Fazıl Hüsnü Dağlarca kimdir, hangi ödülleri aldı?

Asker kökenli şairlerden Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın hayatını sizler için derledik… 

Fazıl Hüsnü Dağlarca kimdir, hangi dönem yaşadı, hangi eserleri verdi, ünlü edebiyatçıların dikkatini nasıl çekti, şiirde hangi ekolü benimsedi, Necip Fazıl Kısakürek’ten nasıl etkilendi, hangi ödülleri aldı?

İşte cevabı:

Fazıl Hüsnü Dağlarca, 1914 yılında İstanbul'da doğdu. Kuleli Askeri Lisesi’ni (1933), Harp Okulu’nu (1935) bitirdi. Orduya katıldı. 15 yıl asker olarak hizmet yaptı, Doğu ve Orta Anadolu, Trakya'yı dolaştı. Önyüzbaşı rütbesinde iken kendi isteğiyle ordudan ayrıldı. 

YAYINCILIK DÖNEMİ

Basın Yayın ve Turizm Genel Müdürlüğü'nde kısa bir süre görev yaptı. Çalışma Bakanlığı İş Müfettişi olarak İstanbul'da çalıştı. 1959'da İstanbul Aksaray'da "Kitap" adlı kitabevini açtı. Yayıncılık yaptı, 1960-1964 arasında "Türkçe" isimli bir aylık dergi çıkardı. 1970'te yayınevini kapattı, sadece şiirle uğraşmaya başladı. 

ÜNLÜLERİN DİKKATİNİ ÇEKTİ

Yayınlanan ilk yazısı Yeni Adana Gazetesi'nin 1927'de düzenlediği yarışmada birincilik alan bir öyküydü. İlk şiiri "Yavaşlayan Ömür" 1933'te İstanbul Dergisi'nde çıktı. Yusuf Ziya Ortaç, Faruk Nafiz Çamlıbel ve Peyami Safa'nın da dikkatini çeken şiirleri Varlık, Kültür Haftası, Yücel, Aile, İnkılapçı, Gençlik, Yeditepe, Türk Dili, Yenilik, Vatan, Çağrı, Türkçe, Ataç, Türk Yurdu, Yön, Devrim gibi dergilerde yayınlandı. 

NECİP FAZIL ETKİSİ

İlk şiirlerinde Necip Fazıl Kısakürek etkisinde kaldı.

"Havaya Çizilen Dünya" (1934) şiir kitabındaki şiirlerinde bu etki görülür.

Kendi şiir çizgisine yönelişi Fazıl Hüsnü Dağlarca "Çocuk ve Allah", "Daha" (1940) kitaplarıyla başlar. Şiiri "sezgi" ve "us" olmak üzere iki dönemde incelenebilir.

Sezgi dönemi eserleri "Havaya Çizilen Dünya" (1934), "Çocuk ve Allah" ile "Daha"yı (1940) izleyen "Çakırın Destanı" (1945), "Taş Devri" (1945) kitaplarını kapsar. "Asû" (1955) ile başlayan ikinci dönem günümüze kadarki şiirlerinde etkin olan "usçu" dönemdir. 

DİLİN ARILAŞTIRILMASINA GAYRET ETTİ

Sezgi döneminde kendine has bir şiir dili ve biçimi oluşturmaya çalıştı. "Us" dönemi ise güçlü bir Türkçe tutkusuyla dikkat çeker. Dağlarca bu dönemde dilin arılaştırılması çabalarına katıldı, evrensel temalara ağırlık vermeye başladı. 1970 sonrasında yoğunlukla çocuk şiirleri yazdı. Hem Türkiye'de hem uluslararası düzeyde birçok ödül kazandı, bir çok ülkede şiirleri okundu. Kitapları birçok dile çevrildi. Fazıl Hüsnü Dağlarca, 15 Ekim 2008 tarihinde İstanbul'da vefat etti.

ESERLERİ

ŞİİR:

•Havaya Çizilen Dünya (1935) 
•Çocuk ve Allah (1940)
• Daha (1943) 
•Çakırın Destanı (1945) 
•Taş Devri (1945) 
•Üç Şehitler Destanı (1949) 
•Toprak Ana (1950) 
•Aç Yazı (1951) 
•İstiklal Savaşı- Samsun'dan Ankara'ya (1951) 
•İstiklal Savaşı- İnönüler (1951) 
•Sivaslı Karınca (1951) 
•İstanbul-Fetih Destanı (1953) 
•Anıtkabir (1953) 
•Asu (1955) 
•Delice Böcek (1957) 
•Batı Acısı (1958) 
•Mevlana'da Olmak (Gezi) (1958) 
•Hoo'lar (1960) 
•Özgürlük Alanı (1960) 
•Cezayir Türküsü (Fransızca, İngilizce ve Arapça çevirileriyle birlikte, 1961) 
•Aylam (1962) 
•Türk Olmak (1963) 
•Yedi Memetler (1964) 
•Çanakkale Destanı (1965) 
•Dışarıdan Gazel (1965) 
•Kazmalama (1965) 
•Yeryağ (1965) 
•Vietnam Savaşımız (İngilizcesiyle, 1966) 
•Kubilay Destanı (1968) 
•Haydi (1968) 
•19 Mayıs Destanı (1969) 
•Vietnam Körü (destan-oyun) (1970) 
•Hiroşima (Fransızca,İngilizce çevirileriyle, 1970) 
•Malazgirt Ululaması (1971) 
•Kınalı Kuzu Ağıdı (1972) 
•Gazi Mustafa Kemal Atatürk (1973) 
•Horoz (1977) 
•Hollandalı Dörtlükler (1977) 
•Çukurova Koçaklaması (1979) 
•Nötron Bombası (1981) 
•Yunus Emre'de Olmak (1981) 
•Çıplak (1981) 
•İlk Yapıtla 50 Yıl Sonrakiler (1985) 
•Uzaklarda Giyinmek (1990) 
•Dildeki Bilgisayar (1992) 

ÖDÜLLERİ 

•1946 CHP Şiir Yarışması üçüncülüğü 
• 1956 Yeditepe Şiir Armağanı Asu kitabıyla 
• 1958 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü Delice Böcek kitabıyla 
• 1966 Milli Talebe Federasyonu Turhan Emeksiz Şiir Armağanı Delice Böcek ile 
• 1977 Sedat Simavi Vakfı Ödülü'nü Peride Celal ile bölüştü, Horoz şiir kitabıyla 
•1967 International Poetry Forum (Uluslararası Şiir Forumu, Pittsburg 
 Amerika) tarafından "En İyi Türk Şairi" seçildi 
• 1974 Struga (Yugoslavya) Şiir Festivalleri'nde Altın Çelenk ödülü

Şiirlerinden bazı örnekler:

KIZILIRMAK KIYILARI 

Kardaş, senin dediklerin yok,
 Halay çekilen toprak bu toprak değil.
 Çık hele Anadoluya,
 Kamyonlarla gel, kağnılarla gel gayrı,
O kadar uzak değil. 

Çamı bitmiş, kavağı azalmış,
Gamla örtülü bayırlar, çıplak değil.
 Yedi ay kıştan sonra,
 Yeşeren senin yaşamındır,
 Yaprak değil. 

Yersin, içersin sofrasından, üç yüz senedir,
 Kuvvetlisin ama kuvvet hak değil.
 Bakımsızlıklarla göçüp gitmiş bi...

ALLAHA VE BİZE DAİR 

Allah ne kadar büyüktür,
Ekinlere güneş verir çocuğum.
Beni mavi sabahlara devreder,
Mavi güller gibi uykum. 

Allah ne kadar büyüktür,
Kuşlar gönderir dallarımıza.
Karanlıklar kalbe dolduğu vakit,
Nasibi terk ederiz bir yıldıza. 

Allah ne kadar büyüktür,
Yol verir gemimize denizler üstünden.
Garip sonsuzluklar duyarız
Sular akarken, bulutlar yürürken. 

Ve Allah ne kadar büyüktür çocuğu...

TENHA.. 

Ben öleceğim, kimse seyretmesin,
Güneş ve düşünceler içinde.
Soyunacağım elbiselerden ve hatıralardan,
 Bir semalar sessizliğinde. 

Asude ve mahzun ellerimle,
Nasibimi bir kenara bırakıp.
Eski şarkılar söylerken,
Dağlarda ateşler yakıp. 

Kimse seyretmesin, aşk ve sonsuzluk,
Garip mezarlıklar -arasından gideceğim.-
Kokulu sularla yıkanarak
Karanlıklarda zevk edeceğim.

Gazeteilksayfa.com