60 senelik yorgancı Orhan Yılmaz: Her şey fabrikalarda üretiliyor yorgancılar tercih edilmiyor

Hamamönü’nün 60 yıllık yorgancısı olan Orhan Yılmaz, tam 60 yıldır yorgancılık mesleğini icra ediyor. Kendisiyle yaptığımız röportajda, yorgancılığın önemini ve mesleğin kültürel mirasımızın gelecek nesillere aktarılmasındaki rolünü vurgulayarak, tecrübelerini paylaştı.

BİNLERCE YILLIK MİRAS

Yıllardır yorgancılık mesleğini sürdüren ve geleneksel zanaatın yaşaması için mücadele eden Orhan Yılmaz, yaptığı bir açıklamalarla yorgancılığın kültürel mirasın korunmasında ve geleceğe taşınmasında ne kadar önemli bir rol oynadığını vurguladı. Yılmaz, şunları söyledi:

"Yorgancılık, köklü geçmişiyle Türk kültürünün önemli bir parçasıdır. Yorganlarımız sadece birer yatak örtüsü değil, aslında binlerce yıllık bir mirası temsil eder. Bu mesleğin unutulmaması, gelecek nesillere aktarılması büyük bir sorumluluktur. Geleneksel zanaatlarımızın yok olmaması için çaba sarf etmek gerekiyor."

30 SENE KULLANILABİLİR

60 yıldır Hamamönü’nde yorgancılık yapan Orhan Yılmaz Ankara’da nadir yorgancılardan olduğunu belirtti. Yılmaz,” Eskiden somyalar vardı ve somyaların üzerine de dikiyorduk. Şimdi ise sadece çeyiz için nadiren alıcı oluyor. Fiyatlar ise 700, 800 lira arasında değişiyor. Evde kullanılmayan yünleri getirenler de var bizden yün talep edenler de. 25 ile 30 sene arasında kullanılabilen yün yorganların bakımı önemlidir ve mümkün olduğunca her sene havalandırmak gerekir“ ifadelerine yer verdi.

TEKNOLOJİ İLE FABRİKASYONA YÖNELİM ARTIYOR

Yılmaz, teknolojinin gelişmesiyle birlikte yorgancılık gibi mesleklerin talebinin azaldığını ve bu mesleklerin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtirken konuşmasına şöyle devam etti:
“Eskiden yorgancılar, yeni evlenen çiftlerin ve evlerin yatak, döşek, divan örtüsü ve yastığı gibi pek çok ihtiyacını karşılıyordu. Ancak daha gelişmiş makineler ve fabrikasyon üretim sistemi sayesinde bu meslek giderek önemini kaybetmeye başladı. Önceden evlenen çiftler genellikle en az 3 yorgan alırken, şimdi genel olarak çeyiz konusunda fabrikasyon ürünlere daha fazla yöneliyor. El yapımı yorgan alan çiftler ise genellikle sadece 1 tane alıyorlar. Eskiden yorgan, yastık, nevresim gibi ihtiyaçların çoğunu yorgancılar karşılarken, bu mesleklerin popülaritesinin azalmasıyla birlikte çeyiz işlerinin de azaldı.”

YÜN YORGAN EN SAĞLIKLI OLANI

“İlkokulu bitirdim ve babamın yanında bu mesleğe başladım benden sonra bu mesleği bırakacak kimsem yok” diyen Yılmaz, “Eskiden yün yorgan ve yün yastıklar tercih ediliyordu. Şimdi her şey fabrikalarda üretiliyor ve biz tercih edilmiyoruz. Slikon ve elyaf yorganların çamaşır makinesinde yıkanmasının kolay olmasından dolayı daha çok tercih ediliyor, yün yorganların yıkanması zor olduğundan insanlara zor geliyor. Yorgancılık özgün bir işçilik gerektiriyor ve her bir yorgan birer sanat eseri. El emeğiyle dokunan yorganların, yüzlerce yıl dayanıklı olması ve insanlara sıcaklık ve konfor sunması gerekiyor, bu meslek sadece bir iş değil, bir yaşam tarzı” şeklinde konuştu.

BOYUN FITIĞI OLANLAR TERCİH EDİYOR

Yorgancılığın talebinin azalmasına rağmen, boyun fıtığı ve terleme sorunu gibi sağlık problemleri yaşayan vatandaşlar hala el yapımı yorganları tercih ettiğini söyleyen Yılmaz, "Yorgancılığa talep azaldı, fakat boyun fıtığı ve terleme sorunu olan vatandaşlar hala bizi tercih ediyor" dedi.

Yılmaz'a göre, fabrikada üretilen ürünlerde ne kadar kaliteli olursa olsun içlerinde mecburen polyester bulunuyor. Bu durum, boyun fıtığı ve terleme sorunu yaşayan insanların yün yorgan ve yastıklara talep göstermesine neden oluyor. Yeni üretilen yataklar ve silikon yorganlar, hızlı uykuya dalma amacıyla kullanılan ürünler olmasına rağmen bazı vatandaşlar için olumsuz etkilere yol açabiliyor. Bu sebeple, yün yorganların her zaman sağlıklı olduğu ve vücuttaki elektriği aldığı biliniyor.

UYKU KALİTESİNİ ARTIRIR

Orhan Yılmaz, yün yorganların faydaları hakkında şunları söyledi:

"Yün yorganlar, birçok önemli avantaj sunar. İlk olarak, yün doğal bir yalıtım malzemesidir ve vücut ısısını korur. Yün lifleri arasında hava hapsolması sayesinde yorganın içindeki sıcaklık dengelenir ve kullanan kişinin vücudunu sıcak tutar."

Yılmaz ayrıca yünün nefes alabilirlik özelliğine de değindi: "Yün, nemin doğal olarak buharlaşmasına izin verir. Bu sayede yatakta terleme ve nem birikimi azalır. Yün yorganlar, iç ortamın kuru kalmasını sağlar ve uyku kalitesini artırır."

ALERJİSİ OLANLAR YÜN YORGAN KULLANMALI

Yılmaz, "Yün genellikle kimyasal işlemlere tabi tutulmadan kullanılır. Sentetik malzemelerin aksine, yün doğada çözünebilir ve geri dönüştürülebilir. Bu da çevresel etkisinin düşük olduğu anlamına gelir" dedi.
Ayrıca, yün yorganların alerjen direncine dikkat çekti: "Yün, toz akarları ve diğer alerjenlerin birikmesini engeller. Yün liflerinde bulunan doğal lanolin, alerjenleri iterek astım veya alerjisi olan kişiler için daha rahat bir uyku ortamı sağlar."

Son olarak, Yılmaz, yün yorganların dayanıklılığından bahsetti: "Yeterli bakım ve temizlikle yün yorganlar yıllarca kullanılabilir. Genellikle dayanıklı bir yapıya sahiptirler."

Gamze Mine Gümüş/ www.gazeteilksayfa.com