerine ilişkin “yıkım düşüncesi” ortadan kalkmış bulunuyor ve mevcut bahçeler için bir formül aranıyor.

Malum geçtiğimiz yıl başta Tarım Bakanlığı ile TBMM Tarım Komisyonu olmak üzere Hükümet yetkililerinden ardı ardına “hobi bahçeleri aleyhine” açıklamalar gelmiş… Ekim 2020’de Meclis’ten geçirilerek yasalaştırılan “Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında” bir kanun, medya tarafından kamuoyuna “hobi bahçelerine yasak getiriliyor, buralar tümden yıkılacak” şeklinde aktarılmıştı.

Çoğunu orta ve dar gelirli vatandaşların oluşturduğu hobi bahçesi sahipleri, buralarda meyve sebze yetiştirdiklerini, toprakla uğraştıklarını, bu esnada sıcaktan, yağmurdan korunmak için başlarını sokacak bir yapı inşa ettiklerini, İmar Barış kapsamında yaptıkları başvurular neticesinde kendilerine Yapı Kayıt Belgesi verildiğini, hal böyle iken şimdi buraların “tarım alanlarına zarar verdiği” gerekçesiyle yıkılmak istenmesinin haksızlık olduğu ve büyük mağduriyetler oluşturacağını söylemişlerdi.

Neşe Öztürk başkanlığındaki Toplum Bahçeleri Derneği çatısı altında örgütlenen hobi bahçesi sahipleri, seslerini duyurmak, mağduriyetlerini anlatabilmek için özellikle sosyal medyada büyük çaba göstermişti.
Ve bu tepkiler sonuç verdi…

Yasanın çıktığı Ekim 2020’den sonra başlanacağı söylenen “yıkımlar” gerçekleşmedi.

Birkaç ildeki bir iki istisna dışında hobi bahçelerinin başına bir iş gelmedi.

Tabi bu yeterli mi, elbette değil.

Mevcut hobi bahçelerinin korunması, tanınması için yasal bir düzenleme gerekiyor.

İşte bu noktada bir çalışma yapıldığı belirtiliyor.

Yenilerinin yapılması net bir şekilde yasaklanırken, mevcutların kazanılmış haklarını koruyacak bir düzenleme…

Edindiğim bilgilere göre, yasanın çıktığı Ekim 2020 tarihinin milat kabul edilmesi görüşü hakim.

Bu tarihten sonra bile hobi bahçesi yapanlar olmuşsa, buralardaki yapılar kesinlikle yıkılacak. Ve hobi bahçesinden çıkmış, “havuzlu villa”lar da öyle.

Peki bu tarihten öncesi hobi bahçelerinin içindeki yapılar için nasıl bir “yasal tanım” düşünülüyor?

Bu hususta, geçenlerde çıkan bir yönetmeliğe dikkatinizi çekmek isterim.

11 Temmuz 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”te, tarımsal amaçlı yapıların tanımı genişletildi ve bu tanıma "bağ evleri" dahil edildi.

(Ve hisseli parsellerde konut amaçlı yapı yapabilme imkanı 1’den 3'e çıkarıldı. 3 dönüm bir tarla düşünün, 1’er dönüm hisseden 3 ortağı var. Her bir ortak 1’er dönümlük hissesinin içine ev yapabilecek. Yönetmelikle bunun resmen önü açıldı. Hobi bahçesi dediğimiz yerler de böyle ki zaten tek farkları hissedar sayılarının 3’ten çok olması.)

Hobi bahçeleri ve “bağ evleri”ni birarada düşünün lütfen.

Nasılda cuk diye oturuyor, öyle değil mi?

Hobi bahçelerindeki yapılar için getirilecek olan yasal tanım “bağ evleri” olacaktır diye düşünüyorum.

Bir yönetmelik çıkmış, mevzuatımıza böyle bir tanım eklenmiş… Yeni bir yönetmelikle hobi bahçelerindeki yapıları da bu tanıma sokmak zor olmayacaktır.

Nitekim çözüm yıkım değil, tanımaktır diye düşünüyorum.

Hep diyorum… Parası olan ne yaptın 300-500 metre karelik hobi bahçesini; en kral çiftliği kurar, villayı diker. Yeri imarsız bile olsa sorun yaşamaz, tanınır, tanıtır…

Ama hobi bahçeleri öyle mi? Orta ve dar gelirli ailelerin maddi imkanları ölçüsünde doğa ve doğalla buluştuğu yerlerdir; toprakla haşir neşir olduğu, çocuklarını tabletle değil toprakla oynattığı yerlerdir.

Büyük bir ihtiyaçtır, özellikle pandemiyle birlikte önemi daha bir anlaşılmıştır.

Devlet zamanında bu ihtiyacı karşılamaya dönük projeler geliştirmediğinden, vatandaş çözümü kendi bulmuştur… Kimi kooperatif çatısı altında, kimi hisse tapulu yerlerde küçük de olsa bir doğal yaşam alanları kurmuştur kendine.

Şimdi buraları yıkmak olacak iş midir?

Sonuç itibariyle aklın yolu birdir.

Hükümet’in bu yanlıştan dönmesi son derece yerinde bir adımdır.

Hobi bahçelerine “bağ evleri formülü” herkes için hayırlı olacaktır.