Kolon kanserinde erken teşhis önemli

Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Lütfi Doğan ‘Kolon Kanseri’ hakkında gazetemize bilgiler verdi. Her kanser türünde olduğu gibi erken teşhisin çok önemli olduğundan bahseden Doğan, beslenme alışkanlığının da bu hastalıkta önemli yer tuttuğunu dile getirdi. 

KADINDA DA ERKEKTE DE MEYDANA GELİR

Doç. Dr. Lütfi Doğan hastalığın erkek ve kadında da meydana geldiğini söyleyen Doğan, “ Dünyadaki kansere bağlı ölüm sebeplerinde önemli nedenlerindendir. Kolon ve rektum mide bağırsak sisteminin son bölümünü oluşturan organlardır. Aslında iki ayrı organ olmalarına karşı kanserleri bir bütün halinde kolorektal kanserler şeklinde adlandırılmaktadır. Rektum sistemin çıkışına yakın kolon daha gerideki (yukarıdaki) bölgedir. Erkeklerde ve kadınlarda görülme sıklığında 3. Sırada yer alır. Erkeklerde prostat ve akciğer den sonra kadınlarda ise meme ve akciğer kanserinden sonra kolorektal kanserler geliyor. Erkeklerde görülme sıklığı bir miktar daha fazla. İstatistiksel olarak anormal (çok farklı) rakamlar değil 18 erkekte 1 iken 20 kadında 1 şeklinde. Büyük ihtimal dayandırılan sebep erkeklerin beslenme alışkanlıkları sigara alkol gibi kanserin oluşmasına erkeklerin bir miktar daha fazla maruz kalması olarak değerlendirebilir.” diye konuştu. 

ÜÇE AYIRABİLİRİZ

Hastalığın genel olarak üçe ayırabileceğimiz söyleyen Doğan, “ Üç çeşit gibi değerlendirebiliriz. Bunlardan 1.si hiçbir ailesel yatkınlık veya genetik anomali olmayan herhangi birinde görülen koloroktal kanserler. Bu hastalığın yüzde 90’ının fazlasını bu durum oluşturuyor bununda adına sporadik kanser diyoruz. Diğerleri ailesel kolon kanserleri bunlar ailesinde birden fazla genç yaşta kolon kanseri var bununda adına ailesel kolon kanseri diyoruz fakat tanımlı bir genetik geçiş görülmemiş. Birde tanımlı genetik geçişlerin olduğu genetik kolon kanserleri var. Fakat asıl büyük tabloyu hiç aile yatkınlığı olmayan sporadik kanserler dediğimiz çeşit oluşturuyor” ifadelerinde bulundu. 

BELİRTİLER 

Hastalığın oluştuğu bölgeye göre belirtilerinin farklılık gösterdiğini belirten Doğan şu bilgileri verdi: 
“Kalın bağırsak sağ tarafta ince bağırsağın bittiği yerde başlıyor yukarı çıkıyor dönüyor sol tarafımıza geçiyor. Sağ taraf kanserleri çıkışa uzak olduğu için sinsi oluyorlar geç belirti veriyorlar. O bölgedeki belirgin bulgu kansızlık. Makata uzak olduğu içinde kanama kolay kolay belli olmuyor. Halsizlik yorgunluk şikâyetleri ile gelip kansızlık tespit ediliyor. 50 yaş üzeri bir erkekte veya menopoza girmiş bir kadında kansızlık tespit ediyorsak mide bağırsak sistemini taramak zorundayız. Sol taraf yerleşimli tümörlerde ise tıkanıklık tespit edilir (ön planda). Büyük abdeste çıkamama, karında şişlik, bulantı, kusma sol taraf kanserleri için daha ön planda. Ve tuvalet alışkanlıklarındaki değişiklikler belirtileri arasında sayabiliriz.”

BESLENME VE SPOR ÖNEMLİ

Ailesel veya genetik bir öyküsü olmayan kişilerde hastalığın nedenlerinden bahseden Doğan” Ailesel dışı kanserlerde özellikle dikkat edilen konu diyettir. Özellikle kolon yediğimiz içtiğimiz gıdalar içerisinde kanserojen maddeler ne kadar çoksa örneğin sigara ve alkol gibi bilinen veya bilinmeyen yediğimiz gıdalar içerisinde alıyoruz. Sindirimin sonunda kalın bağırsağımıza geliyorlar. Bu bağırsağımızda maddenin temas süresi ne kadar uzun olursa kansere yol açma riski artıyor O yüzden sindirimi kolay ve katkı maddesi içermeyen gıdalarla beslenmeliyiz. Ayrıca Hareketsizlik, sanayi tipi beslenmek, doymuş yağlar, alkol, sigara sebepleri arasında sayabiliriz. Mevsiminde sebze ve meyve diyoruz. Kırmızı eti hafta 1-2 kez önerilir. Balık ise haftada en az 1 kere yemek önerilir. Burada önemli olan evinde pişirdiğiniz yağlarını bildiğiniz sağlıklı yemeklerdir” şeklinde konuştu. 

ERKEN TEŞHİS ÇOK ÖNEMLİ

Erken teşhisin önemli olduğunu belirten ve bunun içinde doktorun talimatları doğrultusunda hareket edilmesi gerektiğinden bahseden Doğan, “Kolonoskopi çok önemlidir. Doktor gerekli gördüğü takdirde bunu yaptırmanız gerekir. Ağrılıdır, meşakkatlidir diye kaçınılmaması gerekir.  Son dönem cihazlar eskisi gibi değil ve bu işlem anestezi ile daha kolay bir şekilde yapılabiliyor. Diğer araştırma yöntemleri bunun kadar etkili olmuyor. Son zamanlarda erken tanılar artık mümkün ve hastalığın devresi  (evresi)uygunsa kapalı şekilde ameliyatsız (yapılan ameliyatlarla)  tedavilerde edilebiliyor. Tabi bu erken tanılar için gerekli görüldüğü takdirde kolonoskopi şarttır. Herhangi bir organ gibi düşünmek gerekir hekime gitmekte çekinilmemesi gerekir. ” diye konuştu. 

Erkal ERDOĞAN/HABERVAKTİM