Türkiye Cumhuriyeti’nin basılı ilk kâğıt parası

1927’de İngiltere'de basılarak tedavüle sunulmuş Cumhuriyet döneminin ilk basılı parası olan 1 Türk Lirası, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi’nde (ASBÜ) muhafaza ediliyor. Zeytuni yeşil rengindeki banknotun ön yüzünde ikinci Meclis binası, Ankara Kalesi ve karasabanla çift süren bir köylünün fotoğrafı yer alırken arka yüzünde ise Ulus’taki ilk Başbakanlık binasının fotoğrafı bulunuyor. Cumhuriyet döneminin söz konusu ilk kağıt paralarının ASBÜ bünyesinde kurulacak müzede sergilenmesi planlanıyor. 

40 MİLYON ADET BASILMIŞTI

Söz konusu 1 TL ile ilgili gazetemize bilgi veren bir yetkili, “Cumhuriyet döneminin ilk kağıt paraları dönemin Maliye Bakanı Abdülhalik Renda başkanlığındaki komisyon tarafından 9 aylık bir çalışma sonunda 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1.000 liralık kupürlerden oluşan ‘Birinci Emisyon Grubu’ banknotların basılması kararını almış ve bu paralar İngiltere’de basılmış. 1 TL banknottan yaklaşık 40 milyon adet basılmış. Dolaşıma çıkarıldığı tarih 5 Aralık 1927, dolaşımdan çekildiği tarih 25 Nisan 1939, zorunlu dolaşım süresi sonu 24 Nisan 1944, zaman aşımı süresi ise 24 Nisan 1949’dur”  bilgisini verdi.    

HARF DEVRİMİNDEN ÖNCE BASILDI

Harf devriminden önce paraların basıldığını belirten yetkili, “Bu emisyon grubundaki banknotlar 1 Kasım 1928 Harf Devrimi’nden önce bastırıldığı için ana metinleri eski yazı Türkçe, kupür değerleri ise Fransızca olarak yazılıyor. 1 liralık banknotların üzerinde Milli mücadelenin sembolü sayılan Karasaban’a öncelikle yer verilmesi mühimdi, vefa göreviydi. Nitekim bu yeni lirada manevi değerleri yüksek olan Meclis Binası, Ankara Kalesi, karasabanla çift süren bir köylü resmi yer aldı” dedi. ASBÜ’de kurulacak bir müzede Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemine ait birçok önemli eserin sergilenmesi bekleniyor.

OSMAN AKDOĞAN/İLKSAYFA-

Gazeteilksayfa.com