Chicago Üniversitesi’nin araştırmasına göre hava kirliliği ömrü kısaltıyor

Chicago Üniversitesi'nin yaptığı araştırmaya göre hava kirliliği ve toksik madde solunumu insan ömrünü kısaltıyor. Hava kirliliği dünyada meydana gelen ölümlerin 5'te 1'ine sebebiyet veriyor.

Araştırma verilerine göre dünyada her sene 7 ila 8 milyon insan hava kirliliğine bağlı hastalıklar sebebiyle hayatını kaybediyor.

Chicago Üniversitesi'ne bağlı bir kurum olan ve dünyadaki hava kirliği ve buna bağlı ölümleri araştıran Hava Kalitesi Hayat Göstergesi'ne (Air Quality Life Index- AQLI) göre insan ömrünün hava kirliliği sebebiyle 2.2 yıl azaldığı öngörülüyor.

Hava kirliliğine sebep olan en büyük etken dünya genelindeki termik santrallerin yaktığı kömür ile petrole dayalı endüstri ve ulaşım sektörü olarak raporlara geçiyor. Dünya üzerinde hava kirliliğinden en çok etkilenen ülkeyse Hindistan. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ-WHO) verilerine göre bu ülkede ikamet eden vatandaşlar toksik madde solunumu sebebiyle diğer ülkelere oranla ortalama 6 yıl daha az yaşadığı belirtiliyor.( Kaynak: Chicago Üniversitesi, AQLI)

LİSTEDE ANKARA’DA VAR

Temiz Hava Hakkı Platformu'nun yayımladığı "Kara Rapor 2022", Türkiye'de 2021'de hava kirliliği nedeniyle en az 42 bin 67 kişinin hayatını kaybettiğini, en kirli havayı soluyan ilk beş ilin ise sırasıyla Batman, Iğdır, Ağrı, Şırnak ve Malatya olduğu belirtiliyor. Beş şehri sırasıyla İstanbul ve Ankara takip ediyor. Bu şehirlerdeki hava kirliliğinin en büyük nedeni ise konutlarda kullanılan kömürden kaynaklı. Uluslararası mal taşımacılığının yoğunluğu da hava kirliliği nedenleri arasına giriyor.

Raporda 2021 yılında ülke genelindeki resmi rakamlara göre 42 bin 67 kişinin hava kirliliğinden dolayı yaşamını yitirdiği bilgisi veriliyor. Ankara’da ise hava kirliliğinden yaşamını yitirenlerin sayısı 2 bin 853 olarak tahmin ediliyor.

DEPREM BÖLGESİ RİSKLİ DURUMDA

Temiz Hava Hakkı Platformu Koordinatörü Deniz Gümüşel’in rapor toplantısındaki açıklamasına göre Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen kentlerde hava kirliliğinde artış görülüyor. Kahramanmaraş'taki parçacık madde yoğunluğu metreküpte 100 mikrogram yani ulusal yasal sınırın 2,5 katı, DSÖ kılavuz değerinin ise 7,5 katı olarak göze çarpıyor.

Artan hava kirliliğinin nedeni enkazlardan kalkan toz ve halkın ısınmak için açıkta yaktığı ateşten kaynaklandığı belirtiliyor.

MALİYETİ VATANDAŞIN CEBİNDEN ÇIKIYOR

TÜİK verilerine göre Türkiye’de çevre koruma yatırım harcamaları hesaplandığında ortaya 13,6 milyar TL’lik bir tablo çıkıyor. Bu maliyetin %3,5’i dış ortam havasını iyileştirmek için kullanılıyor. %3,5’lik oranın karşılığı 476 milyon TL olarak hesaplanıyor. Hava kirliliği ile mücadelede maliyetin %0,9’u (1224 TL) vatandaşın cebinden vergi olarak çıkıyor.

Mikail Karaman/ www.gazeteilksayfa.com