Basın İlan Kurumu, yayınladığı tebliğ ile internet haber sitelerine ilişkin teknik esasları yeniden düzenleyerek, detaylandırdı.

Böylelikle resmi ilan yayınlama hakkı elde etmiş ve aday haber sitelerinin uymaları gereken kurallar ve bu kurallara uymayanlara uygulanacak müeyyideler netleşmiş oldu.

Sektördeki sahtekârların tespit edilerek, hak ettikleri cezalara çarptırılmaları noktasında çok önemli bir gelişme bu.

Şöyle ki;

Basın İlan Kurumu’nun internet haber sitelerine ilan hakkı tanıması özellikle can çekişen yerel gazeteler için büyük bir fırsattı.

Yeter ki, internette gerçek kadrolarla habercilik yapılıp, gerçek ziyaretçi elde edilebilsindi.

Böylelikle internet haberciliği gelişsin, daha kaliteli hale gelsin, daha çok kişi iş sahibi olsundu.

Ancak bazı sahtekâr patronlar gerek kadroda gerekse ziyaretçi sayısında bin bir oyunla Basın İlan Kurumu nezdinde “devleti” ve okuyucuları kandırarak, resmi ilanları tümden kâra dönüştürmeye çalışıyordu.

Bunların resmi ilan hakkı için gerekli olan kadroları “naylon”, ziyaretçi sayıları “bot”tu.

Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Sayın Cavit Erkılınç’ın “Yapmayın etmeyin, bunun sonu sizin için kötü olur” uyarılarına rağmen, naylon kadrodan da bottan da vazgeçmediler.

Üstüne bir de “Gerekli koşulları kağıt üzerinde sağlıyorum, kim bana ne yapabilir? Basın İlan da kimmiş” edasıyla kabadayılık yaptılar.

Kurum’un yayınlamış olduğu sözkonusu tebliğ, işte bu kabadayı patronlar için yolun sonunun geldiğini söylüyor.

Nasıl mı?

Birkaç örnekle ifade etmeye çalışayım:

Bu kabadayı patronlar çok uyanıklar ya; kendi siteleri için oluşturulmuş “BİK Analitik Ölçüm Takip Kodu”nu değiştirerek ve/veya başka sitelere yerleştirerek ziyaretçi trafiklerini yüksek gösterme peşinde koşabiliyorlar.

Yine “BİK Analitik Ölçüm Takip Kodu”nu sahte IP’lerle çalıştırarak, yani sitelerine bot trafik sağlayarak ziyaretçi sayılarını yüksek gösterenler var.

BİK’in yayınlamış olduğu “İnternet Haber Sitelerinin Teknik Olarak Uyması Gereken Kurallara Dair Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”de, işte tamda bu sahtekârlıklar bir bir tarif edilerek, “ihlal” kapsamına alındı.

Tebliğ’e göre;

BİK Analitik Ölçüm Takip Kodu’nda herhangi bir değişiklik veya kısaltma yapılamaz,

Takip Kodu’nun çalıştırılması amacıyla hiçbir otomatik program veya düzenek kullanılamaz,

Takip Kodu url dizini ile tetiklenemez,

Takip Kodu gerçek olmayan kullanıcılar dışında anomali oluşturacak şekilde çalıştırılamaz,

Otomatize edilmiş, belli periyotlarla kendini tekrarlayan, öngörülebilir ziyaretçi trafikleri tespit edilmesi halinde bu veriler tekrar değerlendirilir,

Ziyaretçi trafikleri gerçek bir kullanıcının sergileyemeyeceği hız, etkileşim, tekrar ziyaret oranları veya yüksek sayfa görüntülemeleri içeren davranışları ihtiva edemez,

Ziyaretçi trafik bilgilerinde manipülasyon yapıldığına ilişkin kanaat oluşması halinde bu bilgiler Kurum tarafından tekrar değerlendirilir…

Peki Tebliğ’deki bu açık hükümlere rağmen, bot trafik hilesinde ısrar eden internet haber sitelerine ne ceza uygulanacak?

Bu konuda Tebliğ’de Resmi İlan ve Reklam Yönetmeliği’nin 63. maddesine işaret ediliyor.

63. madde aynen şöyle: “… kasıtlı ve hileli birtakım davranış ve işlemler gerçekleştirdiği tespit edilen internet haber siteleri, yayımlama hakkının sona ermesine ilişkin kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren 2 yıl boyunca aynı alan adı veya aynı imtiyaz sahipliği ile resmi ilan yayımlama talebinde bulunamaz.”

Yani, hileli-bot trafik sağlayan internet haber sitelerinin resmi ilan yayımlama hakkına son verilir. Ve bu siteler 2 yıl boyunca resmi ilan yayımlama talebinde bile bulunamaz.

***

Basın İlan Kurumu’nun “botçu” internet siteleriyle mücadelesinde önemli bir gelişme daha yaşandı.
İnternet haber sitelerinin ziyaretçi trafiklerini ölçümleyen BİK Analitik, TSE’nin test süreçlerini başarıyla geçerek, TS ISO/IEC 25051 Standardı Belgelendirmesini almaya hak kazandı.

Genel Müdür Cavit Erkılınç’ın yerli ve milli imkanlarla Kurum ve sektöre kazandırdığı bir yazılım olan BİK Analitik, haber sitelerinin ziyaretçilerini ölçümlerken, olası sahte-bot trafikleri tespit edebiliyor.

Botçu haber siteleri bu özelliğinden dolayı BİK Analitik’i “güvensiz” göstermeye çalışıyor, verilerinin hukuken bir geçerliliğinin olamayacağını ileri sürüyorlardı.

BİK Analitik’in kalitesi TSE tarafından tescillenince, botçuların bu argümanları da ellerinde patlamış oldu.

***

Peki sonuç?

Resmi ilan yayınlayan haber siteleri içinde botçular var mı, var.

BİK Analitik, bunları tespit edebiliyor mu, ediyor

Kurum bunları görebiliyor mu, görüyor.

Bu botçu sitelere karşı neler yapılması gerektiği belli mi, belli.

Neden gereği yapılmıyor o zaman?

Sahada görevlerini layıkıyla yapan, kadroları da ziyaretçi sayıları da gerçek olan internet haber siteleri, botçulara karşı bir an önce harekete geçilmesini bekliyor.

Bu noktada gözlerinin içine bakılan Kurum Genel Müdürü Cavit Erkılınç, şunu söylüyor:

“Geçeceğiz, ancak acele edip hataya da mahal vermeyeceğiz. İlk olarak BİK Analitik markasını güvence altına aldık. Ardından BİK Analitik’in donanım, çalışma ve ölçümleme prensiplerine dair kalite belgesini aldık. Şimdi son aşamaya gelmiş bulunuyoruz. En kısa sürede alanında yetkin uluslararası denetim firmasından dünyanın her yerinde geçerli bir rapor almak istiyoruz. Kurum olarak kendimize de BİK Analitik’e de çok güveniyoruz. Bu belgeleri ve raporları almaktaki amacımız asla birilerini ikna etmek değil bizimle yol yürüyen paydaşlarımızın rızasını kazanmaktır.”

Görüldüğü üzere, botçular son derece pervasızken, kılı kırk yaran, ufak da olsa hata yapmamaya çalışan bir BİK Yönetimi var karşımızda.

Ne diyelim; geç olsun güç olmasın…

Yeter ki süreç “hatasız” ilerlesin…