Evler şairi Behçet Necatigil kimdir?

Türk Edebiyatı’nın yenilikçi şairlerinden Behçet Necatigil’in hayatını sizler için derledik…

Behçet Necatigil kimdir, hangi dönemde yaşamıştır, hangi eserleri vermiştir, şiirde hangi tarzı benimsemiştir, hangi konularda eleştiri almıştır, kendisine neden “evler şairi” denilmiştir, hangi ödülleri kazanmıştır?

İşte cevabı:  

Behçet Necatigil 1916 yılında İstanbul’da hayata geldi. İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun olmuştur. Kars Lisesi’nde başladığı edebiyat öğretmenliğini İstanbul Eğitim Enstitüsü’nde (1960-1972) sona erdirdi. 13 Aralık 1979 tarihinde vefat eden Necatigil, İstanbul Zincirlikuyu mezarlığına defnedildi.

BİÇİM YÖNÜNDEN ELEŞTİRİLDİ

İlk şiiri 1935 yılında lise öğrencisiyken, Varlık dergisinde çıktı. Şiirde kırk yılını, doğumundan ölümüne, orta halli bir vatandaşın, birey olarak başından geçecek durumları hatırlatmaya; ev-aile-yakın çevre üçgeninde, gerçek ve hayal yaşantılarını iletmeye, duyurmaya gayret etti.

Arada biçim yenileştirmelerinden ötürü yadırgandığı da oldu, ama genellikle, eleştirmenler, onun için, tutarlı ve özel bir dünyası olan bir şair demişlerdir. Emekliliğinin ardından yazı ve şiir çalışmalarına devam etmiştir. Birçok gazete ve dergide şiirler yazmış olan Necatigil, Cumhuriyet döneminin ilk şiirlerini 1940 öncesi yazmış, asıl şahsiyetini ise 1940 sonrası şiirlerinde bulmuş edebi şahsiyettir.

EDEBİ KİŞİLİĞİ

Necatigil şiirlerinde çevresini, sokağını, ev içini, dış dünyayı halk kültüründen gelen unsurlarla Batı şiirini birleştirerek anlatmıştır.

Şair, sokakta her günkü basit ve dar hayatın içinde yaşayan ve kurtuluşu evlerinde arayanların şiirlerini yazmış, birçok araştırmacı tarafından “Dar Çevre” şairi olarak anılmıştır.

Son şiirlerinde Divan şiirinin özelliklerinden yararlanma yoluna gitmiştir. Bu özelliği onu kapalı bir şiire ulaştırmıştır.

Bazı şiirlerinde Divan şairlerinin adlarının geçmesi de bu etkinin bir sonucudur.

Necatigil şiirlerini tüm süslerden arındırarak, sade bir şekilde yazmaya gayret göstermiş, ölçü ve kafiyeye pek fazla bağlanmamıştır. Şiir, radyo oyunu, antoloji, inceleme türlerinde eserler veren Şair ’in en tanındığı tür şiir olmuştur.

EVLER ŞAİRİ

Divan şiirinin cinaslı, tevriyeli anlatımından yararlanmıştır. Bazı şiirlerinde mitolojik unsurları kullanmıştır. Türk Edebiyatı’nda “evler şairi” olarak tanınmıştır.

Toplumcu gerçekçi bir sanat anlayışıyla yazdığı şiirleri yanında, bireysel, psikolojik ve metafizik temaları işlediği şiirleri de zevk alınarak okunacak şiirlerdir. Toplumsal konulu şiirlerinde genelde dar gelirli insanların yaşamına eğilen şair, daha çok kendi yaşadığı semti ve o semtteki yaşayışı yansıtmıştır.

ESERLERİ

Şiir kitapları: Kapalı çarşı (1945), Çevre (1951), Evler (1953), Eski Toprak (1956), Arada (1958), Dar Çağ (1960), Yaz Dönemi (1963), Divançe (1965), İki Başına Yürümek (1968), En/Cam (1970), Zebra (1973), Kareler Aklar (1975), Beyler (1978), Söyleriz (1980).Sevgilerde (1976) son üç kitabı dışında, önceki kitaplarından seçmelerdir. Düzyazılarından bazılarını Bile/Yazdı (1979) kitabında topladı. Almancadan çevirileri de olan Necatigil radyo oyunları da yazdı, bu alandaki çabalarını Yıldızlara Bakmak (iki oyun, 1965), Gece Aşevi (beş oyun, 1967), Üç turunçlar (altı oyun, 1970), Pencere (dört oyun, 1975), kitaplarında topladı. Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (1960) ile 220 Türk yazarından 750 roman, hikaye kitabı ve oyunun konu özetlerini veren Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü (1979), onun, öğretmenlik mesleğine ilişkin, ek çalışmalarıdır. Eski Toprak ile 1957 Yeditepe Şiir Armağanı’nı Yaz Dönemi kitabıyla da Türk Dil Kurumu 1964 Şiir Ödülü’nü kazandı. Hilmi Yavuz ve Ali Tanyeri’nin hazırladığı Bütün Eserleri Cem yayınevi tarafından basıldı. (I, 1981; II-III, 1982; IV-V, 1983; VI, 1984; VII, 1985). Mektuplar’ı (1989) yayımlandı. Çeviri şiirleri Yalnızlık Bir Yağmura Benzer adlı kitapta toplandı (1984). Bütün eserleri Yapı Kredi Yayınlarınca yeniden yayınlanıyor. Ölümünden sonra ailesi tarafından konulan Necatigil Şiir Ödülü 1980’den beri hak edenlere verilmektedir.
 

Gazeteilksayfa.com