Propaganda ne demek?

Propaganda ne demek? Propaganda ne anlama geliyor?

Propaganda, çok sayıda insanın düşünce ve davranışlarını etkilemek amacını taşıyan önceden planlanmış bir mesajlar bütünüdür. Propaganda tarafsız bilgi sağlama yerine, en temelde kendi kitlesini etkileyecek bilgiyi sunar. Mesaj doğru olsa da yönlü olabilir ve olayın tümünü dengeli bir şekilde sunmayabilir. Genellikle politikada kullanılır ve hükümetler ve politik partiler tarafından desteklenir.

Bilginin benzer bir manipülasyonu örneğin reklamda kullanılır ama buna genellikle propaganda denilmez. Propaganda kelimesi reklamın tersine kuvvetli bir olumsuz anlam taşır.

Propaganda çeşitleri nelerdir?

Propagandalar; beyaz propaganda, gri propaganda, kara propaganda olmak üzere 3’e ayrılır.

Beyaz Propaganda

Beyaz propagandanın kaynağı resmi olarak belli ve görünürdür.  Beyaz propaganda da önemli olan güvenilir görünmektir ve bu yüzden uygulandığı yerlerde şeffaf bir görüntü vardır.

Gri Propaganda

Gri propagandanın kaynağı resmi olarak belli ve görünür değildir. Bu yüzden kaynak gizli tutulmaya çalışılmakta ve gerçek görünen kavramlarla dedikodu veya yalan tabir edilen kavramlar flu olarak birlikte yer almaktadır.

Kara Propaganda

Kara propagandanın kaynağı resmi olarak belirsiz ve gizlidir. Amacı hedef alınan tarafı karalamak olduğu için pejoratif anlamda küçümseyici,  aşağılayıcı, kötüleyici ve yerici her türlü konuya kara propaganda içerisinde yer verilmektedir. Bu yüzden kaynakları bakımından propaganda çeşitleri içerisinde, en tehlikelisi ve en dikkat edilmesi gerekenidir. Kara propaganda uygulanırken çoğu zaman kaynak sanki belliymiş gibi farklı bir hedef gösterilmektedir. Hatta çoğu zaman gri propagandadan daha kapalı olarak bireylerin sempati duyduğu yerler tarafından yapılmakta ve böylece hedef içeriden etkilenerek asıl kaynak gizli ve hedef dışı bırakılmaktadır.

Propaganda reklamla birçok benzer tekniği kullanır. Reklama, bir ticari ürün için yapılan propaganda denilebilir. Ancak, propaganda genellikle politik veya milliyetçi temalar içerir. Propaganda broşürler, posterler, TV veya radyo yayınları ve bunların dışındaki her türlü bilgi taşıyan medya aracılığıyla yapılır.

Kelimenin daha dar ve sık kullanılan anlamıyla propaganda politik bir amacı veya iktidarın çıkarlarını destekleyen bilerek çarpıtılmış veya saptırılmış bilgiye denir.

Propagandacılar bir grubun istekleri yönünde halkın bir konu veya olayla ilgili görüşlerini değiştirmeyi amaçlarlar. Bu manada propaganda, aynı amacın insanlara istenen bilgilerin verilmesi yerine, istenmeyen bilgilerin kısıtlanmasını amaçlayan sansürün tersidir. Propagandayı diğer metotlardan ayıran, propagandacının halkın fikrini ikna etme ve anlatma yerine kandırma ve kafa karıştırmayla değiştirme isteğidir. Organizasyonun liderleri bilginin tek taraflı veya doğru olmadığını bilmelerine rağmen propagandayı yayan daha düşük rütbeli üyeler durumu bilmeyebilirler.

Propagandayı tarihte en etkili kim kullanmıştır?

Tarihte propagandayı en etkili şekilde kullanan lider Adolf Hitler’di. Almanya'daki çoğu propaganda Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı (Almancadaki kısaltmasıyla "Promi") tarafından yapılmıştır. Joseph Goebbels, Hitler 1933 senesinde göreve geldikten kısa bir süre sonra bu bakanlıktan sorumlu olmuştur. Tüm gazeteciler, yazarlar ve sanatcılar bakanlığın basın, güzel sanatlar, müzik, tiyatro, film, edebiyat veya radyo alt odalarından birine kayıt olmak zorundaydı.

Naziler amaçlarına ulaşmak için propagandayı hayati bir araç olarak görmüşlerdir. Almanya'nın Führer'i Adolf Hitler, I. Dünya Savaşı'ında Müttefiklerin yaptığı propagandanın gücünden çok etkilenmiş ve moralin çökmesi ve 1918 senesinde deniz kuvvetleri ile cephede çıkan isyanların ana sebebinin bu olduğuna inanmıştı. Hitler hemen her gün Goebbels ile buluşup haberleri tartışmak için bir araya gelir ve Goebbels konuyla ilgili Hitler'in fikirlerini alırdı. Goebbels daha sonra üst düzey bakanlık yetkilileriyle görüşüp dünyada gelişen olaylarla ilgili resmi parti görüşlerini iletirdi. Yayıncılar ve gazeteciler çalışmalarını yayınlamadan önce onay almak zorundaydılar.