İlahiyatta yenilik

Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi (ASBÜ) bünyesinde, önümüzdeki dönem öğrenci alımına başlayacak olan Dini İllimler Fakültesi resmen kuruldu. Böylelikle Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Gazi Üniversitesi Polatlı İlahiyat Fakültesi ile Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi'nden sonra Ankara'da yüksek din öğretimi sağlayacak olan dördüncü fakültede de hizmete girmiş oldu. Öte yandan Polatlı İlahiyat Fakültesi yapılan son düzenleme ile Gazi Üniversitesi'nden Ankara Hacı Bayram Üniversitesi'ne kaydırılmıştı.

FORMASYON VE ÇİFT DAL OLANAĞI

2018-2019 öğretim yılı itibariyle toplam 30 öğrenci alarak, eğitim-öğretim hayatına başlayacak olan ASBÜ Dini İlimler Fakültesi'nin eğitim dilli Türkçe olacak. Dört yıllık lisans öğretiminden önce bir yıllık Arapça hazırlık sınıfı olan fakültedeki derslerin yüzde 30'u da Arapça olarak verilecek. Temel İslam Bilimleri, Felsefe ve Din Bilimler, İslam Tarihi ve Sanatları olmak üzere üç bölümden oluşan fakültede, zorunlu ve seçmeli derslerden oluşan tek bir program uygulanacak. Fakültede isteyen öğrenciler pedagojik formasyon dersleri alabileceği gibi, üniversite bünyesinde çift diploma sahibi olmak isteyen öğrencilere 'çift ana dal' ve 'yan dal' yapma şansı da sağlanacak. Ayrıca, lisanstan itibaren öğrenciler lisansüstü eğitime özendirilecek. Yine Erasmus, Farabi ve Mevlana programları ile öğrencilere, yurtiçi ve yurtdışındaki farklı üniversitelerde eğitim görme imkânı sunulacak.

BU ADLA AÇILAN TEK FAKÜLTE

ASBÜ Dini İlimler Fakültesi, Türkiye'de yüksek din öğretimi alanında faaliyet gösteren 78 fakülte arasında 'dini ilimler fakültesi' adıyla açılmış tek fakülte olma özelliğini taşıyor. Dini İlimler Fakültesi, öğrencilerini çok yönlü bir yaklaşım ile dinin sosyal, psikolojik ve felsefi boyutunu anlama, yorumlama ve analiz etme noktasında daha avantajlı bir konuma kavuşturmayı amaçlıyor. Bilim insanı, entelektüel, öğretmen ve din görevlileri yetiştirmeyi hedefleyen fakülte, kurumsal kimliğini ve yükseköğrenim çerçevesini, dini inançların/mezheplerin doğru anlaşılmasına katkıda bulunmak; küreselleşen dünyada diğer farklı dini inanç/mezhep mensupları arasındaki ilişkileri geliştirmek olarak tanımladı.

ENTELEKTÜEL YETİŞTİRECEK

ASBÜ Dini İlimler Fakültesi'nin tanıtım kitapçığında, Türkiye'de ilahiyat fakültelerinin sadece 'din adamı' yetiştiren kurumlar olarak tanımlandığına vurgu yapılarak, bu tanımın eksik ve yetersiz olduğuna dikkat çekildi. Bu bağlamda, Dini İlimler Fakültesi'nin hedefi de, dini inanç ve değerleri kanıksamış bilim insanı ve entelektüel yetiştirmek olarak tanımlandı. Hazırlanan kitapçıkta fakültenin hedefi şu şekilde özetlendi:
"ASBÜ Dini İlimler Fakültesi, dini inanç ve değerleri anlamak, yorumlamak amacıyla araştırmalar yapmayı, bilgi üretmeyi, bireyin ve toplumun dini inanç ve değerler konusundaki ihtiyaçlarına çözümler sunmayı, dini, ahlaki ve estetik değerler odaklı, bilim insanı ve entelektüel yetiştirmeyi hedeflemektedir." 

ARAŞTIRMA FAKÜLTESİ

Bir araştırma üniversitesi olan Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi bünyesindeki Dini İllimler Fakültesi, araştırma faaliyetlerini diğer sosyal ve beşeri bilimler ile etkileşim içinde yürütecek.  Bu bağlamda fakülte bünyesi yürütülmesi planlan bazı araştırma başlıkları şöyle: değer araştırmaları, bölgesel ve kültürel çalışmalar, İslam ekonomisi ve finansı, dini gruplar ve cemaatler, medya din ve etik, bilim felsefesi ve yönetimi, sistematik İslam düşüncesi

Türkiye'de yüksek din öğretimi

Türkiye'de devlet ve vakıf üniversitelerinde farklı türlerde yüksek din öğretimi yapan toplam 78 fakültede, benzer öğretim programları uygulanıyor.
Türkiye'de 2017 yılı itibariyle toplam sayısı 61 olan ilahiyat fakülteleri, temel İslami bilimlerin yanı sıra İslam tarihi ve sanatları ile felsefe ve dini bilimler bölümlerinden oluşuyor. İlahiyat fakültelerinde tek bir program uygulanmakta ve tek diploma verilmektedir.  Türkiye'de 2017 yılı itibariyle toplam sayısı 25 olan İslami ilimler fakültelerinde, temel İslami bilimler ağırlıklı bir program uygulanmaktayken; bazı İslami ilimler fakültelerinde ise ilahiyat fakülteleri programı uygulanıyor. Ayrıca bir üniversitede de, uluslararası İslami ve din bilimleri fakültesi faaliyet gösteriyor. ASBÜ bünyesindeki Dini İlimler Fakültesi, yüksek dini öğrenim alanında bu adla açılmış tek fakülte olma özelliğini taşıyor. Öte yandan yine 2017 yılı itibariyle toplam 11 fakültede "uzaktan eğitim" ile aynı haklara sahip diploma veriyor. 
Öğrenci kontenjanlar: Yükseköğretim Kurulu (YÖK) verilerine göre; 2001 yılında Türkiye'de İlahiyat Lisans Tamamlama Uzaktan Eğitim Programı ve ön lisans programları hariç toplam bin 725 ilahiyat öğrencisi varken; bu rakam 2017 yılında 17 bin 300'e yükseldi. Yıllara göre toplam öğrenci kontenjanı incelendiğinde, bu rakamın 2002'de bin 300'e, 2003'de 930'a kadar düştüğü görülürken; 2004'te 950'ye, 2005'te bine, 2006'da bin 200'e, 2007'de bin 300'e kadar yavaş bir yükselme seyri izlediği görüldü. 2008'de 3 bin 300'e ulaşan öğrenci kontenjanı her yıl 3 bin kişi artarak, 2013'de 16 bin 700'e kadar yükseldi. 

Uğur DUYAN/HABERVAKTİM