Hem yaptı hem anlattı

Sultan teyze, Altınköy’de bu yiyecekleri aslına uygun olarak yaptıklarını belirterek “Hedik; bulgur nohut fasulyeden yapılır. Kavurga ise buğdayın kavrulmuş halidir” dedi.

Kültürümüzde çocukların diş görünümünde ikram edilen diş hediği ve eskinin kuruyemişi kavurgayı Altınköy Açık Hava Müzesi’nde Sultan Teyze gazetemize anlattı. Müzede bu yiyecekleri aslına uygun olarak yaptıklarını belirten Sultan teyze, “Hedik; bulgur nohut fasulyeden yapılır kaynatılır. Kavurga ise buğdayın kavrulmuş halidir” dedi.

DİŞ HEDİĞİ

Anadolu kültüründe çocuğun dişinin ilk çıktığı zamanda akrabalar eve davet edilerek çocuğun diş görümlüğü yapılıyor. Bu davette ise ev sahibi gelen misafirlere diş hediği ikram ediyor. Sultan Teyze’de önce bulgurun sonra hediğin nasıl yapıldığını gazetemize şöyle anlatı anlattı:
“Bulgurun aslı böyle olur. Buğday ilk önce yıkanır. Sonra kazanda kaynatılır. Kuruması için ise dışarıya güneşin altına serilir ve kuruması için beklenir. Bu işlemlerin sonunda buğdayı bulgura çevirmek için değirmene gidilir. Orada çekilen buğday bulgur olarak kullanılmaya başlanır. İşte bu bulgurdan bizim diş hediği dediğimiz ama normal zamanda da yapılan hedik yapılır. Genelde diş bulguru olarak söylerle ama biz diş hediği diyoruz. Çocuğun dişi göründüğü zaman kutlama amaçlı olarak diş hediği yapılır. Bu bulgurla beraber İçerisine nohut fasulye isteğe göre ceviz de konulur ve kazanlarda kaynatılır. Çocuğun dişini görmeye gelenlere ikram edilir.”

ESKİNİN KURUYEMİŞİ KAVURGA

Buğdaydan yalnızca bulgur yahut un elde edilmediğini insanların eskiden kendilerine kuruyemiş olarak da kullandığını belirten Sultan Teyze kavurganın yapımını gazetemize anlattı:
“Yıkanan buğdaylardan bulgur elde etmenin dışında eski zamanlarda insanlar buğdayı doğrudan kavurarak kızartarak kuru yemiş yapılıyorlardı. Bunun adına ise kavurga deniyor. Buğdayı bir sacda yahut tavada çevirerek kavuruyorsunuz herhangi bir yağ eklemiyorsunuz. O yavaş yavaş kızarmaya başlar ve kokusunu vermeye başlar. Yakmamaya dikkat edin en son kavrulduğu noktada çıtır çıtır olur ve o anda ocaktan alın. Soğuduğunda kuruyemiş olarak, çerez olarak tüketebilirsiniz. Hem çok sağlıklı yağsızdır hem de yapımı hayli kolaydır. Bu kavurga genellikle İç Anadolu’nun kültürüdür hemen hemen her yerinde bulabilirsiniz. Ancak bilinirliği ile diğer bölgelere de yayılmıştır”

Erkal ERDOĞAN/HABERVAKTİM