Ekonomik destekler 12 aydan başlamalı

Korona virüs salgınından en fazla etkilenen sektörlerin başında turizm geliyor. Dünya nüfusunun yarısına yakınının zamanlarının büyük kısmını evde geçirdiği bugünlerde turizmciler tabiri caizse kan ağlıyor. Türkiye’de ve Başkent Ankara’da acentelerin durumunu, yaşanan sıkıntıları Turizm ve Seyahat Acenteleri Derneği Başkanı (TURSAD) Emin Özkaya gazetemize değerlendirdi.”Kriz benzersiz bir krizdir” diyen Özkaya,” Neredeyse tüm acenteler ofislerini geçici bir süreyle kapatmak zorunda kalmıştır” diyerek yaşanan sıkıntıları ve çözüm önerileni şöyle anlattı:

ERTELEMELER DAHA UZUN OLMALI 
”2,3,6  aylık ertelemeler-destekler seyahat acentelerini,  kazanamadıkları bir sezon sonunda, gelirsiz bir dönemde ödemelerle karşı karşıya bıraktığı gibi, bir sonraki, her şeyin normal seyrine gireceğini umut ettiğimiz 2021 sezonuna da taşıyamayacak ve toparlanma şansı bırakmayacaktır. Bu nedenle, krizin seyrinin takip edilerek, tüm desteklerin en az 12 aylık ödemesiz bir dönemi kapsamasında ve ödemelerin ise bu sürenin sonrasında, en az 3 yıllık bir zaman dilimine yayılmasında yarar olduğu kanaatindeyiz. Tüm kurumlarıyla vatandaşının yanında yer alan Devletimizin, bu hususu da gözden kaçırmayacağına inancımız tamdır.”

KISA SÜREDE BİTSE BİLE  YENİDEN BAŞLAMAK ZOR 
”Taleplerimizin bir kısmı ile ilgili ( SGK-Vergi-Muhtasar-Konaklama Vergisi-Kredilerin ertelenmesi, SGK-Maaş Desteği, Düşük Faizli Kredi gibi) devletimizin yaptığı çalışmalar neticesinde, olumlu dönüş olmak ile birlikte erteleme süreleri dikkate alındığında, krizin biraz daha fazla sürmesi durumunda, bu sürelerin seyahat acentelerimiz için yeterli kalamayabileceğini ifade etmek isterim. Öte yandan korona virüsünden kaynaklanan kriz kısa bir süre sonra bitecek olsa bile, yeniden başlamak zaman alacak, turizm tüketicilerinin seyahat kararı vermesi hemen gerçekleşmeyecektir.”

UZUN VADELİ TEDBİRLERDEN ACENTELER YARARLANMALI
“Tüm dünyayı etkisi altına alan korana virüs salgını, ani  değişimlere  karşı  hassas ve  kırılgan  olan turizm sektörünü ve sektörün lokomotifi olan seyahat acentelerini en fazla etkilemiştir. Bugün yaşadığımız kriz benzersiz bir krizdir. İstisnasız tüm seyahat pazarlarında ve farklı turizm türlerinde çalışan tüm meslektaşlarımızın faaliyetleri durmuş veya durmak üzeredir.

 Dolayısıyla, hemen hemen tüm acenteler ofislerini geçici bir süreyle kapatmak zorunda kalmıştır. Bu sıkıntılı sürecin uzaması durumunda, seyahat acentelerimizin büyük bir kısmının sermaye olarak  dayanma gücü yoktur . Kısa vadeli tedbirlerin yanında, geniş kapsamlı ve uzun süreli alınan/alınacak tedbirlerden  seyahat acentelerimizi yararlandıramazsak, kalıcı kapanmalar-iflaslar söz konusu olacaktır. Ulusal seyahat sektörümüzün çökmesi, turizm sektörümüzün de çökmesine neden olabilecektir.”

MÜŞTERİYE GERİ ÖDEMEDE ZORLUKLAR YAŞANIYOR
Tursad haricinde hiçbir STK’nın değinmediği iki önemli hususa, kalıcı çözüm sağlanması amacıyla burada bir kez daha değinmek isterim.

*İlk olarak, paket tur ile ilgili kanunlarımızda yer alan maddeler revize edilmeli, tüketicinin yanında işletmelerinde mağduriyetine ve iflasına neden olabilecek koşullar önlenmelidir. Seyahat acenteleri, paket turların iptalinde, seyahate 30 günden fazla bir süre varsa, mevzuatımıza göre tüm bedeli tüketiciye iade etmek zorundadır.

Ancak, bu bedelleri iade ederken, tüketiciler adına ön ödeme yapmış olduğu konaklama ve ulaşım işletmelerinden bu bedelleri, tüketiciye ödeme yapmak için almak zorunda olduğu halde alamamakta, alamadığı-kendisinde olmayan bu paraları tüketicilere ödemek zorunluluğu ile karşı karşıya kalmaktadır. Acenteleri iflasa sürükleyebilecek bu hususun mevzuatımızda acilen düzeltilmesi, üretici işletmelerinde (Konaklama, ulaşım, diğer hizmetler) bu gibi durumlarda, almış oldukları bedelleri, turizm tüketicisine ödenmek üzere, seyahat acentelerine geri ödemeleri yasal bir yükümlülük haline getirilmelidir.

KÜÇÜK ACENTELERİN TURLARI DA SİGORTALANMALIDIR
*İkinci olarak, 1618 Sayılı Kanunun 12 a maddesinde, seyahat acenteleri, Türkiye’de satılan paket turlarda; “ Düzenledikleri paket tur kapsamında; müşteriye taahhüt ettikleri hizmetlerin acentenin iflası da dahil olmak üzere herhangi bir nedenle verilmemesi veya taahhüt edilen şekilde verilmemesinden kaynaklanabilecek sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadır” denmektedir.

Ancak, küçük ve orta ölçekli seyahat acenteleri, bu bağlamda müşterileri için “Tüketici Paket Tur İptal Sigortası” ( Sektörde bilinen adıyla “Son Üç Güne Kadar Kayıtsız-Şartsız Rezervasyon İptal Sigortası” ) adı altında sigorta yaptırmak isteseler de, sigorta şirketleri seyahat acentelerine,  tur operatörünün sağladığı kadar iş hacmini sağlamadıkça, bu sigortayı yapmaya yanaşmamaktadırlar.

Halbuki, küçük büyük seyahat acentesi demeden, belli büyüklükte iş hacmi aramadan, sigorta şirketlerine bu “Tüketici Paket Tur İptal Sigortası” yapma mecburiyeti getirilirse, bu sigortalar, 30 günden daha gerideki iptalleri de kapsayacak ve seyahat acentesi- havayolu-otelci-tüketici arasında bugün yaşanan sorunlar yaşanmamış olacaktır. Bu konuda, Hazine ve Maliye Bakanlığı’mızın sigorta şirketleri üzerinde etkisini kullanacak desteklerini beklemekteyiz.”

TEŞEKKÜR EDERİZ
TURSAD olarak, salgının Türkiye’de görüldüğü ilk andan itibaren başta Kültür ve Turizm Bakanlığı’mız olmak üzere, sektörümüz ile ilgili Bakanlıklarla, Ankara Ticaret Odası(ATO) yönetimiyle, AnadoluJet ile temasa geçilmiş, yaşanan süreçler, sorunlar ile alakalı taleplerimiz, görüşlerimiz ve çözüm önerilerimiz iletilmiştir. Bu süreçte, Kültür ve Turizm Bakanımız Sn. Mehmet Nuri Ersoy’a, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanımız Sn. Mansur Yavaş’a, ATO Başkanımız Sn. Gürsel Baran’a, Başkan Yardımcımız Sn. Halil İbrahim Yılmaz’a, Anadolu Jet Başkanı Sn. Said Şamil Karakaş’a verdikleri destek ve sorunlarımızın çözümüne sağladıkları katkılar için müteşekkiriz. 

Erkal Erdoğan/İLKSAYFA