Ekmek İsrafı Ve Değerlendirme
Ekmek en fazla israfa konu olan gıda maddelerinin başında gelmektedir. Tüketici için üretilen gıdaların bu amaç dışında kullanılması (hayvan beslenmesi, biyoenerji vb.) gıda israfı olarak tanımlanmaktadır.
Ekmek israfının nedenleri:
*Beyaz ekmeklerin erken bayatlaması ve taze tüketme alışkanlığı
*Ekmek satan perakendecilerin yüksek sayıda ve dağınık olması ve uygun olmayan koşullardaki satış yerleri
*Fırın sayısının çokluğu nedeniyle genellikle büyük kentlerde ihtiyacın üzerinde ekmek üretimi yapılması.
*İhtiyaçtan fazla satın alınması
*Değerlendirme yöntemlerinin bilinmemesi.
Saklama koşullarının uygunsuzluğu Çalışmada görüşülen kişilerin sadece yüzde 10,9'u ihtiyacı kadar ekmek almakta ve herhangi bir şekilde ekmek israfı yapmamaktadır. Satın alınan ekmeğin yüzde 8,1'i atılırken yüzde 30,1'i ise hayvansal besin maddesi olarak değerlendirilmektedir.
İhtiyaç fazlası veya bayat ekmeğin değerlendirilmesinde her 3 ilde de yemek-tatlı yapımı öne çıkmaktadır ve ikinci sırada hayvansal besin olarak kullanma gelmektedir.
Adana ve Antalya'da, Mersin iline göre hayvansal besin olarak kullanım daha yüksektir. Cevaplayıcılar her gün kişi başına ortalama 2 dilim ekmeği çöpe atmaktadır. Toplam 3 ilde günlük ekmekisrafı 2.276 dilimdir. Gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında oran düşüktür. Ancak, tüketiciye ekonomik yükü ortalama geliri 659,22 TL olan cevaplayıcılar açısından bakıldığında önemlidir.
Cevaplayıcıların ekmek israfından dolayı kişisel gelir kaybı ortalama yıllık 107 TL'dir. Bu rakam hane halkı da dikkate alındığında daha da artacaktır. Türkiye ekmek israfı araştırmasına göre de haneler aldıkları ekmeğin yüzde 3'ünü israf etmektedir.
Ekmek israfı gelişmiş ülkelerde oldukça yüksektir. İngiltere'de her gün 7 milyon dilim ekmek çöpe atılmaktadır ve bu rakam, üretilen ekmeğin yüzde 32'sine denk gelmektedir.
Haneler dışında imalatçı ve perakendeci düzeyinde de israf söz konusudur. Ekmek raf ömrü kısa bir ürün olduğu için dağıtım ağında da çöpe gitmektedir. İngiltere ve İspanya'da bu aşamada ekmeklerin yüzde 7'si çöpe atılmaktadır.
İran'ın Mashhad kentinde 2008 yılında yapılan bir çalışmada geri dönüşüm kutularına atılan katı atıkların yüzde 14,6'sını bayat ekmeklerin oluşturduğu belirlenmiştir.