Hamas-İsrail savaşı Borsa İstanbul için büyük bir yıkım vaat etmiyor

7 Ekim'de başlayan Hamas-İsrail savaşı sonrasında finansal piyasalardaki belirsizlik artmaya devam ediyor. Borsa İstanbul son iki haftada rekor seviyede geriledi. Analistlere göre küresel hisse senedi piyasalarında, Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlenen saldırının ardından risk algısı iyice arttı.

FED BELİRSİZLİĞİ

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikalarına ilişkin belirsizliklerin, fiyatlamaları etkilediği ifade ediliyor. Hastane saldırısı dünya çapında tepkilere neden olurken, İsrail-Filistin çatışmasının daha geniş bölgelere yayılma ve petrol arzını etkileme ihtimali, emtia fiyatları üzerindeki etkiyi artırıyor.

BORSANIN AKIBETİ

Peki Borsa İstanbul savaş ekonomisi sebebiyle düşmeye devam eder mi? Bu sorunun yanıtını, Suriye savaşı yaklaşırken, 30 Ağustos 2013’te haberturk.com’da yayımlanmış bir makale ile anlamaya çalışalım.

“Tarih tekerrürden ibaretse Hamas-İsrail Savaşı, Borsa İstanbul için sanılanın aksine büyük bir yıkım vaat etmiyor”

BORSA İSTANBUL'UN SAVAŞ KARNESİ...

“Günlerdir bütün dünya Türkiye'nin güney sınırına odaklanmış durumda. Suriye'nin aylardır direnen devlet başkanı Esad'ın, muhaliflere karşı yürüttüğü şiddete kimyasal fESAD karşınca, Türkiye'nin çok uzun süredir Esad'a karşı yürütmüş olduğu tavra önce Beyza Saray ardından da Birleşmiş Milletler katıldı. Hatta öyle ki, Suriye'den gelen kimyasal saldırı görüntüleri aylardır Esad yönetimini Batı'nın devlerine karşı savunmaya çalışan Rusya'yı bile pes ettirdi ve Rusya Akdeniz'deki donanmasını ve kuvvetlerini geri çekme hazırlığı yapmaya başladı.

İşte Akdeniz'in doğusunda kaynayan sular, FED'in "bol para bitti, yeni döneme hazır" olun açıklamalarının ardından özellikle Türkiye piyasalarında deprem etkisi yarattı. Dolar tarihinde ilk kez 2 TL'yi aştı, altın fiyatları sıçradı, borsa darmadağın oldu.

Peki İstanbul Borsası gerçekten savaşlardan bu kadar korkuyor mu? Yakın coğrafyada veya tarihin akışını değiştiren türde savaşlar ve yıkımlar Türk hisselerine yatırım yapanları batırıyor mu? Yoksa bunun tam tersi mi oluyor? Yani İstanbul Borsası bir savaş bağımlısı mı?

Tarih tekerrürden ibaretse, yaklaşan Suriye savaşı İstanbul Borsası için sanılanın aksine büyük bir yıkım vaat etmiyor”

BORSANIN SAVAŞLARDA SEYİR DEFTERİ

“Türkiye'nin yakın coğrafyası aslında savaşların asla bitmediği bir coğrafya. Kuzey'de Rusya ve Çeçenistan, Azerbaycan ve Ermenistan, güneyde ise Irak, İran, Suriye ve belki biraz sınırdan uzaklaşıldığında Afganistan.

Dünyanın en karışık coğrafyasının tam ortasında duran Türkiye, son 25 yıl içerisinde biri okyanus ötesi olmak üzere pek çok küresel toplu şiddetle sınav verdi”

KÖRFEZ SAVAŞI (YIL 1991): İLK BOMBA DÜŞER DÜŞMEZ RALLİ

“Yaklaşan savaşın sarsıntısına kapılan borsa hava harekatında ilk bombanın düştüğü 16 Ocak 1991 tarihine kadar yüzde 38.88 oranında değer kaybetti. Fakat ilk bombanın düştüğü günün ertesinde hiç kimsenin beklemediği bir şey oldu ve Borsa İstanbul yüzde 8.29 yükseldi. Bu tarihten sonra yükselişle hızlanarak devam etti ve tarih 26 Şubat 1991'i yani, ilk bombanın düştüğü tarihten 29 işlem günü sonrasını gösterirken, endeks düştüğü 33.62 puan seviyesinden 54.34 puana sıçramıştı”

11 EYLÜL'ÜN YASI SADECE 7 GÜN SÜRDÜ

“2974 kişinin öldüğü ve 24 kişinin kayıp olarak bildirildiği saldırı aslında en çok da dünya barışını vurmuştu. İkiz Kuleler'e yapılan ve Türkiye dahil tüm dünyanın canlı yayında dehşet içerisinde izlediği saldırıların olduğu gün, Borsa İstanbul günlük yüzde 8.93'lük düşüşle çöktü.

Sonraki 7 işlem günündeki çöküş ise yüzde 21.40'ı buldu.Borsa İstanbul'un 11 Eylül yası sadece 7 işlem günü sürdü. 9 bin 295 puandan 7 bin 306 puana kadar düşen Borsa İstanbul, 7 günün sonunda ise hızla yükselmeye başladı. 11 Eylül saldırılarının üzerinden 47 işlem günü geçtiğinde borsa endeksi 12 bin 263 puana ulaşmıştı. Yani yükseliş yüzde 68'e ulaşmıştı”

IRAK’IN İŞGALİ

“Savaş öncesinde piyasalar karıştı ve işgal orduları Saddam'ın topraklarına girene kadar (20 Mart 2003) Borsa İstanbul zirvesinden yüzde 31.4 düştü.

Sonraki iki günde de kayıplar yüzde 7.8 daha arttı. Fakat borsanın savaş yası yine çok uzun sürmedi. 24 Mart 2003'te başlayan yükseliş endeksi sadece 27 işlem günü sonra 8 bin 893 paundan 11 bin 510 puana kadar taşıdı. Yani endeks savaş sürerken yüzde 29.43 değer kazanarak yeniden zirve yaptı.”