Erzurum’da ramazan, ramazanda Erzurum bir başka güzel. Cadde ve sokaklar, adeta insanın ruhunu kuşatıyor ve okşuyor. Kur’an ayında köşe bucak her yönden Kur’an tilaveti akıyor. Camilerden evlerden imbik imbik Kur’an tilavetleri süzülüyor. Hepsi bir yana Ulucami’de ikindi namazı öncesi ve sonrası okunan mukabele ruhları arındırıyor, mana âlemine götürüyor insanı.

            Erzurum’da ramazanın hepsi bu kadar mı,  dahası var. Geçen yüz yılın büyük mutasavvıfı Alvarlı Efe Hazretleri’nin dergâhı bitmiş. Tamamen olmasa bile ziyarete açılmış.  Doğrusu her Erzurum ziyaretimde Alvarlı Efe Hazretlerini mutlaka ziyarete gayret ederim. Çünkü Ankara’da Dr. Emin Acar, kendisinin özel selamını iletmemi ister. Döndükten sonra ziyaret edip etmediğimi sorar.

            Bu kez çok farklı bir ziyaret nasip oldu, bereketini paylaşmamak olmaz. Değerli öğrencim Hasan Mazlumoğlu/ kendisi Efe Hazretlerinin torunudur/nun  iftar davetine icabet için Alvar’a gittik. Alvar, Erzurum’un Hasankale ilçesinin hemen yakınında bir şirin belde.

            Alvarlı Efe Hazretleri aslen Hasankale’nin Kındığı köyünden, ama uzun süre Alvar’da imamlık yaptığı için “Alvarlı Efe” veya “Alvar imamı Efe Hazkretleri” diye tanınmıştır. Efe, efendim kelimesinin kısaltması olarak Erzurum ve civarında bir hürmet ifadesi olarak kullanılmaktadır.

            Alvarlı Efe Hazretleri 12 Mart 1956 yılında ahirete teşrif ettiklerinde doksan yaşında idi. Bir asra yakın ömründe üç farklı devlet yönetimi görmüştür. Osmanlı döneminde yaşamış, Rus işgaline karşı cihat etmiş, Erzurum’un kurtuluşuna silahla katılarak cihat etmiştir.

             Şiirlerinin toplandığı Hâce Muhammed Lutfî Efendi’nin “Hülâsatü’l-Hakâyık ve Mektûbât-ı Hâce Muhammed Lutfî” adlı dinî ve tasavvufî şiirlerini ihtiva eden manzum eserinde Türkçe şiirlerin yanı sıra Arapça ve Farsça şiirler de bulunmaktadır. Mevlid, mi’raciye, mesnevîler, destanlar, mâniler, ferdler ve kıt’alardan oluşan eserin çatısını teşkil eden divançe kısmında çeşitli nazım şekillerinde yazılmış 726 şiir bulunmaktadır. Efe Hazretleri şiirlerinde yer yer dönemine ait hicivler de bulunmaktadır.

            Değerli dostum TRT Erzurum Bölge Müdürlüğünden çiçeği burnunda emekli dostum Salih Lütfi Şengül Bey’le Alvar’a iftara gittik. Türbe ve dergâh hemen hemen hizmete açılmış. Önce türbeyi ziyaret ettik. Dergâha geçtik.

            Alvarlı Efe Hazretleri Vakfı Mütevelli Başkanı hattat, müzehhip, bestekâr kısaca çok yönlü bir sanatkâr olan Hüseyin Kutlu hoca efendi ile iftar öncesi ve iftar sonrası sohbet imkânı bulduk. Hüseyin Kutlu, kısa ama öz cümlelerle medeniyetimizin ana çizgilerinden söz etti ve “Bir batı medeniyetinden söz edilemeyeceğini” söyledi. Çok çarpıcı ayrıntılar verdi.

            Ziyaret için gelen bir grup kendisine Kâbe örtüsü hediye ettiler. Kâbe örtüsünü teberrüken öptük, kokladık. Harika bir duyguydu.

            İftar yemeğinden sonra Camiye geçildi. Kutlu hocanın müthiş kıraatı ve seçkin üç müezzinin teravih aralarında Alvarlı Efe’ye ait ramazan şiirlerini seslendirmeleri ayrı bir zevkti.

            Alvarlı Efe Hazretleri camiinin en dikkate çeken yönü, hatları, tezhipleri, tezyini yanında müthiş bir sanat harikası olarak düzenlenmesi.  Teravihi Hüseyin Kutlu hoca fendi kıldırırken kendimizi adeta İstanbul Boğazında bir camide hissettik.

            Teravih sonrası Kâbe örtüsü tekbir ve tehliller ile öpüldü ve dua edildi. Alvarlı Hazretlerinin ruhaniyetinde yaşanan bir ramazan gecesinin arkasından gece yarısı Alvar’a veda ederek Erzurum’a dönülüyor.

G Ü N Ü N    H İ K M E T İ

“Nevâ-yı nây-ı dilden dinleyen dilşâd olur cânâ

Şerâb-ı vahdeti nûş eyleyen irşâd olur cânâ”

Alvarlı Efe Hazretleri