“Tiftik keçisinin ana vatanı Çankırı değil, Ankara’dır“

Geçtiğimiz günlerde Kurşunlu Tarih Araştırmaları Derneği’nin düzenlemiş olduğu “Memleket Sohbetleri” programında konuşan Araştırmacı Yazar Ömer Türkoğlu, “Ankara keçisinin esas vatanı Çankırı’dır” iddiasını ortaya atmıştı. Türkoğlu’nun ortaya attığı iddia hakkında Ankaralılar ve Ankara'yı Tanıtma Vakfı Başkanı Seyfettin Aslan, Ulus’a özel açıklamalarda bulundu. Aslan, bilimsel ve tarihi belgelerin, Tiftik keçisinin kökeninin Ankara olduğunu gösterdiğini belirtti. Osmanlı belgeleri ve Halep Tablosu’nun, Ankara keçisinin tarihine ışık tuttuğuna işaret eden Aslan, özellikle 1325 tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi’nin bu konuda önemli bir kaynak olduğunu vurguladı. Aslan, iddiaların bilimsel temellere dayanması gerektiğini ifade ederek, “Tiftik keçisinin ana vatanı Ankara’dır. Elimizdeki belgeler bu durumu açıkça ortaya koymaktadır” dedi.

ANKARA KEÇİSİ’NİN KÖKENİ “ÇANKIRI İDDİASI”

Kurşunlu Tarih Araştırmaları Derneği’nin, “Memleket Sohbetleri” adlı programında “Menzil Merkezi: Karacaviran” başlıklı konuşmasını gerçekleştiren Ömer Türkoğlu, Ankara Keçisi üzerine yaptığı sıra dışı açıklamalar ile dikkat çekti. Ankara ve Çankırı kent tarihi üzerine araştırmaları ile tanınan Araştırmacı Yaza Ömer Türkoğlu, yaptığı konuşmada, “Ankara keçisinin esas vatanı Çankırı’dır” dedi. Türkoğlu’nun yapmış olduğu açıklamaya cevap veren Ankaralılar ve Ankara'yı Tanıtma Vakfı Başkanı Seyfettin Aslan, Ankara keçisinin kökeni üzerine yapılan tartışmalara ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Aslan, “Tabii bir şahsın bir iddia ortaya koymasını ben önemsiyorum. Bir iddiayı ortaya koymayı da önemli buluyorum. Ancak bir iddiayı ortaya koyarken de bilimsel gerçekler, tarihi kayıtlar, belgeler, yazarları da beraberinde ortaya koymak gerekir” dedi.

BELGELER ANKARA’YI İŞARET EDİYOR

Ankara keçisinin kökeni üzerine en ciddi çalışmaları Prof. Dr. Selahattin Batu’nun yaptığını söyleyen Aslan, “Selahattin Batu, bu konuda çok ciddi araştırmalar yapmıştır. Ankara keçisinin kökeninin Orta Asya'ya dayanabileceği noktasında dair belgeleri bile tam yeterli bulmuyor. Çünkü Sümerler, hatta Etiler'de de Ankara keçisine dair kayıtlar var ama onların Ankara keçisi olup olmadığı tam belli değil” ifadelerini kullandı. Osmanlı dönemine ait belgelerde de Ankara keçisinin önemli bir yere sahip olduğunu dile getiren Aslan, bu belgelerin derinlemesine incelenmesi gerektiğini ifade etti. İhsan Abidin’in Osmanlıca yazdığı “Tiftik İstihsalden İstiklake” adlı eseri ve Erman Tamur Bey’in “Ankara Keçisi ve Ankara Tiftik Dokumacılığı” kitabının, bu alanda değerli bilgiler sunduğunu aktardı.

HALEP TABLOSUNDA DA YER ALIYOR

Ankara keçisiyle ilgili en önemli bir tarihi belgenin, uzun yıllar Halep Tablosu adıyla Hollanda’da sergilenen eser olduğuna işaret eden Aslan, bu tablonun aslında Ankara tablosu olduğunu şu sözlerle anlattı:

“1970 yılında Profesör Doktor Semavi Eyice, Hollanda'da bir müzede Halep tablosu diye sergilenen tabloyu görmesi üzerine, ‘Bu tablo Halep tablosu değildir, Ankara tablosudur. Burası Ankara Kalesi, burası Hıdırlık Tepe, burası Hacı Bayram Veli Camisi'dir. Burası Ankara keçilerinin kırkıldığı yerdir, burası da tiftiğin üretildiği yerdir’ diye ifade ediyor. Belki de bu tablo bu 1600 ila 1700’lü yıllarda yapılmış. Ne zaman yapıldığının tarihi net olarak bilinmiyor. Semavi Eyice, bu gerekçelerle tabloyu Hollanda hükümetine bildirdiğinde, Hollanda hükümeti bu tablonun Ankara tablosu olduğuna ikna oluyor. Bu tablo Rahmi Koç Müzesi’nde, Hollanda Büyükelçiliğinin de katkılarıyla sergileniyor. 2 yıl boyunca burada sergilenecek.”

“ELİMİZDE ÇOK SAYIDA BELGE VAR”

Ankara Vilayeti Salnamesi (1325 tarihli) gibi kaynaklarda tiftik keçilerinin Ankara ve çevresindeki varlığına dair net bilgiler yer aldığını dile getiren Aslan, “Tiftik keçisi kayıtlara 500 yıldır Ankara keçisi olarak girmiştir bununla alakalı elimizde çok sayıda belge var. Keza bu konuda en önemli belgelerden birisi de 1325 tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi’nin, 13. serisindedir. Tiftik keçileri hakkında mütalaa adlı bölüm okunduğunda açık ve net olarak Ankara Keçisi’nin kökeniyle ilgili bilgilere rastlıyoruz” şeklinde konuştu. Aslan, salnamedeki şu alıntıyı aktardı:

“Şöhret-şiar olan Rasim Paşa merhumun tahkikat ve tetkikatına nazaran hayvânât ve mevaşisiyle beraber Asya-yı vüstâdan hicretle Ankara'nın Haymana kazası dâhilinde bulunan Karaca Dağ Yaylası'na ve bilâhare Söğüt ve Eskişehir taraflarına rekz-i hıyâm-ı besâlet ile müesses-i, devlet-i ebed-müddet olan şüce’ân-ı Osmânıyân taraflarından nakl ve teksirine himmet olunmuş olması da mukârin-i hakk ü hakikattir.”

“ARAŞTIRMALAR, BU TEMELLER ÜZERİNE İNŞA EDİLMELİ”

Seyfettin Aslan, Ankara keçisinin yalnızca Ankara ile sınırlı olmadığını, Çankırı, Kastamonu ve Konya gibi çevre illerde de yoğun bir varlık gösterdiğini ifade etti. Özellikle “Çıkrıklar Durunca” adlı romanın, Kastamonu’daki Ankara keçisi varlığını romanlaştırarak ele aldığını belirtti. Ankara keçisiyle ilgili iddiaların, bilimsel veriler ve tarihi belgeler ışığında ele alınması gerektiğini vurgulayan Aslan, bu belgelerin ışığında, Ankara keçisinin ana vatanının Ankara olduğu gerçeğinin değişmeyeceğini söyledi. Bu bağlamda, geçmişte yapılan çalışmaların dikkatle incelenmesi ve günümüzdeki araştırmaların bu temeller üzerine inşa edilmesinin önemine işaret etti.

“TİFTİK KEÇİSİNİN ANA VATANI ANKARA’DIR”

Yeterli bilgi, belge ve kayıt yoksa herhangi bir iddiayı oraya koymanın çok da bir anlamı olmadığına dikkat çeken Aslan, konunun bilimsel ve tarihi temellere dayanması gerektiğini vurguladı. Mevcut belgelerin ve kayıtların Ankara’yı işaret ettiğini belirten Aslan, “Ankara tablosunda olduğu gibi, elimizdeki belgeler bu durumu açıkça ortaya koymaktadır. Dolayısıyla da Tiftik keçisinin ana vatanı Ankara’dır” dedi. Konuyla ilgili detaylı bilgi edinmek isteyenlerin, önerilen kitapları incelemesinin önemine dikkat çeken Aslan, “İlgili şahıs bu kitapları inceler ve bize bilgi ya da belge sunarsa, elbette ki değerlendirmeye hazırız” diye konuştu.