Dünyada normalleşme süreci başladı: Hangi ülke ne aşamada?

Çin’den dünyaya yayılan yeni tip koronavirüsün en çok etkilediği Avrupa, Amerika ve Asya kıtasındaki ülkelerde hayat yavaş yavaş normale dönüyor. Salgının faturasının ağır olduğu gelişmiş ülkelerdeki aylardır uygulanan sıkı tedbirler gevşetilmeye başlandı. Kısıtlamalar kademeli olarak kaldırılıyor. Virüsün tam olarak ortadan kaldırılmadan normalleşme sürecine girilmesi ise ikinci dalga endişesine neden oluyor.

Peki “Hangi ülke normale dönmeye başladı? Hangi ülkede ne gibi kısıtlamalar kaldırıldı? İkinci dalga yaşayan ülkeler var mı? soruları merak ediliyor. Dünyada kademeli olarak normale dönüşün ve ikinci dalga tehlikesinin olduğu ülkelerin detayları haberimizde.

AMERİKA: Beyaz Saray'ın 17 Nisan'da "Amerika'yı yeniden faaliyete geçir" başlığıyla yayımladığı planda, Kovid-19 salgınına karşı alınan önlemlerin 3 aşamalı şekilde gevşetilmesi öngörülmüştü.
Dünyada en çok vakanın görüldüğü ABD'de 31 eyalette yasaklar Mayıs ayı itibariyle kademeli olarak kaldırılmaya başlandı. Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletinde koronavirüs salgını nedeniyle kapatılan park ve plajlardan bazıları açıldı.

İlk aşamada, bu eyaletlerdeki restoranlar, sinema salonları, alışveriş merkezleriyle ibadethaneler gibi mekanlar sosyal mesafenin korunması ve hijyen kurallarına uyulması şartıyla açılacak.
Her eyaletin Kovid-19 tedbirlerini gevşetmeye yönelik düzenlemeleri farklılıklar gösterse de birçok eyalette okullar, eğitim ve öğretim yılının sonuna kadar kapalı kalmaya devam edecek.
İkinci aşamada, virüs vakalarında artış görülmeyen eyaletlerde zaruri olmayan seyahatlere izin verileceği ve yine sosyal mesafenin korunması şartıyla ilk aşamadaki mekanların yanı sıra okul ve barlar da açılabilecek. 

ÇİN: Virüsün ilk çıktığı yer olan Vuhan'a uygulanan karantina normalleşme kapsamında kaldırıldı. Çin’in başkenti Pekin’de salgın nedeniyle aylardır ziyarete kapatılan Yasak Saray Müzesi, sosyal mesafe şartıyla 1 Mayıs'ta tekrar açıldı.

Kademeli olarak normalleşme adımları atılan Çin'de okullar açıldı. Bu yıl önemli sınavlara girecek olan 9. ve 12. sınıflar okula geri döndü. Okula dönen öğrencilerin koronavirüs testi yaptırmış olmaları zorunluluğu bulunuyor.
Vuhan yetkilileri okula dönmeden önce öğrenci ve öğretmenlere koronavirüs testinin zorunlu tutulduğunu ifade etti. Üniversite kampüsleri ve sınıfların detaylı olarak dezenfekte edildiği açıklandı. Sınıflar, sosyal mesafe kullarına göre düzenlendi.

JAPONYA İKİNCİ DALGAYI YAŞADI

JAPONYA: Japonya’da salgın nedeniyle ilan edilen olağanüstü hal, “Henüz çok erken olduğu” uyarıları üzerine 6 Mayıs’ta bitmesi beklenirken ay sonuna kadar uzatıldı.
Birkaç hafta öncesine kadar Japonyadaki Hokkaido Adası, virüsün yayılımının nasıl kontrol altına alınabileceğine dair bir model olarak gösterilirken, vaka sayılarındaki düşüşün etkisiyle, yerel yönetim ekonomiyi yeniden canlandırmak için 19 Mart’ta olağanüstü hali kaldırdı ve hem okullar hem de birçok işletme açılmaya başlandı. Ancak sadece 26 gün sonra bir hafta içinde vaka sayısının 135 artmasının ardından sokağa çıkma kısıtlamaları yeniden getirildi. Uzmanlar, olağanüstü halin çok hızlı kaldırıldığını ve ikinci dalganın bundan başlamış olabileceğini söylüyor.

KISITLAMALAR GEVŞETİLDİ CAN KAYIPLARI ARTTI 

İTALYA: Avrupa'da en fazla can kaybına neden olduğu ülke olan İtalya, 2 aylık sokağa çıkma kısıtlamalarının ardından kademeli olarak yeniden sokaklara geri dönmeye başladı. İtalyanların artık dışarıda egzersiz yapmasına ve aynı bölgedeki akrabalarını, maske takmak koşuluyla, ziyaret etmesine izin verilecek.
Ülkedeki parklar da açılırken, restoranlar da paket servis yapabilecek.
Ayrıca 15 kişiyi geçmemek şartıyla cenaze törenlerine de izi verilecek.
İtalya, Kovid-19 salgını nedeniyle tüm ülke çapında sokağa çıkma yasağı uygulayan ilk ülke olmuştu.
Ülkede geçen hafta can kaybı son iki ayın en düşük seviyesindeydi, bir haftada 174 kişi hayatını kaybetti.

KISITLAMALARI GEVŞETEN ALMANLAR İKİNCİ DALGAYI BEKLİYOR 

ALMANYA: Almanya'da koronavirüs salgınının yayılmasını önlemek amacıyla 22 Mart’ta alınan tedbirler 20 Nisan'da kademeli olarak gevşetilmeye başlandı. 

Sokağa çıkma yasağı olmamasına rağmen birçok önlem alarak, bazı mekan ve işletmeleri kapatan ve kısıtlamalar getiren Almanya’da korona önlemleri kademeli olarak kaldırmaya başladı. Bazı eyaletlerde 800 metrekareye kadar olan mağazalar kepenklerini tekrar açtı. Belirli kurallara riayet etmek şartıyla kuaför ve berber salonları yeniden hizmete başladı. Turistik yerler, restoranlar ve cafeler ile birlikte spor salonları da kapılarını açacak. Ülke genelinde okullar da kademeli olarak başlayacak. Gastronomi 18 Mayıs'tan sonra açılabilecek ve teras, bahçe gibi yerlere servis verilecek. İçeride yemek izni ise bir hafta sonra. Oteller ile turistik işletmeler 30 Mayıs'tan sonra açılacak.
Almanya'da Covid-19 önlemleri çerçevesinde ibadete bir süre ara verilen camilerin çoğunun 9 Mayıs'tan itibaren ibadete açılacağı bildirildi.

Müzeler, hayvanat bahçeleri 11 Mayıs'ta açılacak.

Yine 11 Mayıs'tan itibaren, tekli ve temas gerektirmeyen sporlar yapılabilecek. Takım sporları için şu anda bir kural yok. Tiyatrolar konusu ise daha tartışılacak.
Çocuk parkları, çeşitli parklar bugünden itibaren açılıyor.
Bu ayın sonuna kadar küçük çocukların yüzde 50'si yuvaya gitmiş olacak. Çocuk yuvaları için ilk adım 11 Mayıs'ta atılıyor.
Almanya’da koronavirüs önlemlerinin hızla yumuşatılması tartışılırken, ülkede bulaşıcı hastalıklar konusunda yetkili kamu kurumu Robert Koch Enstitüsü Başkanı Prof. Lothar Wieler ikinci, hatta üçüncü bir dalga beklediklerini söyledi.

İNGİLTERE’DE NORMALLEŞE PLANI 

İNGİLTERE: Koronavirüsünün en sert vurduğu ülkelerden İngiltere’de önlemlerin bazıları gevşetilmeye hazırlanıyor. İngiltere Başbakanı Boris Johnson Pazar günü ülkesinin koronavirüs salgını nedeniyle getirilen kısıtlamaların esnetilmesini öngören Normalleşme Planı’nı açıklayacak. Johnson, planda yer alan bazı adımların gelecek hafta Pazartesi gününden itibaren uygulanmaya başlanabileceğini belirtti.

İZLANDA'DA 6 HAFTA SONRA HAYAT NORMALE DÖNÜYOR

İzlanda'da yeni tip koronavirüs salgınıyla mücadelede başarı sağlanması üzerine hayat normale dönmeye başlıyor. Semptom görülmeyenler dahil enfekte kişileri bulmak ve karantinaya almak için test ve takip uygulamasını titizlikle yürüten ülkede bugün liseler, üniversiteler, kuaförler, dişçiler ve diğer iş yerleri 6 haftalık aradan sonra yeniden açılıyor.

BELÇİKA "KISMİ NORMALLEŞME" BAŞLIYOR

Belçika'da Kovid-19 salgını kapsamında uygulanan "kısmi tecrit" gevşetilmeye başlandı.
Ülkede ilk aşamada bugünden itibaren sosyal mesafe kurallarına uyulması kaydıyla bazı iş yerlerinin açılmasına izin verilirken, bisiklete binmek ya da en çok üç kişiye kadar grup halinde yürüyüş serbest olacak.
Sosyal mesafe kurallarına uyamayan iş yerleri ve şirketler evden çalışmaya devam edecek.
Otobüs ve tren seferlerinin artırılacağı ülkede, toplu taşıma araçlarında 12 yaş üstü için maske kullanımı zorunlu olacak.

Manifatura ve tuhafiye dükkanlarının da faaliyete başlayacağı Belçika'da, maske satış ve dağıtımı yaygınlaştırılacak.
Test sayısının günde 25 bini bulması hedeflenirken, filyasyon ekipleri de göreve başlayacak. Kovid-19 hastalarının temaslarını daha iyi tespit edebilmek için bir çağrı merkezi de devreye girecek.
Kreşlerin ise sağlık çalışanlarının çocuklarının dışında diğer öğrencileri de kabul etmeye başlaması bekleniyor.
11 Mayıs'tan itibaren ise diğer bazı dükkanların açılmasına izin verilmesi planlanıyor.
Ülkede 18 Mayıs’ta kademeli olarak okulların yeniden açılması planlanırken, düğün ve cenaze gibi etkinliklerin yapılmasına belirli koşullarda müsaade edilecek.

Salgının seyrine göre 8 Haziran’da üçüncü aşamaya geçecek hükümet, bu aşamada restoran, kafe ve mağazaların açılmasını öngörüyor. Bununla beraber festivaller ve toplu etkinlikler ise 31 Ağustos'a kadar yasak olacak.
Belirlenen tarihler Kovid-19 vaka sayılarının kötüleşmesi durumunda değişebilecek. Uzmanlar ön koşul olarak hastaneye kaldırılan kişi sayısının günlük 200'ün altında tutulması gerektiğine işaret ediyor.

KADEMELİ NORMALLEŞME 

ÇEKYA: Çekya’da hükümetin açıkladığı beş aşamalı sınırlamaların kaldırılması programı önceki günden itibaren hayata geçti. Otomobil bayileri ve pazar yerleri yeniden açıldı. Profesyonel sporcular sportif faaliyetlerine geri döndü. Ülkede en fazla 10 kişinin katıldığı düğünlere izin verildi. Çekya vatandaşlarına ülke dışına seyahat izni de tanındı. Ancak geri dönenlerin iki hafta boyunca kendilerini izole etmeleri isteniyor. 27 Nisan’dan itibaren ise 200 metrekare kapalı alanı bulunan dükkânlar açılmaya başlandı. Çekya koronavirüs salgını nedeniyle kapattığı sınırları itibaren yavaş yavaş açmaya hazırlandığını bildirdi.

NORVEÇ: Anaokulları ve sağlık klinikleri yeniden açıldı. Anaokulu çalışanlarına ‘Çocukları olabildiğince uzun süre açık havada tutun’ çağrısı yapıldı. Ülkede, 27 Nisan’dan itibaren ise okullar açıldı.
POLONYA: Polonya hükümeti de sınırlamaların kaldırılması için dört aşamalı bir plan hazırlandı. İlk aşamada  parklar ve ormanlık alanlar yeniden ziyaretçilere açıldı. Ülkede egzersiz amaçlı yürüyüşe izin verildi ancak herkesten iki metrelik sosyal mesafeyi korumaları istendi. Kapalı alan genişliği 100 metrekareden az olan işletmelerin açılmasına da izin verildi.

İSPANYA: İspanya'da uzaktan çalışmanın mümkün olmadığı inşaat ve imalat gibi bazı sektörlere yönelik kısıtlamalar kaldırıldı. Kovid-19 salgınında vaka sayısının düşüş eğiliminde olduğu İspanya’da bazı fabrikaların üretime dönmesine izin verildi, bazı şantiyelerde ise inşaatlar yeniden başladı. 3 Mayıs'ta İspanya'da koronavirüs salgını nedeniyle 14 Mart'tan beri uygulanan olağanüstü halin kısmen yumuşatılması sonrası sokaklar spor yapanlarla doldu.

İTALYA: Koronavirüs salgınından en fazla etkilenen ülkelerden biri olan İtalya karantina altında geçen iki aydan sonra 4 Mayıs'ta işyerlerini kademeli olarak açmaya başladı.

HOLLANDA: Hollanda tedbirleri gevşetme kararı aldı. Kovid-19 salgınıyla mücadelede kademeli olarak bazı kısıtlamaları hayata geçiren Hollanda hükümeti 11 Mayıs'tan itibaren kreşler, özel eğitim merkezleri ve ilkokulların, 1 Haziran'da ise orta eğitim kurumlarının eğitime başlayacağını açıkladı.

AVUSTURYA: Parklar ve küçük dükkânlar yeniden açıldı. Ancak maske ve sosyal mesafe zorunluluğu var. Daha büyük dükkânlar ile berber ve kuaförler ise 1 Mayıs itibariyle açıldı.

AVUSTURYA: Avusturya'da 1 Mayıs’dan itibaren alışveriş merkezleri ve kuaförlerin açılmasıyla restoran ve kafeteryaların da öngörülenden daha erken açılabileceği sinyallerini verdi. Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz, koronavirüs tedbirleri kapsamında kapatılan barların, restoranların, kiliselerin ve diğer ibadethanelerin 15 Mayıs itibarıyla tekrar açılacağını söyledi. Kovid-19 salgınına karşı tedbirlerde hafifletmeye gidecek Avusturya'da okullar 18 Mayıs'tan itibaren bölünmüş sınıflarla eğitim verileceğini açıkladı.

DANİMARKA: Anaokulları ve ilkokullar yeniden açıldı. Kuaförler işbaşı yaparken, restoran ve kafeler kapalı. 10’dan fazla kişinin katıldığı toplanmalar 10 Mayıs’a kadar yasak. Danimarka'da, koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında kapalı tutulan bazı 'öncelikli olmayan' işletmeler 23 Nisan itibarıyla kapılarını açtı.

FRANSA: Serbest dolaşımın zorunlu haller dışında 17 Mart’tan itibaren kısıtlandığı Fransa’da alınan önlemler 11 Mayıs’a kadar uzatılmıştı. Fransa’nın Başbakanı Edouard Philippe, salgından önceki gündelik hayata dönmek için uzun süre beklenmesi gerektiğini açıkladı. Diğer yandan başkent Paris’te sokakların temizlendiği sularda Kovid-19’un izine rastlandı. Paris Belediyesi’nden yapılan açıklamada, Paris su otoritesi laboratuvarı, başkentte toplanan 27 örnekten dördünde küçük miktarlarda virüs tespit etti ve önlem olarak ağı kapattı. Yetkililer içme suyunun farklı bir şebekeden olduğu için güvenli olduğunu söyledi.

Covid-19 kısıtlamalarını esnetmeye başlayan Fransa'da Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, Schengen bölgesi ve İngiltere'den ülkeye girenlerin karantina uygulamasına tabi tutulmayacağı açıklandı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un koronavirüs salgını nedeniyle durdurulan toplu ibadetlerin gelecek haziran ortasından itibaren yeniden başlayabileceğini söylediği belirtildi.

ORTADOĞU DA HAFİFLETİYOR

IRAK: Kovid-19 nedeniyle 17 Mart’tan bu yana ticarete ve çalışma alanlarına getirilen kısıtlamalar hafifletildi. Hükümetten yapılan açıklamaya göre, sokağa çıkma yasağı dışındaki vakitlerde, sağlık kurallarına bağlı kalmak kaydıyla iş yerlerinin, fabrikaların ve atölyelerin açılmasına izin verildi. Ramazan ayında uygulanacak sokağa çıkma yasağının da hafifletildi ülkede, yerel saatle akşam 19.00 ile sabah saat 6.00 arasında sokağa çıkma yasağı uygulanacak.

İRAN: Salgının en az 5 bin kişiyi öldürdüğü İran’da geçen hafta bazı sosyal mesafe kuralları gevşetildi ve dün bazı büyük alışveriş merkezleri ve şehir içi otoyollar yeniden açıldı. İran’da restoranlar, spor salonları ve diğer yerlerin kapalı olduğu belirtildi.

ÜRDÜN: Ürdün hükümeti, Kovid-19 vakasının görülmediği ülkenin güneyindeki kentlerde sokağa çıkma yasağının hafifletilmesine karar verdi.

HİNDİSTAN: Hindistan, Kovid-19 vakalarındaki artışa rağmen bazı endüstriyel ve tarımsal çalışmaların devam etmesine izin verdi.

HONG KONG: Genel bir karantina ilanının olmadığı Hong Kong’da okullar ve çoğu işyerleri kapalı bulunuyor, restoranlar ve marketlerde ise eski yoğunluk yaşanmıyor. 

RUSYA: Rusya Merkez Bankası Başkanı, Rus ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 8 küçüleceği öngörüsünde bulunarak, “Covid-19'a yönelik alınan tedbirlerin bu yılın ikinci çeyreğinde önemli oranda kaldırılmasını bekliyoruz” dedi.

YENİ ZELANDA: Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, ülkesinin yeni tip koronavirüse  karşı verdiği savaşı "kazandığını" belirtti. Başbakan Ardern, Auckland kentinde 27 Nisan'da basına yaptığı açıklamada, Yeni Zelanda'da 8 gündür tespit edilen yeni Covid-19 vaka sayısının tek haneli olduğuna dikkati çekerek, "Bu savaşı kazandık" dedi.

YUNANİSTAN: Yunanistan Başbakanı Miçotakis, karantina uygulamasını kaldırmaya 4 Mayıs tarihinde başlayacaklarını söyledi. Başbakan, halka önlemleri bırakmama ve dikkatli olmaya devam etme çağrısında bulundu.

ARJANTİN: Arjantin, Kovid-19 salgını nedeniyle 1 Eylül'e kadar tüm ticari uçak bileti satışlarını durdurduğunu açıkladı.

GÜNEY AFRİKA: Güney Afrika yeni tip koronavirüs nedeniyle uyguladıkları tedbirleri hafifleteceklerini duyurdu. Güney Afrika hükümetinden yapılan açıklamada, 1 Mayıs itibarıyla ülke çapında tüm tedbirlerin 5. seviyeden 4. seviyeye düşürüldüğü belirtildi.

OSMAN AKDOĞAN / İLKSAYFA-