Türkiye'de son 10 yılda neler değişti?

KONDA Araştırma Şirketi 10 yılda gerçekleştirdiği 100’ü aşkın araştırma verisini bir araya getirerek, 10 yıllık dönemde Türkiye toplumunun birçok açıdan nasıl değiştiğini anlamamızı sağlayan 10 yılda ne değişti?

KONDA, interaktif uygulamasını kamuoyu ile paylaştı.

Araştırma 2008’den bugüne kadar Yerleşim yeri, eğitim, hayat tarzı, kadına bakış, internet kullanımı, hayat pratikleri, çalışma durumu gibi farklı birçok konuda toplumun nasıl ve ne yöne değiştiğini veya değişmediğini inceleme şansı sunuyor.

TÜRKİYE APARTMANLAŞIYOR, EV SAHİPLİĞİ AZALIYOR

Araştırmaya göre Türkiye toplumu artık çok daha fazla büyükşehirlerde yaşıyor.

Türkiye aynı zamanda hızla apartmanlaşıyor.

Onca yeni apartmana rağmen ev sahipliği artmadı, hatta azaldı. Okullu insan oranı artıyor, fakat hâlâ yüzde 6 okuryazar değil.

Annelerin üçte birinin okuma yazması yok.

Babalar annelere göre daha eğitimli ama hâlâ altıda birinin okuma yazması yok. 

MUTLUYUM' DİYENLERİN ORANINDA AZALMA

Kendine Modern veya Dindar Muhafazakâr diyenler azaldı, ortada duran Geleneksel Muhafazakârlar arttı.

Genel hayat şartları bakımından kendini mutlu hissedenlerin oranı yüzde 57’den 52’ye geriledi.

Karşılıklı anlaşarak evlenme gençlerde artıyor fakat görücü usulüyle evlenenler hâlâ çoğunlukta.

İnsanlar artık daha geç evleniyor. 2008’de evli erkeklerin ortalama yaşı 45 iken 2018’de bu sayı 48 yükseldi.

Evli kadınların ortalama yaşı ise 40’dan 43’e yükseldi. Toplum yaşlansa da bekarların sayısında artış yaşanıyor.

ORUÇ TUTANLAR AZALDI, NAMAZ KILANLAR ARTTI

Rapora göre dindarlık yapısı değişmiyor; ancak, inançsızlar daha görünür olmaya başladı.

Dindarlık pek değişmese de ibadet azaldı.

Raporda yer alan "İbadet" ve "Örtünme" bölümlerine göreyse oruç tutanların oranı yüzde 77'den yüzde 65'e geriledi.

Düzenli olarak namaz kılanların oranı ise yüzde 41’den 43’e yükseldi.

Örtünen kadınların oranı çok değişmiyor; ancak, örtüye "türban" deme oranı düşüyor.

"Başörtüsü" oranı yüzde 52'den 53'e çıkarken, "Türban" oranıysa yüzde 13'ten yüzde 9'a düştü.

ATEİST SAYISI 3 KATINA ÇIKTI

"Dindar" olduğunu söyleyenler de 10 yılda yüzde 55'ten yüzde 51'e geriledi.

"İnançlı" olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 31'den yüzde 34'e çıkarken, "Sofu" olduğunu söyleyenlerin oranıysa yüzde 13'ten yüzde 10'a düştü.

Kendisini "Ateist" olarak tanımlayanların oranı 3 kat artarak yüzde 1'den yüzde 3'e yükseldi, "İnançsız"ların oranıysa yüzde 1'den yüzde 2'ye çıktı.

DIŞ GÖRÜNÜŞ DEĞİŞİYOR

Rapora göre kadınların dış görünüşü değişiyor.

Estetik müdahale son 3 yılda daha kabul görür hale gelirken, insanların estetik ameliyat yaptırmaları normaldir diyenler 2015’te yüzde 20 iken bu oran 2018’de 48’e yükseldi.

Bir erkekle kadının beraber yaşamaları için dini nikâh şarttır diyenlerin oranı ise son 10 yılda yüzde 79’dan yüzde 74’e geriledi.

Kadın çalışmak için eşinen izin almalıdır diyenlerin oranı ise yüzde 69’dan yüzde 55’e düştü.

ÇİFTÇİLER YOK OLUYOR

Eğitim artarken daha nitelikli çalışan sayısı da arttı.

Diğer yandan çiftçiler de yok olma aşamasında. 

on 10 yılda çiftçi sayısı yüzde 10’dan yüzde 3’e geriledi.

Esnaf sayısında artış yaşandı.

Rapora göre ev kadınları sayısında da ciddi bir düşüş gözlemlenirken, çalışan ve çalışmayanların oranında bir değişim olmadı. 

TOPLUM 10 YIL ÖNCESİNE GÖRE DAHA ÜMİTLİ

Raporun beklentiler bölümünde ise toplum 10 yıl öncesine göre daha ümitli.

“Benim hayat şartlarım son 5 yılda daha iyiye gitti” diyenlerin oranı yüzde 35’ten 41’e yükselirken, hayat şartları daha iyi olacak diyenlerin oranında artış gözlemleniyor.

Bir arada yaşama talebi artıyor.

Fakat hâlâ yarıdan fazlası ayrımcılık yaparım diyor.

Otoriterlik ile ilgili olarak da darbe girişimi tecrübesinin darbeye bakışı ciddi şekilde değiştirdiği gözlemleniyor.

Rapora göre 2008 yılında gerektiğinde asker yönetimi ele almalıdır diyenlerin oranı yüzde 48 iken günümüzde yüzde 19’ düştü.

Yine gerektiğinde siyasi parti kapatılmalıdır diyenlerin oranı ise yüzde 50’den 37’ye geriledi. 

GAZETE OKUMA ORANINDA BÜYÜK DÜŞÜŞ

Dışarıda yemek yeme pratiği kentleşmeye rağmen azaldı.

Sigara içenlerin sayısı yüzde 38’den 40 yükselirken, İçki içenlerin oranı 23’ten 21’e geriledi.

Kentleşmenin de etkisiyle türkü dinleme oranı azaldı, pop arttı.

2008'de gazete okuduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 61'ken, bu oran 10 yılın ardından yüzde 26'ya geriledi.

Televizyondan haber izleyenlerin oranıysa yüzde 98'den 84'e düştü. Sosyal medya kullanım oranıysa yüzde 38'den 72'ye çıktı.

Emrah Özcan / HABERVAKTİM