Küresel krizin ardından kırılganlıklar arttı: Avrupa’da iflas dalgası başladı

Negatif faizlerin dünya ekonomisini karakterize ettiği bir dönem geride kaldı. Şimdi ise 10 yıl vadeli ABD Hazine faizlerinin yüzde 5'e dayanması ve Almanya'da yüzde 3'e yükselmesi, ekonomiler için yeni ve zorlu bir dönemi işaret ediyor.

Piyasaların beklentileri doğruysa hane halkları ve şirketler, borçlanmak istediklerinde daha yüksek faiz ödemek zorunda kalacak.

AVRUPA’DA İFLASLAR ARTTI

Özellikle Avrupa'da iflaslar artıyor. Yükselen ipotek faizleri, emlak sektörünü olumsuz etkiliyor ve fiyatlar düşmeye başlıyor. Uluslararası Ödemeler Bankası'na (BIS) göre, gelişmiş ekonomilerde reel konut fiyatları 2022'nin başından 2023'ün ikinci çeyreğine kadar yüzde 10 geriledi.

Eğer faiz beklentileri bu yönde devam ederse, 2025 sonuna kadar gelişmiş ekonomilerde konut fiyatlarının ilave yüzde 14 daha düşebileceği tahmin ediliyor.

KIRILGANLIK ARTTI

Bu sadece emlak sektörü için sorun teşkil etmiyor. Trilyonlarca dolar düşük faizli hazine bonosu taşıyan bankalar da yükselen faizlerin hedefi haline geldi. Yaşananlar finans kuruluşlarının karlılığını zorlayabilir ve ekonomik istikrarı etkileyebilir.

Pandemi sonrasında devletlerin kırılganlıkları arttı. Küresel mali krizin ardından zengin ülkelerin kamu borçları, 1946'dan bu yana görülmemiş seviyelere ulaştı. Bu devasa borçların sürdürülebilirliği yükselen faiz oranları kadar, bu oranların ekonomik büyüme ile karşılaştırılmasına da bağlı.

EKONOMİK GELECEK ‘BELİRSİZ’

Devletler aşırı kamu açıklarını kapatmak için hala borçlanmaya çalışıyor. Ancak bu sefer faizler daha yüksek ve şişkin faizler kamu borçlarının GSYH'ye oranını artırabilir.

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için sorunlar daha da büyük bir boyut kazanıyor. Küresel ekonomideki bu zorlu dönemde, belirsizlikler artarken aynı anda iki önemli savaşın yaşanması da endişeleri artırıyor. Karmaşık ekonomik ortamda dünya ekonomisinin geleceği belirsizliklerle dolu.