Emeğin, mücadelenin ve eşitliğin simgesi “8 Mart”

8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün kökeni, 19. yüzyılın sonlarına dayanmaktadır. O dönemde sanayileşmenin hız kazandığı Amerika ve Avrupa’da işçi hakları büyük bir sorun olarak öne çıkıyordu. Fabrikalarda uzun çalışma saatleri, düşük ücretler ve kötü çalışma koşulları kadın işçiler için daha da zorlayıcıydı. Kadınlar, emeklerinin karşılığını almak ve insan onuruna yakışır çalışma koşullarına kavuşmak için mücadele etmek zorundaydı.

8 Mart 1857’de, ABD’nin New York kentinde bir tekstil fabrikasında çalışan kadın işçiler, daha iyi çalışma koşulları ve eşit haklar talebiyle greve çıktı. Ancak bu grev, trajik bir olayla sonuçlandı. Fabrika sahipleri, kadın işçilerin direnişini bastırmak amacıyla fabrikayı kapattı ve çıkan yangında 129 kadın işçi hayatını kaybetti. Bu olay, kadın işçilerin hak arayışlarının ne denli zor ve fedakârlık gerektiren bir mücadele olduğunu gözler önüne serdi.

KADIN HAKLARI MÜCADELESİNİN YÜKSELİŞİ

1857’deki trajik olaydan sonra kadın hakları mücadelesi daha da güçlendi. 1908 yılında yine New York’ta 15.000 kadın işçi, daha iyi çalışma koşulları, düşük ücretlere karşı adalet ve kadınlara oy hakkı talebiyle yürüyüş düzenledi. Bu gösteriler, kadın hareketlerinin küresel çapta ses getirmesine ve kadın haklarının daha fazla gündeme gelmesine öncülük etti.

Kadınların çalışma yaşamında, siyasette ve toplumsal hayatta eşit haklara sahip olması gerektiğini savunan bu mücadeleler, 1910 yılında Kopenhag’da düzenlenen Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı’nda önemli bir kararın alınmasını sağladı. Almanya’dan Clara Zetkin’in öncülüğünde, 8 Mart’ın dünya çapında kadın haklarına dikkat çekmek için “Kadınlar Günü” olarak anılması önerildi ve bu fikir büyük destek gördü.

8 MART RESMİ OLARAK KADINLAR GÜNÜ İLAN EDİLDİ

İlk resmi 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, 1911 yılında Almanya, Avusturya, Danimarka ve İsviçre’de kutlandı. Bu tarihten itibaren birçok ülkede kadın haklarına dair farkındalık artırılmaya başlandı. Ancak 8 Mart’ın tüm dünyada resmen tanınması için yıllar geçmesi gerekti.

Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında kadınların iş gücüne daha fazla dahil olması, toplumsal rollerini değiştirdi ve kadın hakları mücadelesinin daha fazla destek görmesine yol açtı. 1975 yılında Birleşmiş Milletler, 8 Mart’ı resmen “Dünya Kadınlar Günü” olarak kabul etti ve 1977’de bu günün tüm dünyada kutlanması için bir çağrı yaptı.

NEDEN "EMEKÇİ KADINLAR GÜNÜ" DENİYOR?

8 Mart’ın sadece “Kadınlar Günü” değil, “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak anılması, günün tarihsel kökenine dayanıyor. Kadın hakları mücadelesi, sadece sosyal hakları değil, çalışma hayatındaki eşitsizlikleri ve emek sömürüsünü de hedef alıyordu. Kadın işçiler, düşük maaşlarla ağır iş yükü altında çalışıyor, iş yerlerinde ayrımcılığa maruz kalıyor ve birçok temel haktan yoksun bırakılıyordu. Bu nedenle, 8 Mart sadece kadın olmanın getirdiği toplumsal zorlukları değil, aynı zamanda kadın emeğinin sömürüsüne karşı yürütülen mücadeleyi de temsil ediyor.

8 MART GÜNÜMÜZDE NE ANLAMA GELİYOR?

8 Mart, dünya genelinde kadın haklarına dikkat çekmek, eşitsizlikleri gündeme getirmek ve kadınların başarılarını kutlamak amacıyla anılıyor. Kadına yönelik şiddet, ekonomik eşitsizlik, toplumsal cinsiyet rolleri gibi sorunlar hala devam ediyor. Bu nedenle, 8 Mart sadece bir kutlama günü değil, aynı zamanda bir farkındalık ve mücadele günü olarak kabul ediliyor.

TÜRKİYE’DE 8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ

Türkiye’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, ilk kez 1921 yılında kutlanmaya başlandı. Ancak, bu kutlamalar uzun yıllar boyunca sınırlı bir kesim tarafından gerçekleştirildi. 1975 yılında Türkiye’de kadın hareketleri ivme kazandı ve “Birleşmiş Milletler Kadın On Yılı” kapsamında kadın hakları daha geniş kitlelere duyuruldu.

1980 askeri darbesi sonrası 8 Mart etkinlikleri bir süre yasaklandı ancak 1984 yılından itibaren tekrar geniş çapta kutlanmaya başlandı. Günümüzde, Türkiye’de kadın hakları savunucuları, sivil toplum kuruluşları ve kadın hareketleri, 8 Mart’ı kadın hakları ihlallerine karşı ses yükseltmek için bir fırsat olarak değerlendiriyor.

8 MART SADECE BİR GÜN DEĞİL, BİR MÜCADELE

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü, kadınların tarih boyunca verdikleri hak mücadelesinin bir yansımasıdır. Sadece bir kutlama değil, eşitlik, adalet ve insan hakları adına verilen mücadelenin sembolüdür. Bugün hala birçok ülkede kadınlar, eşit işe eşit ücret, şiddetten uzak bir yaşam ve sosyal hayatta daha fazla temsil edilme hakkı için mücadele etmeye devam ediyor.