İşçinin sınavı zor

Öz İplik İş Sendikası Genel Başkanı Rafi Ay, “24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı” dolayısıyla düzenlenen programda aralarında muhabirimizin de bulunduğu gazetecilerin bayramını kutladı. Ay, Yenimahalle’deki bir restoranda düzenlenen programda, Kovid-19 salgınının emekçiler üzerindeki etkisi, salgınla birlikte ortaya çıkan sorunlarla ilgili bilgiler verdi.  

SALGIN DÜNYA BAKIŞIMIZI DEĞİŞTİRDİ

Ay, "Oldukça ilginç ve zor zamanlardan geçtik ve geçiyoruz. Yaklaşık 16 ay önce bir virüs hayatımıza girdi ve dünya bakışımızı değiştirdi. Hayatımızın dönüşüm ve değişim hızını artırdı. Dünyada birçok yeni eğilimin ortaya çıkmasına yol açtı. Bazı eski alışkanlıklar ise tekrar yaşamımıza girdi. Psikolojik, ekonomik, sosyal anlamda önemli değişimler ile karşı karşıya kaldık" değerlendirmesini yaptı.  

“ÜRETİMDEN VAZGEÇİLMEZ”

Üretimin önemine değinen Ay, "Üretimi işçiler yapar. Bu uzun süre daha devam edecek. Türkiye dahil dünyanın büyük kısmı sanayileşmeden, üretimden vazgeçemez. İşçi üretmezse, o süslü hayali raporları yazanlara ücret verecek şirketler olmaz. İşçi üretmezse uzaktan çalışacak bilgisayarınız olmaz. İşçi üretmezse hizmet sektörü olmaz. Çiftçi üretmezse bilgisayar başında yiyecek ekmeğiniz olmaz. Her şeyin başı üretimdir, üretimi de emekçiler yapar. Dijital dönüşüm, Sanayi 4.0 bir gerçektir, bunu biliyoruz. Bildiğimiz bir başka şey de tarımdan sanayiye üretimin hiçbir safhasının tam otomasyona geçemeyeceğidir" dedi.

“SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN ÖNEMİ…”

Ay, üye sayılarının 40 binlere yaklaştığını söyleyerek şunları kaydetti: "Sendikamızın üye sayısına paralel olarak artan iş yüküne karşılık birimlerde çalışan sayımızı arttırdık. Yeni birimleri hayata geçirdik. Kovid-19 süreci ve sonrasında yaşanılan yıkımları onarma çabası hepimize kavram olarak ’sürdürülebilirliğin’ önemini göstermiş oldu. Kaynakların, ekonominin, çevrenin ve üretimin sürdürülebilirliği artık hepimizin odağında yer almalıdır." 

“SALGINDA İŞÇİLERİN GELİRİ AZALDI” 

ILO raporuna göre 2021'in haziran ayı itibarıyla dünyada istihdamın 114 milyon kişi azaldığı bilgisini veren Ay, “İstihdama katılan kişilerle birlikte 144 milyon yeni iş yaratılmak zorundadır. Küresel olarak işçilerin geliri yüzde 5,3 oranında azalmıştır. Tüm dünyada çalışan yoksulluğu, yani çalıştığı halde yoksul olmayı önleyecek gelire dahi ulaşamayan kişi sayısı 108 milyon kişiye ulaşmıştır. Gelir bakımından 2015’teki seviyeye düşülmüştür “ dedi. 

EMEKÇİLERİN SORUNU ÇÖZÜLMELİ

Ay, işçinin emeğinin karşılığı verilmesi çağrısında bulunarak, "Artık düşük ücretin, işçinin emeğini sömürerek zenginleşmenin mümkün olmadığı anlaşılmalı. İşçinin emeğinin karşılığını vermeden, hakkını teslim etmeden, katma değeri cebe atmak, firmaları büyütmek 19. yüzyılda kalmıştır. Kriz yaratan, sosyal adaletin olmadığı vahşi para ve rant ekonomisi de 20. yüzyılda bitmiştir. Hala bu zihniyetle hareket etmeye çalışan, zenginleşeceğini zannedenler bile görülmektedir. Bu zihniyette olanlarla ne dijital dönüşüm mümkün ne de sosyal adalet. Bu kesimin, ülke ekonomisini geri çekmesi önlenmeli, bir an önce emekçilerin sorunları çözülmelidir" ifadelerini kullandı.

“ENGELLEMELER KALDIRILMALI”

İşverenlerce çalışanlara sendikalaşma konusunda engellemeler yapıldığını ve bu kişilerin en ağır şekilde cezalandırılması gerektiğini kaydeden Ay şunları söyledi: "Her şeyden önce, sendikalaşmanın önündeki engeller kaldırılmalı. Anayasal hak olan örgütlenmeyi engellemeye çalışan işverenler ve işveren vekilleri en ağır biçimde cezalandırılmalı. Anayasa ihlaline daha fazla göz yumulmamalı. Bu sadece işçi için değil, ülkenin selameti için de şarttır. Emeğin haklarını tanımamak ekonomik değil, insani bir suçtur, insana karşı işlenen suçtur.”

“KAYIT DIŞILIK ÜLKENİN GELECEĞİNİN ÇALINMASIDIR”

Kayıt dışılığa değinen Ay, “Kayıt dışı üretim-ticaret ağır şekilde cezalandırılmalı. Kayıt dışılık sadece emekçinin hakkının çalınması değil, ülkenin geleceğinin çalınmasıdır. İş gücü ve iş yerinin dijital dönüşümü, gelir ve sosyal adaleti sağlayacak şekilde yapılmalı. İşçilere eğitim verilmeli, yeni iş sahaları açılmalıdır. Çalışan yoksulluğu ortaya çıkarılmamalıdır" diye konuştu.

İŞÇİLERİN ÜZERİNDEKİ AĞIR VERGİ YÜKÜNE DİKKAT ÇEKTİ

Ay, çalışanların üzerinde ağır vergi yükünün olduğunu söyleyerek şu açıklamalarda bulundu: “Asgari ücretliler bile yıl içinde gelir vergisinde ikinci dilime geçiyor. Bu kabul edilemez bir durum. Asgari ücretlilere, dar gelirlilere yönelik vergi adaletini sağlamak için bir dizi adım atmalıyız.  Gelir vergisi dilimleri belirlenirken yüzde 15’lik vergiye tabi gelir düzeyi yüksek tutulmalı. Sadece asgari ücret değil, yıllık geliri asgari ücretin en az 2 katına kadar olanlar yüzde 15 gelir vergisi dilimi içinde kalacak şekilde yeniden düzenleme yapılmalıdır.”

YENİDEN KDV İADE SİSTEMİ GETİRİLMELİDİR

“Geçmişte KDV iadesi alıyorduk. Bunun yerine gelen asgari geçim indirimi sistemi ise gelir vergisiyle ilgili bir düzenleme. Başta KDV olmak üzere, ÖTV ve diğer dolaylı vergilerin en fazla ödeyicisi emekçilerdir. Asgari ücretlilerden başlayarak, belirli bir yıllık gelir dilimine kadar olanlar için yeniden KDV iade sistemi getirilmelidir. Bunun kolaylaştırılması için elektronik sistemler pekâlâ kullanılabilir. Hali hazırda toplumun büyük kısmı kredi kartı, elektronik ödeme kartları kullanıyor. Emekçiler dışında bütün özel ve tüzel kişiler dolaylı vergilerin muhatabı değil, ödediğini, tahsil ettiğinden düşüyor”

ELEKTRONİK ALTYAPI VAR

“Emekçilerin gelir vergisinden düşebileceği kalemler oluşturulmalıdır. Bunun uygulanmasını sağlayabilecek elektronik altyapı vardır. Emekçiler dışındaki bütün gerçek ve tüzel kişiler işlerini yapmak için yaptıkları giderleri gelir-kurumlar vergisinden düşüyor. Sadece emekçiler düşemiyor. Biz de başta ulaşım olmak üzere işimizi yapmak için harcadığımız tutarları gelir vergisinden düşmek istiyoruz.”

OSMAN AKDOĞAN/İLKSAYFA