Geçtiğimiz günlerde Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Çevre Komisyonu'nda kabul edildi.

Buna göre plastik alışveriş poşetleri artık ücretli olacak.

Ülkemizde kişi başı yıllık plastik poşet kullanımı ortalama 457 adet. Yılda 45 milyar poşet kullanılıyor.

Geç kalınmış bir uygulama fakat zararın neresinden dönersek kârdır.

Plastik ürünlerin çevreye verdiği zararlar inanılmaz boyutlara ulaştı.

Doğayı ciddi derecede tahrip etmesi ve insan sağlığına verdiği zararlar herkes tarafından biliniyor.

Dünya ülkeleri buna karşı ciddi önlemler almaya başladı. Ülkemizde de yeni yeni adımlar atılmaya başlandı.

Dünya ülkelerinin plastik ürünlere karşı aldıkları önlemler ve plastiklerin çevreye verdiği korkunç zararlar hakkında birkaç bilgi paylaşmak istiyorum.

Hemen yanı başımızdaki dünyanın en çok ziyaret edilen bölgelerinden biri olan Akdeniz’den başlayacak olursak, aşırı plastik kullanımı ve yetersiz atık yönetimi yüzünden Akdeniz ciddi tehlike altında.

Dünya Akdeniz’e en çok plastik atık Türkiye’den atılıyor Doğayı Koruma Vakfı’nın açıkladığı rapora göre Akdeniz’e en çok plastik atık Türkiye’den atılıyor (günde 144 ton).

Türkiye’yi İspanya (126 ton), İtalya (90 ton), Mısır (77 ton) ve Fransa (66 ton) takip ediyor. Plastik ürünlerden sigara izmariti denizde 5 yıl, plastik poşet 20 yıl, plastik bardak için 50 yıl ve misina 600 yıl çözünmeden kalıyor.

Bu rakamlara gördüğümüzde çevre kanununda bazı değişiklikler yapılmasının, ne kadar gerekli bir karar olduğu gözler önüne seriliyor. 

Alınan kararların plastik poşetle ve ambalajlarda depozito zorunluluğu ile sınırlı olması çevreye verilen tahribatın da ancak bir kısmını engelleyebiliyor.

Günlük yaşamımızın her alanına nüfus eden tek kullanımlık plastik ürünlerde bu kapsama alınarak bir an önce kullanımının azaltılması gerekiyor.

Bunun bir örneğini Avrupa Birliği geçtiğimiz aylarda çevreyi ve deniz canlılarını korumak amacıyla tek kullanımlı plastik ürünlerin yasaklanmasına ilişkin bir tasarı sunarak gösterdi.

Önerilen yasaya göre Avrupa içerisinde tek kullanımlık plastiklerin; yani kulak çöpü, plastik çatal bıçak ve pipet gibi ürünlerin kullanımını yasaklanması öngörülüyor.

Eğer tasarı yasalaşırsa AB 6,5 milyar lira tasarruf edecek.

Birleşmiş Milletler tarafından Haziran ayı başlarında yayınlanan bir raporda ise, dünya çapında dakikada 10 milyon, yılda ise yaklaşık 5 trilyon plastik poşetin tüketildiği tahmin ediliyor.

Sadece Amerika Birleşik Devletleri'nde bir yıl içinde 15 milyondan fazla varil petrol, plastik poşet yapımı için kullanılıyor.

Panama, Fransa, İtalya, Çin, Bangladeş, Kenya, Tanzanya, Madagaskar, Ruanda, Güney Afrika, Fildişi Sahili, Mali, Senegal, Moritanya, Fas, Myanmar ve daha birçok ülke ise plastik poşet kullanımını en aza indirmek için vergilendirme ya da poşetlerin satışını ücretlendirme politikası izliyor.

Bu listeye Türkiye’nin de dâhil olması sevindirici oldu.

Burada ilgi çeken bir detay ise bu alanda en çok çaba gösteren ülkenin Kenya olması.

Kenya plastik poşet yasağını en sert uygulayan ülkelerden birisi olarak biliniyor.

Yasağın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde plastik poşet satan ya da kullanan 500'den fazla kişi hakkında işlem yapılmış.

Yasağa uymayanlara 4 yıl hapis cezası ya da 40 bin dolar para cezası kesiliyor.

Avrupa'da ise her yıl 800 bin ton, tek kullanımlık naylon torbalar tüketiliyor.

İngiltere'de 2015 ten itibaren tek kullanımlık poşetlerden ücret alınıyor.

Bu uygulama sayesinde kullanılan poşet sayısı yüzde 86 oranında azalma meydana gelmiş.

Alınan ücretin küçük bir miktar olmasına rağmen poşet kullanımında caydırıcı sonuç elde edilmiş.

Bu çabalar sayesinde balık ağlarının yakaladığı plastik poşetlerin yüzdesinde keskin bir düşüş gözlemlenmiş.

3 tarafı denizler ile çevrili olan ülkemizde alınan bu kararın olumlu etkileri önümüzdeki yıllarda görülmeye başlanacaktır.

Umarım bu gibi kararların devamı gelir ve çevre ve doğayı koruyan kanunlar daha kapsamlı bir hâl alır.