Milyonlarca kişiye nefes aldıracak destekler

Koronavirüs salgınının ekonomik hayatı da olumsuz etkilemesi nedeniyle Türkiye'de bir dizi tedbirler alındı. Dünyanın başına bela olan öldürücü salgının ekonomiye olumsuz etkilerini azaltmak ve istihdamı korumak için çok sayıda destek sağlandı, sağlanmaya da devam ediyor.  
Bu zorlu süreçte ne gibi desteklerin sağlandığı işverenler ve vatandaşlarca merak ediliyor. Şimdiye kadar sağlanan destekleri sizin için araştırdık. Bu sürecin olası olumsuz etkisini azaltmak için sağlanmaya başlanan desteklerin detayları haberimizde.  

SEKTÖRLERE SAĞLANAN DESTEKLER NELER?

Koronavirüs salgının ekonomiye olan etkisini azaltmak için şirketlere yönelik açıklanan destek paketi şöyle: 
- SGK, KDV, Muhtasar Ödemeleri Erteleme
- 518 sayılı VUK Genel Tebliği Mücbir Sebep
- Kısa Çalışma Ödeneği
- Asgari Ücret Desteği
- Çek Ödeme Destek Kredisi
- Ekonomik İstikrar Kalkanı Kredi Desteği
- Stok Finansman Desteği
- Eximbank Reeskont, Sigorta ve SÖİK Kredisi Vade Uzatımı
- DİR Süre Uzatımı
- Çek ve Sicil Affı

BAŞKA HANGİ ALANLARA DESTEK SAĞLANDI? HANGİ DESTEK NE ZAMANA ERTELENDİ? 

-SGK ve Muhtasar beyannameleri birleştirmesi, 1 Temmuz 2020’ye ertelendi.
-Pandemi hastanesi olarak ilan edilen özel hastanelere, SGK tarafından ödenecek tutarlar yükseltildi.
-Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizasyon sektörleri için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6’şar ay ertelenecek.
-Konaklama vergisi Kasım ayına kadar uygulanmayacak ve otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenecek.
- İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirildi.
-Stopaj gibi kaynağında yapılan kesintilerin ödemelerini içeren muhtasar beyannamelerin sürelerini 3 ay ertelenecek.
-Mücbir Sebep Halinde Bulunan Mükelleflere Düzenlenecek Olan Faturalarda, Katma Değer Vergisi Genel Tebliği kapsamında, 1/4/2020 ile 30/6/2020 tarihleri arasında KDV tevkifatı uygulanmayacak.
-Kurumlar vergisi tahakkuk ve ödemesi 30 Nisan 2020 tarihine uzatılmıştır.
-Geri kazanım payı (GEKAP) beyannameleri altı ayda bir verilecek.
-50.000 TL’ye kadar olan vergi borçlarının kredi kartı ile ödenmesi yönünden çalışma yapıldı.
 İstihdama Yönelik Düzenlemeler Nelerdir?
- Turizm sektöründe, iş sözleşmeleri askıda olan çalışanlardan Nisan ayında sigortalı girişi yapılan işçiler “kısa çalışma ödeneği” kapsamına alındı.
-Kısa çalışma ödeneği kapsamında olan çalışanın kısa çalışma ücreti ile net maaşı arasındaki farkı ödemek isteyen işverenler, SGK bildirimini “0 gün” yaparak aradaki farkı sorun olmadan ödeyebilecek.
-Kısa çalışma kapsamında bulunan işyerlerinde çalışmasını sürdüren çalışanlar için, asgari ücret desteği ödenmeye devam edecek.

Kısa Çalışma Ödeneği Ne Zaman Sonuçlandırılacak?

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, koronavirüs ile mücadelede işçi ve işverenleri desteklemek için, Kısa Çalışma Ödeneğinin daha hızlı sonuçlandırılacağını duyurdu.

SİGORTA PRİM ÖDEME SÜRELERİ NE ZAMANA KADAR ERTELENDİ?

2020 Mart, Nisan ve Mayın ayına ait SGK sigorta primleri ödeme süreleri 6’şar ay ertelendi. 
Vergi Usul Kanunun Genel Tebliği’nde açıklanan işverenler ile 4/b sigortalıları, SGK tarafından da mücbir sebep halinde kabul edildi. 

Buna göre;
-Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflere,
-Korona salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibariyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen sektörlerde yer alan mükelleflere,
-İçişleri Bakanlığınca alınan koronavirüs tedbirleri kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflere ait işyerlerinde 4/a kapsamında sigortalı çalıştıran özel sektör işverenlerinin, 
-Köy ve mahalle muhtarları ile isteğe bağlı sigortalılar hariç 4/b kapsamında sigortalı olanların,
-2020/ Mart ayına ait sigorta primlerinin son ödeme süresinin 2 Kadım 2020 tarihine,
-2020 Nisan ayına ait sigorta primlerinin son ödeme süresi 30 Kasım 2020 tarihine,
-2020 Mayıs ayına ait sigorta primlerinin son ödeme süresi 31 Aralık 2020 tarihine ertelendi.

ERTELEME KAPSAMINA GİREN SEKTÖRLER?

Erteleme kapsamındaki sektörler ise şöyle: Alışveriş merkezleri (AVM), sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayi, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayi için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dahil lojstik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbacılık dahil kitap, gazete, dergi olmak üzere basılı tüm ürünler, tur operatörleri ve seyahat acenteleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmeti veren yerler, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörleri.” 

SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI OLANLARIN SİGORTA PRİMLERİNE ERTELEME

Sokağa çıkma yasağı olanların sigorta primleri, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15. günün sonuna kadar ertelendi. 

SAĞLANAN DİĞER DESTEKLER?

-KOSGEB’in kredi destek programları kapsamında bankalardan kredi kullanan işletmelerin 30 Haziran’a kadar olan borçları, 3 ay süreyle faizsiz olarak ertelendi.
-Dezenfektan, koruyucu elbise, koruyucu gözlük, maske, eldiven gibi ürünlerin yerli üretimine işletme başına 6 milyon TL’ye kadar destek verilecek.
-İlgili projelere, 6 milyon TL’ye kadar destek verilecek, bunun 4 milyon 200 bin TL’si geri ödemeli olacak.
-Geri ödemeli olarak verdiği destekler kapsamında 30 Haziran 2020’ye kadar olan alacaklarını ertelenecek, bu durumdaki KOBİ’lerin 30 Haziran 2020 tarihine kadar
-KOSGEB’e yapması gereken ödemeleri de 3 ay ötelendi.
--Egzoz gazı emisyon ölçüm işlemleri, üç ay süreyle ertelendi.
-Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 21 ilde “Bitkisel Üretimin Geliştirilmesi” programı kapsamında tohum hibe desteği açıklandı
-Muayene süresi gelen tüm araçlar için araç muayene süreleri 3 ay uzaltıldı.
-Nafaka alacakları dışındaki tüm icra ve iflas takipleri durdurulacak, ihtiyati haciz kararları uygulanmayacaktır.
-Tarım ve Orman Bakanlığı, 27 Mart itibariyle yaklaşık 1,9 Milyar TL’lik destekleme ödemesi yapmaya başladı.
-KGF’nin sağladığı kefaletlerin bakiye tutarı 250 milyar TL'den 500 milyar TL'ye, KGF'nin kefalet limiti de 25 milyar TL'den 50 milyar TL'ye yükseltildi.
-TESKOMB’a bağlı bölge birliklerine ortak olan esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet kooperatifleri kefaletiyle veya doğrudan bankadan 31 Mart 2020 ve öncesi tarihinde kullandıkları düşük faizli kredilerinden doğan borçlardan, 1 Nisan - 30 Haziran 2020 tarihleri arasında vadesi dolacak olan kredi borçları vadesi/taksit vadesinde/hesap devresinde ilgili mevzuatına göre faiz tahakkuk ettirilmek suretiyle vade tarihinden itibaren üç ay süreyle faizsiz olarak ötelendi. 

-KOBİ'lerin ticari alacak sigortası için yüzde 110 reasürans desteği taahhüt edildi. KOBİ'lere yönelik ticari alacak sigortası sunulmasını içeren devlet destekli sistem kapsamında Olağandışı Riskler Yönetim Merkezi'nin üzerinde kalan ve teminat verilen riskin %50'lik kısmı için %75 ve üzeri, kalan %50'lik kısmı oluşturan pay için ise %110 ve üzeri reasürans desteği sağlandı.
-Yıllık cirosu 25 milyon lira ve altında olan kurumlara sağlanan "devlet destekli ticari alacak sigortası"nın kapsamı genişletilecek. Böylece, yıllık cirosu 125 milyon liraya kadar olan tüm KOBİ'ler bu imkândan yararlanacak.
-KOBİ'ler ödenmeme riskine karşı ticari alacaklarını sigortalama imkânına kavuşacak.
-Ticari alacağını sigortalamak isteyen KOBİ'ye, alıcı başına 750 bin liraya kadar teminat limiti sağlanacak. Bu rakam, risk değerlendirme kriterleri dikkate alınarak artırılabilecek. Alacak sigortası, tacir sıfatı taşımayan gerçek kişilere yapılan satışlara teminat sağlamayacak.
-Dar gelirli 2 milyon aileye 1000 TL nakdi yardım yapılacak.
-Su faturası ödemelerinin gecikmesi hâlinde dahi kesinti yapılamayacaktır.
-Hazine taşınmazları üzerinde tahsisli olan ve faaliyetleri durdurulan ticari ünitelerden bu süreçte kira bedeli alınmayacak, açık olan ticari ünitelerde ise personel sayısı ve faaliyet süresi dikkate alınarak kira bedelinde indirim sağlanacak.

-Otopark Yönetmeliği uyarınca, yapı ruhsatı başvurularının talep edilmesi halinde, 30/6/2020 tarihine kadar bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önceki Yönetmeliğe göre sonuçlandırılması sağlanacak.
-Yeni tip koronavirüsün Türkiye'de görülmesi sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla düzenlemeler yapıldı.

Buna göre, dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikayet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dahil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler, İdari Yargılama Usulü Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hakim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13 Mart 2020 tarihinden 30 Nisan 2020'ye kadar durduruldu.

-Yine İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hakim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler, nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22 Mart 2020 tarihinden itibaren 30 Nisan 2020 tarihine kadar durduruldu.

Bankaların Sağladığı Destekler Nelerdir?

Ziraat Bankası, Vakıfbank, Halk Bankası ve İş Bankası koronavirüsün olası olumsuz etkilerini azaltmak için destek paketlerini devreye soktu. Bu zorlu dönemde ihtiyaç duyan işletmelere ek kredi limiti sağlanacak, borçlar ötelenecek. Bireysel müşterilere de tüketici kredisi, kredi kartı ve ek hesap ödemelerini 3 ay boyunca öteleme imkanı getirilecek. Akbank, bireysel ve tüzel müşterilerinin 30 Nisan’a kadar olan anapara, faiz ve taksit ödemelerini talep eden müşterilerine 30 Haziran’a kadar öteledi. 
QNB Finansbank, kredi kullanan bireysel ve tüzel müşterilerine ödemeleri için erteleme imkanı sundu. 
Denizbank, Yapı Kredi, Garanti Bankası anapara, faiz ve taksit ödemelerini 3 aya kadar öteleme kararı aldı. İşletmelere ve bireysel müşterilere bazı kolaylık da sağlanacak. 

YENİ EKONOMİK PAKETİNDE NELER VAR?

Koronavirüs salgınına karşı ekonomik önlem paketi TBMM'de kabul edildi. Paketteki bazı destekler şöyle:
Yasalaşan Ekonomik Tedbirler Paketi’nde ise işten çıkarmalar 3 ay yasaklandı. Cumhurbaşkanı bu süreyi 6 aya uzatabilecek. 

Ücretsiz izne çıkarılan çalışana aylık bin 177 lira ödeme yapılacak. 
Stokçuluk ve haksız fiyat artışına karşı Değerlendirme Kurulu oluşturulacak. 
Kapalı işyerlerinde ilan, reklam ve çevre temizlik vergisi ödenmeyecek. 
Belediyelerin sigorta primleri ve su alacakları 3 ay ertelenecek. 
Yardımlar 3 ay boyunca gelir testine tabi tutulmadan sürecek.

OSMAN AKDOĞAN / İLKSAYFA-