Glutensiz ürünler cep yakıyor

Glutensiz Beslenme ve Çölyak Derneği (GBÇD) Başkanı Mehmet Tanrıseven gazetemize konuştu. Çölyak hastalarının erişilebilirlik, kalite ve fiyat gibi üç temel sorunu olduğunu belirten Tanrıseven, bu konuda çalışmalarını sürdürdüklerini belirtti. Bir glutensiz ekmeğin 15 liralara, glutensiz bir paket makarnanın 30 liralara kadar çıkabildiğini hatırlatan Tanrıseven, SGK’nın çölyak hastalarına aylık sağladığı desteğin yetersiz olduğundan yakındı. Tanrıseven, “Glutensiz ürünlerin fiyatı son beş yılda dört kart arttı ama SGK beş yıldır aylık yaptığı nakdi desteğe zam yapmadı” dedi.

TEK TEDAVİSİ ÖMÜR BOYU DİYET

Tanrıseven, sözlerine çölyak hastalığının tanımı ile başlayarak, “Çölyak bir incebağırsak hastalığıdır. Buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi tahıllarda bulunan gluten maddesinin neden olduğu bir hastalıktır. Çölyak hastalığının bilinen tek tedavisi ömür boyu glütensiz beslenmedir. Bilinmeyen bir nedenle çölyak hastalarının bağışıklık sistemi gluteni bir yabancı madde olarak algılıyor ve onunla savaşmaya başlıyor. Bunun neticesinde de tahrip oluşuyor ve gıyabında zayıflama, şişkinlik, karın ağrısı, halsizlik, yorgunluk gibi belirtilere neden oluyor” dedi.

HER YAŞTA HERKESTE ÇIKABİLİR

“Çölyak hastalığı çocukluktan erişkinliğe her yaş grubunda görülebilen bir hastalıktır” diyen Tanrıseven, “Herkeste çıkabilir. Türkiye’de her üç kişiden biri bu geni taşıyor. Türkiye’de her 100 kişiden biri ise çölyak hastası ancak çölyak hastası olanların onda birine teşhis konulmuş durumda. Bu hastalığın ilacı yok. Bu yüzden en son bu hastalığa bakılıyor. Son günlerde çaçışmalarımız neticesinde bu algı hekmlerde değişmeye başladı. Artık ilk muayenede çölyak hastalığına bakılabiliyor” ifadelerini kullandı.

BİR EKMEK 15, MAKARNA 30 LİRA

Çölyak hastalarının tüketim gıdalarındaki pahalılığın maddi durumu iyi olmayan aileleri zor duruma soktuğuna da değinen Tanrıseven, “Bir glutensiz ekmek 10 lira ile 15 lira arasında değişiyor. En ucuzu 7 lira. Bir paket makarnası 25-30 liraya kadar çıkabliyor. Bununla ilgili SGK’nın yaptığı ödeme bir hastanın ihtiyaçlarının ancak onda birini karşılıyabiliyor. Bir hastanın geçen yılki minimum gıda harcaması 740 lira, bu yıl 850 liradır. SGK ise 0-5 yaş arasına 78 lira, 5-15 yaş arasına 120 lira, 15 yaşından büyükler için ise 108 lira aylık ödeme yapıyor ve SGK beş yıldır bu desteklerine zam yapmadı. Glutensiz ürünlerin fiyatı ise son 5 yılda 4 kart arttı.”

ETİMESGUT, SİNCAN, GÖLBAŞI DESTEK VERİYOR

“Bu konuda çalışmalarımız sürüyor. Ulaşılabilirlik, kalite ve fiyat sorunu yaşıyoruz. Merkezi hükümetten bu konuda bir yardım çıkarmak bizim için çok zor. Bu yüzden yerel yönetimlerle iş birliği yapıyoruz. En son Etimesgut Belediyesi üç ayda bir destek vermeye başladı. Bunun yanı sıra Sincan ve Gölbaşı Belediyeleri’de çölyak hastalarına yardım ediyor. Büyükşehir Belediyesi’nden de bu konuda bir talepte bulunduk. Umuyoruz ki bir cevap gelecektir.”

AĞLAYARAK YİYENLER VAR

“Glutensiz gıda ürünlerinin çölyak hastalarına ulaşımını kolaylaştırmak için çaba gösteriyoruz. Hayatında hiç pohoça, lahmacun veya simit yememiş insanlar var. Bunları ağlayarak hayatında ilk kez yiyen insanlar gördüm. Normal bir insan için çok basit gelebilir ama onlar için erişilebilmesi zor ürünler. Ankara’da glutensiz ürün satan üç kafe var. Bizim diyetimiz dünyanın en katı diyetidir. Tüm gıda alerjilerinde bir yıl diyet yapılır bir yıl ara verilir. Bizde ömür boyu diyet yapılıyor.”

ÇAPRAZ BULAŞMA TEHLİKEYE SOKAR

“Ayrıca glutensiz beslenme yüzde 100 olmalıdır. Bu ürünleri hazırlayan kafeler çok dikkat etmelidir. Çapraz bulaşma (glutenli ekmek kesilen bıçakla kesilen soğan gibi) veya glüten içeren ilaç/takviye ürünlerde eser miktarda bulunan glütene maruziyet bile bağışıklık sisteminin tepkisine yol açabilir. Burada çok hassas olunması lazım” diyerek sözlerini noktaladı.

Emrah Özcan/İLKSAYFA