Ramazan davulu ve davulun tarihteki önemi

Tarihte def ile davul aynı isimle adlandırılsa da davul ile defi ayıran davula sonradan tokmağın ilave edilmiş olmasıdır.
Dilimize davul Arapça’dan geçmiştir. Arapça’da tabl olarak adlandırılan davul, dilimizde de tabul, tavul, tavıl gibi değişimlerin ardından davul ismini almıştır. 

Davulun Türk tarihindeki yeri nedir?

İslamiyet öncesi Türk yaşantısında da davul çok kullanılan müzik aleti arasındadır. Gök tanrı inancına sahip olan Türkler, Şamanizm'e inanmış Moğollarla kültürel alışverişler de bulunmuşlardır. Bu da belli başlı materyallerin değiş tokuşuna sebep olmuştur. Şamanizm’de davul(def gibi elle çalınan olanı) kutsal bir alettir. Tıpkı Yunan mitolojisindeki lir gibi özel bir yeri vardır. Şamanizmde davul, Tanrı’nın mesajlarında aracı olan kutsal bir çalgı olarak adlandırılır.

İslamiyet öncesi Türk tarihi hakkında yazılı ilk kaynağımız olan Orhun Yazıtlarında ‘köbürge’ denilen bir çeşit davuldan bahsedilir. Köbürge, kağanın hakanlığının delillerindendir.

İslamiyet sonrası Türk tarihinde de davul çalmak önemli bir gelenektir. Selçuklu ve Osmanlı’nın yanı sıra birçok Müslüman Türk devletinde hükümdarlık işareti olarak davul çalınmıştır. Nevbet adı verilen davulla yeni padişahın ilanı halka yapılırdı. Tahta geçen sultan, adına hutbe okutur, para bastırır ve nevbet çaldırırdı. 

Günümüzde davulun kullanım alanları
Çok değil bundan 50 sene kadar önce de davul ahalinin dikkatini toplamak için kullanılan bir çeşit iletişim aracı olarak da kullanılmaktaydı. Merkezi yönetimden gelen haberler ilçe, taşra ve köylerde tellal adı verilen kişiler tarafından duyuruluyordu. Tellal da bu duyuruyu yapmadan önce halkın dikkatini toplamak için davul çalıyordu. 
Günümüzde de davul halâ önemini korumaktadır. Özellikle Orta ve Kuzey Anadolu’da düğünlerde kullanılan ilk enstrüman zurna ile beraber kullanılan davuldur. 

Ramazan davulu geleneği
Davul, günümüzde sadece düğünlerde değil hoş bir geleneği sürdürmek amacıyla Ramazan’da da çalınmaya devam ediyor. Ramazan’da davul çalarak insanları sahura kaldırmak uzun süredir devam ediyordu. Yalnız bu sene koronavirüs salgını nedeniyle Ramazan davulu uygulaması devam ediyordu. 

Ramazan davulunun tarihi
Ne zamandır uygulamada olduğu bilinmeyen Ramazan davul adeti tahminen Osmanlı’nın kurulduktan sonraki evrede başladığı tahmin ediliyor. Tarihi kaynaklarda Ramazan davulu en son evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde görülüyor.