Boğaz’ın Gerdanlıkları: Fatih Sultan Mehmet Köprüsü

Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan köprülerden biri olan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü açılalı 35 yıl oldu. Avrupa’nın en büyük 14’üncü asma köprüsü unvanına sahip Fatih Sultan Mehmet Köprüsü hakkında bilgileri derledik.

Türkiye’nin en kalabalık şehri olan İstanbul’da Boğaziçi Köprüsü’nü(15 Temmuz Şehitler Köprüsü) rahatlatmak ve şehir trafiğinde alternatif çözümler üretmek için yapılan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü bugün yüzbinlerce aracın güzergâhında bulunuyor. 3 Temmuz 1988 tarihinde dönemin başbakanı Turgut Özal tarafından açılışı gerçekleştirilen köprü günümüzde şehrin simgelerinden biri konumunda. Köprüde çekilen “Haydi bir kaset koy Semra…” videosu da halen popüler. 1988 yılında planlanandan 192 gün önce yapımı tamamlanan köprü Avrupa’nın en büyük 14’üncü Asma Köprüsü unvanını koruyor. İşte Boğaz’ın gerdanlıkları: Fatih Sultan Mehmet Köprüsü

“HAYDİ BİR KASET KOY SEMRA”

Türkiye’nin ikinci asma köprüsü ve Avrupa’nın en büyük 14’üncü asma köprüsü olan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü 3 Temmuz 1988 tarihinde dönemin başbakanı Turgut Özal tarafından açılışı gerçekleştirildi. Köprüden geçen ilk araç Turgut Özal’ın kullandığı resmi otomobil. Halen popüler olan açılışın videosunda dönemin başbakanı Turgut Özal, eşi Semra Özal’a “haydi bir kaset koy da şöyle bir neşelenelim Semra” demişti. Eşi Semra Özal ise köprüden geçerken memnuniyetini dile getiren sözler kullanmıştı. Turgut Özal’ın meşhur cümlelerinden biri olan bu söz o dönemin basınında uzun süre yer aldı.

“GURUR”

1973 yılında kullanılmaya başlayan Boğaziçi köprüsünün alternatifi olarak inşa edilen Fatih Sultan Mehmet Köprüsü planlanandan 192 gün (7 ay) önce tamamlandı. İlk yıllarında günde 30 bin araca hizmet veren ilk köprünün yükü 1988 yılına kadar günde 130 bin araca kadar yükselince mevcut durum ve şartlarda ikinci köprünün yapılması gereği duyuldu. 29 Mayıs 1985’de temeli atılan köprünün proje hizmetlerini İngiliz şirketler ve BOTEK Boğaziçi Teknik Müşavirlik firmasının ortaklığı üstlenirken, inşaatı Japon şirketler ve Türkiye’den STFA firmasının oluşturduğu ortaklık gerçekleştirdi. 125 Milyon Dolar maliyetle inşa edilen köprü için dönemin gazetelerinin kullandığı ortak kelime ise “Gurur” oldu.

4 GİDİŞ,4 GELİŞ, 4 AYAK

İstanbul Boğazı’nın iki yakasını ve Asya ile Avrupa Kıtası’nı birbirine bağlayan köprünün avrupa ayağı Sarıyer ilçesine bağlı Rumeli Hisarı, anadolu ayağı ise Beykoz ilçesine bağlı Anadolu Hisarı, Kavacık Mahallesi mevkiinde yer alıyor. Boğaziçi köprüsünden 5 kilometre kuzeyde bulunan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün 4 gidiş, 4 geliş şeritli ve 4 ayaklı olarak, saatte 160 km/hız ile esen rüzgarlara dayanacak şekilde tasarlandı. Köprünün Boğaziçi Köprüsü’nden farklı olarak askı halatları dikey olarak düzenlendi. Köprünün uzunluğu bin 510, genişliği 39, orta açıklık (iki kule ayakları arası mesafe) bin 90, kulelerin yüksekliği (temelden itibaren) 107, denizden yüksekliği ise 64 metre ölçülerinde inşa edildi.

KÖPRÜDEN HER ARAÇ GEÇEMİYOR

Karayolları Genel Müdürlüğü sitesinden yapılan bilgilendirmeye göre Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü tüm 1’inci sınıf araçlar, tüm servis araçları(turizm, personel. okul vb.), karavan, D4 yetkili belgeli 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası tarifeli ve tarifesiz olarak yolcu taşımacılığı yapan araçlar, Toplu Taşıma Araçları (İETT ve özel halk otobüsü, otobüs A.Ş. taksi dolmuş vb.) ve KGM'den izinli Kamu kurum ve kuruluşlarının resmi plakalı hizmet araçları kullanabiliyor. Fakat 2’inci sınıf araçlar içerisinde tüm kamyon, otobüs ve çekiciler ile 3.’üncü, 4’üncü ve 5.’inci sınıf araçlar yasaklı durumda.2022 yılı itibariyle köprüden geçiş ücretleri ise şu şekilde;

• Aks aralığı 3.20 metreden küçük iki akslı araçlar: 8,25 TL

• Aks aralığı 3.20 metre Ve 3.20 metreden büyük UKOME kararı gereğince geçebilen ve geçemeyen her türlü iki akslı araçlar: 10,75 TL

• 3 akslı her türlü araçlar: 23,25 TL

• 4 ve 5 akslı her türlü araçlar: 46,00 TL

• 6 ve yukarı akslı araçlar: 61,00 TL

• Motosikletler: 3,25 TL