Ekonomist Şeref Oğuz: “Kayıt dışı ekonomi marş marş…”

Ekonomist Şeref Oğuz ekonomim.com’daki köşesinde “Kayıt dışı ekonomi marş marş…” başlığıyla yayınladığı yazısında bir ülkede kayıt dışı ekonominin zararlarını ve kayıt altına almak için neler yapılması gerektiğini anlattı. “Neler çekmedik şu kayıt dışını kayda almak için…” diyerek kayıt dışı ekonominin önüne geçmek için birçok politika uygulandığını belirten Oğuz, “Elbette adil ve etkin bir vergi politikası izlemeli… Şimdiki haliyle kamunun saldığı her 100 liralık verginin ancak 51’i tahsil edilebiliyor” dedi.

“KAYIT ALTINA ALMAK İÇİN NELER ÇEKMEDİK”

Ekonomist Şeref Oğuz, ekonomim.com’da “Kayıt dışı ekonomi marş marş…” başlığıyla yayınladığı köşesinde şu şekilde yazdı;

“Neler çekmedik şu kayıt dışını kayda almak için… Oranları mı indirmedik, vergi idaresi reformu mu yapmadık, ceza mı yağdırmadık, af mı çıkarmadık… Sahi, ne çok şeyler yapmışız. Yeter ki kayıt dışındaki ekonomiyi kayda alalım da hesabımızı bilelim, kayıt içindekilere fazla zulüm etmeyelim. Ancak olmadı, olamadı… Maliye; dışarıdaki tilkiler serbestçe dolaşırken, sürekli olarak kümesteki kazları yoldu, daha da yoldu, hala da yoluyor. Kayda girmeyenlerin savunması da şu; ‘efendim devlet ödediğimiz vergiyi çarçur ediyor. Oysa biz daha verimli kullanıyoruz ülke ekonomisi için…’”

‘BEN UYDURANA KADAR SEN UYDUR’

Eski Maliye Bakanı Adnan Kahveci’nin içerisinde bulunduğu bir anıdan örnek vererek yazısına devam eden Ekonomist Şeref Oğuz, yazısına şu şekilde devam etti;

“Rahmetli Adnan Kahveci maliye bakanı iken her Salı, Ankara’dan İstanbul’a gelir ve Sultanahmet Sarı Konak’ta ekonomi basınıyla kahvaltı sohbeti yapardı. Ona sorulan ilk soru; “ekonominin yüzde kaçı kayıt dışı?” idi. O da bıkmıştı ki; ‘sen ne dersen onu yaz. Ben bilsem zaten kayda almış olurdum.’Şimdi de kayıt dışının kesin oranını bilmiyoruz ama genişlediğine dair çok fazla işaret var. Enflasyonun bozduğu iş ahlakı, 1 trilyon 150 milyar liralık ek vergiler, duble motorlu taşıt vergileri, artan harçlar, cezalar fakat azalmayan bütçe açığı… Belli ki kayıt dışı şişiyor, kayıtlılar da çıkıyor.”

ADİL VE ETKİN BİR VERGİ POLİTİKASI İZLENMELİ

Oğuz köşe yazısında kayıt dışı ekonominin zararları ve alınması gereken önlemlere ise şu şekilde değindi; “Kayıt dışı ekonominin zararları: Ekonomisi kayıt dışında, vatandaşı bu duruma kayıtsız bir ülkede kayda değer gelişme olamıyor. Zira kamunun vergi gelirleri yetmeyince borç artıyor. Bu da bütçe açığı olarak önümüze geliyor ve bunun finansmanı için ya faizler tırmanıyor ya da Merkez Bankası Banknot Matbaası para basıp duruyor. Emisyondaki genişleme de enflasyonu daha da tırmandırırken halkın alım gücü düşüyor.

Kayıt dışını kayda almak için: Elbette adil ve etkin bir vergi politikası izlemeli… Şimdiki haliyle kamunun saldığı her 100 liralık verginin ancak 51’i tahsil edilebiliyor. Bu oran motorlu taşıtlar vergisi gibi araç alım satım veya muayenede ödeme zorunluluğu olan alanlarda dahi ancak %71’e çıkabiliyor. Kaldı ki vergisini ödeyeni enayi yerine koyan “sürekli af” uygulamaları sebebiyle mükellefin aklı çeliniyor ve ilk fırsatta kendini kayıt dışına atıyor. Bu da dolaylı vergilerin toplam içindeki payını yükseltirken kamunun finansmanında “sıra dışı” yöntemler denenmesine sebep oluyor. Eğer vergiyi tabana yayar ve herkesten kazancına bağlı vergi salarsan kayıt dışı azalacaktır.”