Esat Coşan kimdir, Mehmet Zahit Kotku’nun neyi? Hangi cemaatin lideriydi?

İskender Paşa cemaatinin lideri Prof. Dr. Esat Coşan’ın hayatını sizler için derledik…

Esat Coşan kimdir, Mehmet Zahit Kotku’nun neyi oluyor, hangi dönem yaşadı, hangi görevlerde bulundu, hangi yayın organlarını kurdu, hangi eserleri yazdı, nerede; nasıl vefat etti, mezarı nerede, hangi cemaatin lideriydi? 

İşte cevabı:   

Prof. Dr. Esat Coşan, 1938 yılında Çanakkale'de doğdu. Babası Halil Necati Efendi, annesi Şadiye Hanım'dır. 1950’de İstanbul Vezneciler İlkokulu’nu, 1956'da Vefa Lisesi’ni bitirerek aynı yıl İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap-Fars Filolojisi bölümüne girdi. Arap Dili ve Edebiyatı, Fars Dili ve Edebiyatı, Ortaçağ Tarihi ile Türk-İslam sertifikalarını alarak, 1960 yılında Edebiyat Fakültesinden mezun oldu. Aynı yıl Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde açılan asistanlık imtihanını kazanarak, Klasik-Dînî Türkçe Metinler Kürsüsüne asistan olarak girdi. Fakülte yayın komisyonunda iki yıl sekreterlikte bulundu. 

HACI BEKTAŞ-I VELİ DOÇENTLİK TEZİ

Prof. Esat Coşan, 1965 yılında 15. Yüzyıl şairlerinden olan "Hatiboğlu Muhammed ve Eserleri" konusunda doktora tezi vererek "İlahiyat Doktoru" unvanını aldı. 1967-1968 yılları arasında Ankara Yükseliş Mühendislik ve Mimarlık Özel Yüksek Okulu'nda "Türkçe ve Hümaniter Bilgiler" dersini tedris etti. 1973 yılında ise, "Hacı Bektaş-ı Veli, Makâlât" adlı doçentlik tezi ile doçentlik unvanını aldı ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk-İslam Edebiyatı Kürsüsüne öğretim üyesi olarak tayin edildi. 1977- 1980 yıllarında Sakarya Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi'nde Türk Dili ve Edebiyatı dersleri verdi. 

ZAHİD KOTKU BABA DOSTUYDU

1982 yılında profesörlüğe yükseldi. Sosyal ve kültürel faaliyetlere daha fazla zaman ayırabilmek düşüncesiyle, 1987 yılında emekliliğini isteyerek üniversiteden ayrıldı.  Esat Hoca ilk dini eğitimini ailesinden almıştı. Genç yaşta vefat eden annesi, zikir ehli bir hanımdı. Babası Necati Efendi; Serezli Hasib Efendi, Kazanlı Abdülaziz efendi, Mehmed Zahid Kotku Efendi gibi alim ve fazıl şeyh efendilerin sohbetinde ve hizmetinde bulunmuş, hal ehli bir kimseydi. Mehmed Zahid Kotku Efendi'nin yakın dostlarındandı. Bu münasebetle, küçük yaşta önemli hocaların meclislerine devam etti, onların maddi ve manevi ilgilerine mazhar oldu. 

HADİS DERSLERİNE BAŞLADI

Aynı zamanda kayınpederi olan Mehmed Zahid Kotku Efendi'nin bizzat elinden tutarak kürsüye oturtması ile İskenderpaşa Camii'nde, dergahın eğitim kitabı olan Gümüşhanevî'nin "Ramûz el- Ehâdis" adlı hadis kitabından hadis dersleri vermeye başladı (1977). Yine onun arzusu üzerine, 13 kasım 1980 günü vefatından sonra, cemaatin eğitimiyle ve her türlü meselesiyle ilgilenme, tebliğ ve irşad görevini üstlendi. 

HADİS DERSLERİ ANADOLU’YA YAYILDI

Esat Coşan döneminde hadis derslerine ilgi daha da arttı. Cemaat yer bulamadığı için camiye ilaveler yapıldı; ders dinlenilecek yerler beş-altı kat genişletildi. Ayrıca Ankara, İzmir, Bursa, Sapanca, İzmit ve Eskişehir'de mutat hadis dersleri başlatıldı. Yurt içi ve dışında basın-yayın, eğitim, kültür-sanat, sağlık, sesli ve görüntülü yayıncılık gibi, hayatın her sahasını kavrayan çok yönlü vakıf, dernek ve şirketin kuruculuğunu yaptı. İslam’ın yayılması için gereken her türlü müessesenin kurulmasına önderlik etti ve hizmet sahasını genişletti.

HAKYOL VAKFI’NI KURDU

Mehmed Zahid Kotku Efendi'nin teşvikiyle kurduğu, "Hakyol Vakfı"nın çalışmalarıyla bizzat ilgilendi, muhtelif yerlerde şubeler açtırdı. Eğitim ve yardımlaşma faaliyetini yaygınlaştırmak için çalışmalar yaptı. Sanat ve kültürle ilgili çalışmalar yapmak üzere "İlim Kültür ve Sanat Vakfı"nı, sağlık hizmetleri için "Sağlık Vakfı"nı kurdurdu. Hanımların eğitimi ile ilgili olarak "Hanım Dernekleri"nin; çevre ile ilgili çalışmalar yapmak üzere "İlim, Ahlak, Kültür ve Çevre Dernekleri"nin kurulmasını ve yaygınlaştırılmasını teşvik etti. Bu çalışmalarla, toplumun güzel amaçlar için bir araya gelmesini, organize olmasını sağlamaya çalıştı. 

ECDAT YADİGARI ESERLERE İLGİ

Vakıflara ait harabe haline gelmiş bir takım ecdat yadigarı eserlerin tamir ve tecdidiyle uğraştı; onların gayesine uygun olarak tekrar faaliyete geçmesini temin etti. Ahmed Kamil Tekkesi, Selami Mustafa Efendi Tekkesi, Şeyh Murad Efendi Dergahı, Kanuni zamanında yapılan ve şimdi Şadiye Hatun Teşhis Kliniğinin hizmet verdiği külliye bunlardan bazılarıdır.

BİR DİZİNE YAYIN ORGANI KURDU

Eğitimin yaygınlaştırılması için basın ve yayın çalışmalarıyla ilgilendi. 1983 eylülünde "İslam" dergisini, 1985 nisanında "Kadın ve Aile" ve "İlim ve Sanat" dergisi yayınlanmaya başladı. Daha sonra "Gülçocuk" dergisi çıkartıldı. Sağlık ve bilimle ilgili konularda ise "Panzehir" dergisi yayınlandı . Kitap yayıncılığı için "Seha Neşriyatı" kurdurdu; çeşitli dini, edebi, tarihi, kültürel eserler neşredildi. Yayıncılığın geliştirilmesi, haftalık ve günlük yayınlara geçilebilmesi için çalışmalar başlattı. Onun gayretleriyle bir matbaa tesis edildi (Ahsen), dizgi tesisleri kuruldu (Deha). Sesli ve görüntülü yayıncılık alanında hizmet etmek, milli ve manevi değerlerimize uygun yayınlar yapmak üzere "Ak-Radyo (AKRA)" adı altında bir müessesenin kurulmasına öncülük etti (1992).

ÖZEL OKUL VE ENSTİTÜLER AÇTI

Kaliteli bir eğitimi temin etmek amacıyla, özel eğitim kurumlarının kurulmasını teşvik etti. Çeşitli illerde ilkokul öncesi, ilkokul ve orta öğrenime yönelik eğitim tesisleri kurdurdu. Yurtdışındaki Müslümanlarla diyaloğu sağlamak amacıyla "İskenderpaşa Turizm (İSPA)" adı altında bir seyahat acentesi kurulmasına öncülük etti. İlmi seviyesi yüksek hocalar yetiştirmek amacıyla İstanbul’da, Ankara'da, Konya'da ve Bursa'da hadis ve fıkıh enstitüleri açtırdı. Buralarda İlahiyat fakültelerinde okuyan veya mezun olan kimselere, özel hocalardan Arapça, hadis, tefsir ve fıkıh dersleri verdirilmesini temin etti. 

SÜREKLİ SEYAHAT HALİNDEYDİ

Sohbetlerine yurt içinde yurt dışında büyük ilgi gösterilmesi ve çeşitli yerlere davet edilmesi, onun çok seyahat etmesine neden oldu. Avrupa'da, Kuzey Amerika'da, Afrika'da, Orta Asya ve Avustralya'da pek çok ziyaretler, vaazlar, sohbetler yaptı; eğitim programlarına katıldı. Her yıl hac ve umre dolayısıyla değişik ülkelerden gelen Müslümanlarla görüştü, diyalog kurdu. Hakkı ve hayrı, iyiyi ve güzeli tebliğ etme yönünde şümullü ve verimli çalışma yapmaktan bir an bile geri kalmadı. Çevresini de daima bu tür çalışmalara teşvik etti. 

AVUSTRALYA’DA VEFAT ETTİ

4 Şubat 2001 tarihinde, damadı Prof. Dr. Ali Yücel Uyarel ile beraber Avustralya’nın Grifit şehrine bir cami açılışı yapmak için giderken,  Dubbo kasabası yakınlarında geçirdiği trafik kazası sonucu kendisi ve damadı vefat etti. Esat Coşan ve Uyarel'in Süleymaniye Camii haziresine defni için ailesi tarafından hükümete yapılan müracaat üzerine hazırlanan kararname dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanmadı. Bunun üzerine Esat Coşan ve Uyarel’in cenazeleri Eyüp Sultan kabristanına defnedildi.

ESERLERİ: 

Çocuklarla Başbaşa 
Doğru İnanç ve Güzel Kulluk 
Allah'ın Gazabı ve Rızası 
Avustralya Sohbetleri 
Başarının Prensipleri 
Gayemiz 
Güncel Meseleler 1 
Güncel Meseleler 2 
Hacc'ın Faziletleri ve İncelikleri  
Hacı Bektaş-ı Veli 
Haydi Hizmete! 
Hz. Ali Efendimiz'den Vecizeler 
İmanın ve İslamın Korunması  
İmanın ve İslam'ın Korunması 
İslam Çağrısı 
İslam, Tasavvuf, Hayat 
İslam'da Eğitimin İncelikleri 
Mi'rac Gecesi 
Ramazan ve Takva Eğitimi 
Ramazan ve Güzel Ameller 
Sosyal Çalışmalarda Organizasyon ve Başarı 
Tasavvuf Yolu Nedir? 
Tebliğ ve İrşad Çalışmaları 
Yeni Dönemde Yeni Görevler 
Yeni Ufuklar 
Yunus Emre ve Tasavvuf 
Zaferin Yolu ve Şartları 
 

Gazeteilksayfa.com