Türkiye’de endişelendiren işçilik: Çocuk işçi sorunu tekrar gündemde

Türkiye’de yasak olmasına rağmen, ekonomik zorluklara paralel olarak ‘çocuk işçi’ sorunu bir kez daha gündeme geldi.

Geçtiğimiz günlerde, Altındağ ilçesinde yer alan bir doğrama atölyesinde meydana gelen trajik olayda, çalıştığı iş yerinin yük asansörüyle duvar arasına başı sıkışan 13 yaşındaki Suriye uyruklu çocuk hayatını kaybetti. Çocuk işçilerin çalıştırılması kaza ve güvenlik zafiyetlerini artırıyor.
Konuyla ilgili gazetemize konuşan Eğitim Söz-Sen Başkanı Nihat Aydın, ‘’İş yerlerindeki temel hak ve güvenliğin göz ardı edilmesi endişeleri beraberinde getiriyor’’ dedi.

Olaydan haberi olduğunu söyleyen Aydın, ‘’Bu cidden çok vahim, üzücü bir durumdur. Hem ülkemizde hem de dünyada yüz binlerce belki de dünyayı hesap edersek milyonlarca küçük çocuk işçi kanun dışı çalıştırılmaktadır. Bu durum insan haklarına aykırı bir durumdur. Bu konuda resmi boyutta incelersek bizim kanunlarımıza göre de çocuk işçi çalıştırılması yasaktır ve cezai büyük yaptırımları vardır. İşverenler çocuk işçileri ucuz iş gücü olarak görerek kâr marjlarını artırmaya çalışıyor. Bu durumda, çocukların temel hakları ve güvenlikleri hiçe sayılıyor ve hayatlarını riske atan tehlikeli iş koşullarında çalışmalarına göz yumuluyor’’ ifadelerinde bulundu.

MÜCADELE EDEN KURUMLAR VAR

‘’Bu konuda dünya genelinde başta ILO olmak üzere çocuk işçi çalıştırılması konusunda durdurulması, önlemler alınması için çalışmalar var’’ diyen Aydın, ‘’Yine UNICEF'de bu durumla mücadele eder. Küçük yaşta çocukların çalıştırılması hem çocukların arkadaşları ile bir arada olmasını, hem oyun oynamalarını hem de egitim-ögretimlerini engeller. Ayrıca ucuz iş gücü olarak ve çok fazla saat olarak çalıştırılıp sömürülüyorlar. Küçük yaşta çalıştırılan çocuğun eğitim hizmetlerine erişmesinin engellendiği, en temel çocuk hakkı olan oyun hakkının elinden alındığı ve bu suretle gelişiminin önünün kesildiği, yetişkin muamelesine tabi tutulduğu tartışmasızdır’’ şeklinde konuştu.

ÇOCUĞUN YERİ OKULDUR

‘’Çalıştığı için aile korumasından kopan çocuk, her türlü fiziksel ve psikolojik istismarın hedefi haline gelmektedir’’ şeklinde konuşan Aydın, ‘’Çocuk işçiliği aynı zamanda, çocukların kendileri için kullanmaları gereken fiziksel ve düşünsel yetilerinin sömürülmesi anlamına gelir. Bu sömürü aynı zamanda yeterli korumaya ve tecrübeye sahip olmayan çocukların iş kazası, meslek hastalığı gibi durumlara daha sık maruz kalmalarına, iş cinayetlerine kurban gitmelerine sebep olmaktadır. Bu nedenle ilgili 13 yaşında ki A.A. bir sorumsuzluğun, tedbirsizliğin göz göre göre bir kurbanı olmuştur. Bu resmen bir cinayettir. Çocukların yeri ister mülteci olsun, ister göçer, ister sığınmacı ya da ülkemizde yerleşik kendi çocuklarımız olsun bu yaşlarda yerleri okuldur, ailelerinin yanıdır. Arkadaşları ile sokakta oyun oynama alanlarıdır. Bu cinayeti kınıyor ve sorumluların en ağır şekilde cezalandırılmalarını talep ediyorum’’ diyerek çocuk yaşta işçi çalıştıran kurumlara tepki gösterdi.

EKONOMİK DURUM BELİRLEYİCİ

‘’Çocuk işçilerin çalıştırılması, hem Türkiye'nin hem de Uluslararası toplumun uzun süredir mücadele ettiği bir sorun olduğunu belirten Aydın, ‘’Türk yasalarına göre, 15 yaşın altındaki çocukların istihdam edilmesi yasak olmasına rağmen, ekonomik sıkıntılar içindeki ailelerin çocuklarını okuldan uzak tutarak veya çocuk işçi olarak çalıştırarak aile ekonomisine katkı sağlama çabası, bu yasağı delmeye teşebbüs ediyor. Uzmanlar, çocuk işçi çalıştırmanın hem çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimine zarar verdiğini hem de eğitimlerine olumsuz etki ettiğini belirtiyor. Çocukların tehlikeli işlerde çalıştırılması, onların geleceğe dair umutlarını ve yeteneklerini engelleyerek, toplumun gelişimine de olumsuz etki yapıyor’’ dedi.

ÖNÜNE GEÇEBİLİRİZ

‘’Çocuk işçi çalıştırılmasının engellenmesi için sosyal sorumluluk bilincine sahip işverenlerin yanı sıra, hükümetin ve sivil toplum kuruluşlarının önemi burada devreye giriyor’’ diyen Aydın, ‘’Ailelerin ekonomik yükünü hafifletecek sosyal destek mekanizmalarının güçlendirilmesi, çocukların okula devamını sağlayacak burslar ve eğitim desteği gibi önlemler alınması gerekiyor. Ayrıca, denetimlerin daha sıkı ve etkin bir şekilde yapılması, çocuk işçi çalıştıran işverenlere ciddi cezalar uygulanması da bu sorunun önüne geçebilir’’ şeklinde konuştu.

Açıklamalarının devamında ise, ‘’Bu acı olay, toplumun çocuk işçiliğine dair farkındalığını artırmak ve bu soruna karşı harekete geçmek için bir fırsat olmalıdır. Çocukların geleceğini korumak ve onların yaşamlarını riske atacak çalışma koşullarından uzak tutmak, herkesin sorumluluğu altındadır. Ekonomik zorluklar içindeki ailelere destek olmak ve çocuk işçi çalıştıran işverenlere caydırıcı cezalar vermek, geleceğimizin teminatı olan çocukların haklarını korumak adına atılacak önemli adımlardır’’ diyerek cümlelerini noktaladı.

2021’DE 62 ÇOCUK İŞÇİ ÖLDÜ

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi verilerine göre 2021 yılında Türkiye'de en az 62 çocuk, çalışırken hayatını kaybetti. İSİG Meclisi'nin konuyla ilgili verileri tuttuğu 2013 yılından bu yana ise ölen çocuk işçi sayısı toplamda en az 556 olarak açıklandı. İSİG, Türkiye'de son dokuz yıl içerisinde ölen çocukların 316'sının tarım ve orman; 57'sinin inşaat 37'si metal; 27'sinin ise konaklama ve eğlence işkolunda hayatını kaybettiğini duyurdu. (Kaynak BBC)

TÜRKİYE’DE ÇOCUK İŞÇİ SAYISI

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından aynı yıl yayımlanan en güncel rapora göre de, Türkiye'de 5-17 yaş aralığında 720 bin çocuk, işçi olarak çalışıyor. Bu verilerde çalışan çocukların yüzde 30,8'inin tarım, yüzde 23,7'sinin sanayi, yüzde 45,5'inin ise hizmet sektöründe yer aldığı görülüyor. (Kaynak TUİK)

Mikail Karaman/ www.gazeteilksayfa.com