Türkiye balık tüketiminde sınıfta kaldı: Yıllık oranlar düşük

1 Eylül itibari ile Karadeniz, Ege ve Marmara denizlerinde av yasağı kaldırıldı. Bu bağlamda üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde, deniz mahsulü tüketimi Avrupa ülkelerine göre alt seviyelerde kaldı. Son yıllarda gelen zamlar ve kırmızı et alışkanlıkları deniz mahsulü tüketiminin alt seviyelerde olmasının ana nedenleri arasında gösterildi.

KIRMIZI ET TERCİH EDİLİYOR

Türkiye’de vatandaşlar, sağladığı vitaminler, proteinler, yağ asitleri, mineraller ve içeriği nedeniyle haftada en az iki kez tüketilmesi önerilen balığı, gerektiği kadar önemsemiyor. Deniz ürünlerine gelen zamlar bir faktör olarak görünse de asıl nedenin et tüketimindeki alışkanlıklar olduğu dikkat çekiyor. Türkiye deniz ürünlerinden çok kırmızı et tüketmeyi tercih ediyor. Ülkemizde yıllık kişi başı ortalama 39 kg kırmızı et tüketilirken deniz mahsullüleri ise 5 kg seviyelerinde seyrediyor.

AVRUPAY’YA GÖRE DÜŞÜK

Landgeist'in Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerini kullanarak çıkardığı Avrupa ülkelerinin yıllık, deniz mahsulü tüketimi haritasında Türkiye kendine en alt sıralarda yer buluyor(5kg). Avrupa ülkelerinin balık tüketim haritasına bakıldığında, karayla çevrili ülkelerin deniz mahsulü tüketiminde kıyı ülkelerine göre oldukça geride olduğu gözlemleniyor. FAO verilerine dayalı olarak oluşturulan bu haritada, kişi başına yıllık 92 kg ile İzlanda, diğer ülkelerden çok daha fazla deniz ürünü tükettiğini kanıtlıyor. İzlanda, bu yönüyle sadece Avrupa'da değil, aynı zamanda dünya genelinde en büyük deniz mahsulü tüketicisi olarak öne çıkıyor.

EN ÇOK DENİZ MAHSULÜ TÜKETEN ÜLKELER

Kişi başı yıllık 92 kg deniz mahsulü tüketen İzlanda bu alanda zirvede bulunuyor. İzlanda’yı sırasıyla, Portekiz, Norveç ve İspanya takip ediyor. Portekiz’de kişi başı yıllık 57 kg, Norveç’te kişi başı 51 kg ve İspanya’da kişi başı yıllık 42 kg deniz mahsulü tüketiliyor. Bu ülkeleri yıllık kişi başı 34 kg deniz mahsulü tüketen Finlandiya takip ediyor. Finlandiya’nın ardından sırasıyla İsveç 33 kg ve Fransa yine 33 kg deniz ürünleri tüketerek ilk 10 sırada belirleyici rol oynayan ülkeler oluyor.

EN AZ DENİZ MAHSULÜ TÜEKETEN ÜLKELER

FAO’nun yayınladığı haritaya göre kişi başı yıllık deniz mahsulü tüketen ülkelerin en altında Türkiye bulunuyor. Kişi başı yıllık 5 kg deniz ürünü tüketen ülkemizi sırasıyla Arnavutluk, Moldova, Kuzey Makedonya ve Bosna Hersek takip ediyor. Türkiye’nin ardından sıralanan ülkelerde kişi başı deniz mahsulü tüketimi ortalama 6-7 kg olarak en alt seviyelerde seyrediyor.

DENİZ ÜRÜNLERİ ZEKÂYA ETKİ EDİYOR

Deniz mahsulleri, özellikle balıklar, zekâ üzerinde olumlu etkileri olan besinler arasında önemli bir yere sahip olduğu biliniyor. Araştırmalara göre deniz ürünlerini çok tüketen toplumlarda özellikle kalp, beyin ve damar hastalıklarına yakalanma riskinin daha düşük olduğu gözlemleniyor. Deniz mahsulleri, özellikle soğuk su balıkları (örneğin somon, sardalye, uskumru ve ton balığı) omega-3 yağ asitleri zenginliği açısından öne çıkıyor. Omega-3 yağ asitleri, beyin sağlığı için son derece önemliyken, bu yağ asitleri, sinir hücrelerinin iletişimini kolaylaştırıyor. Ayrıca, omega-3 yağ asitlerinin beyin iltihabını azaltmada ve nöronların korunmasında rol oynuyor.

Özellikle hamilelik ve bebeklik döneminde anne adaylarına ve bebeklere düzenli olarak omega-3 yağ asitleri alınması, beynin normal gelişimine ve fonksiyonuna katkı sağlıyor. Bu nedenle, deniz mahsulleri tüketimi hamilelik döneminde önemli bir noktada duruyor. Omega-3 yağ asitleri tüketen kişilerin bilişsel işlevlerinin, özellikle hafıza, düşünme ve öğrenme becerilerinin daha iyi olduğu görülüyor. Deniz mahsullerinden alınan Omega-3 Yaşlanma sürecinde bilişsel gerilemeyi ve yaşlılıkta demans riskini azaltabiliyor

Mikail Karaman/ www.gazeteilksayfa.com