Gıda mühendisleri uyarıyor: Ambalajsız gıdalar sağlığı tehdit ediyor

Fiyatların düşük, pazarlık yapabilme şansı ve ürün çeşitliliğinin fazla olması gibi faktörler, pazarları ön plana çıkarıyor. Uzun süre açıkta kalan gıdalar bozulma riski taşırken, bu tür ürünlerin tüketilmesi besin zehirlenmesine yol açabiliyor. Semt pazarları, gıda güvenliği açısından yetersiz kalıyor. Ulus’a konuşan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Üzümcü, “Açıkta satılan gıdalar hijyenik değil” dedi. Etiketsiz ve uygun koşullarda saklanmayan ürünlerden uzak durulması gerektiğini vurgulayan Üzümcü, açıkta satılan gıdaların toz ve toprakla temas etmesinin, mikroorganizmaların bulaşmasına neden olabileceği uyarısında bulundu. Açık gıdalarda çapraz bulaşma riski de bulunduğunu kaydeden Üzümcü, tüketicilerin dikkatli olmalarını tavsiye etti.

“AÇIKTA SATILAN GIDALAR HİJYENİK DEĞİL”

Açıkta satılan gıdaların hijyenik olmadığını söyleyerek, tüketicileri uyaran Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Üzümcü, “Her şeyden önce, açıkta satılan gıdalar hijyenik değil. Tabi ki bu duruma yaş meyve ve sebzeleri hariç tutuyoruz. Özellikle etiketlenmemiş gıdalardan uzak duracağız. Ayrıca uygun koşullarda saklanmayan gıdalardan kaçınacağız. Soğuk zincir gıdalarını mümkün olduğunca güvenilir yerlerden temin etmeye özen göstereceğiz. Pazarlarda bu koşulların yeterince sağlanamaması durumunda, endişemiz varsa almayın” ifadelerini kullandı.

“SOĞUK ZİNCİR KESİNTİSİZ OLMALI”

Peynir, yoğurt, et ürünleri gibi gıdaların soğuk zincirde muhafaza edilmesi gerektiğini belirten Üzümcü, bu ürünlerin +4 derece sıcaklıkta saklanması gerektiğini kaydetti. Pazarlarda bu şartların sağlanıp sağlanmadığına bakmak gerektiğini belirten Üzümcü, şunları aktardı:

“Soğuk zincirin kırılması büyük bir sorundur. Bu zincir, ürün pazara gelmeden önce de bozulmuş olabilir. Nakliye sırasında soğutma sistemlerinin çalıştırılmaması ya da yalnızca pazara ulaştığında devreye alınması da risk oluşturur. Soğuk zincirin hiç kesintiye uğramadan, son tüketicinin sofrasına kadar ulaşması gerekmektedir. Evde de bu tür ürünlerin buz altında saklanması önemlidir.”

“TOZ VE TOPRAKLA DİREK TEMAS EDİYOR”

Açıkta satılan gıdaların dış ortamla temas ettiğini dile getiren Üzümcü, durumun ise sağlık açısından büyük tehlike oluşturduğunu belirtti. Gıdalara toz, toprak gibi dış etkenlerin bulaşabileceğini sözlerine ekleyen Üzümcü, “Açıkta satılan ürünler doğrudan dış ortamla temas hâlindedir. Bu durum, toz ve toprak gibi çevresel etkenlerin gıdalara bulaşmasına neden olabilir. Bu tür kirleticiler, hijyen açısından risk oluşturur ve gıdaların bozulmasına yol açabilir” diye konuştu. Bu maddelerin içerisinde çeşitli bakteri ve mikroorganizmalar barındırabileceğini söyleyen Üzümcü, bu tür ürünlerin tüketici sağlığını tehdit ettiğini ifade etti.

“TÜKETİCİ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN RİSK TAŞIYOR”

Pazar gibi yerlerde açıkta satılan gıdaların üzerinde etiket olup olmamasının da bir diğer önemli nokta olduğunu söyleyen Üzümcü, “Alışveriş yaparken gıdaların üzerinde etiket olup olmadığına bakmak gerekiyor. Etiket ürünün üretim tarihini, nerede ve kim tarafından üretildiği gibi bilgileri içeriyor. Etiketsiz gıdalar, tüketici güvenliği açısından büyük risk taşıyor” diye konuştu. Üzümcü, tüketicinin, etiketi olmayan bir gıdanın bozuk olması veya olumsuz bir durumla karşılaşması durumunda geriye dönük takibinin ve şikâyet edilmesinin imkânsız hale geldiğini ifade etti. Etiketin, ürünün izlenebilirliğini sağladığını ve Tarım ve Orman Bakanlığı'nın gerektiğinde denetim yapabilmesine olanak sunduğunu ifade eden Üzümcü, bu nedenle etiketsiz gıdalardan kesinlikle kaçınılması gerektiğini vurguladı.

AÇIK GIDALAR ÇAPRAZ BULAŞMA RİSKİ TAŞIYOR

Açıkta satışa sunulan gıdalarda çapraz bulaşma riski bulunduğuna dikkat çeken Üzümcü, ambalaj açma, paketleme ve kullanılan ekipmanların insan eliyle temasının ciddi tehlikelere yol açabileceğini belirtti. Çapraz bulaşmanın riskler oluşturulduğunu sözlerine ekleyen Üzümcü, “Salmonella ve Escherichia coli gibi tehlikeli bakteriler bulaşabilir. Elde bulunan patojen mikroorganizmalar, başkalarına bulaşabilir ve onları hasta edebilir. Bu duruma dikkat etmek oldukça önemlidir” diye konuştu. Üzümcü, gıda güvenliği önlemlerine dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

SAĞLIK SORUNLARINA SEBEP OLABİLİR

Soğuk zincirin kırılmasının gıda ürünlerinde ciddi sağlık risklerine yol açabileceğini kaydeden Üzümcü, “Soğuk zincirin kırılması, bakterilerin ve mikroorganizmaların üremesini tetikleyerek mikotoksinlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu toksinler ve mikroorganizmalar, gıda tüketildiğinde sağlığı olumsuz etkileyebilir” dedi. Üzümcü, soğuk zincirden kaynaklanan sağlık sorunlarının bulantı, kusma, halsizlik, baş ağrısı, ateş gibi anlık belirtilerle başlayabileceğini, uzun vadede ise vücutta birikerek daha ciddi sağlık problemleri oluşturabileceğini ifade etti. Bunun yanı sıra, havadan gelen toz ve toprakla birlikte gıda ürünlerinde bulunan mikropların da insan sağlığını tehdit edebileceğine dikkat çekti. Gıda ürünlerinin soğuk zincirinin korunmasını ve toz-topraktan izole olması gerektiğini dile getiren Üzümcü, aksi takdirde bu tür sağlık sorunlarının ortaya çıkabileceğini belirterek, tüketicilerin dikkatli olmalarını tavsiye etti.