Cumhur'a 450 bin oy

Yüksek Seçim Kurulu tarafından açıklanan kesin olmayan sonuçlara göre, AK Parti ve MHP'nin kurduğu Cumhur İttifakı'nın ülke genelindeki ortak oyu 455 bin 529, oranı yüzde 0,91 oldu. CHP, İYİ Parti ve Saadet Partisi'nin oluşturduğu Millet İttifakı'nın Türkiye genelindeki ortak oyu 118 bin 954, oranı yüzde 0,24 olarak hesaplandı. Ankara'da ise Cumhur İttifakı'nın ortak oyu 36 bin 343;  Millet İttifakı'nın ise 10 bin 325 oy aldı. Başkent'te Cumhur İttifakı'nın ortak oyunun toplam seçmen içindeki oranı yüzde 1,05; Millet İttifakı'nın ortak oyunun toplam seçmen içindeki oranı ise yüzde 0,30 olarak hesaplandı.

24 Haziran Seçimlerine Türkiye'de pek çok ilk bir arada yaşandı. Bunlardan biri de 'ittifak' sistemi oldu. İki veya daha fazla partinin bir araya gelerek kurduğu ittifaklarınsa Türkiye'deki seçim sistemine getirdiği bir diğer ilkse; 'ittifak payı'. Bu seçimlerde, AK Parti ve MHP'nin kurduğu Cumhur ittifakı ile;  CHP, İYİ Parti ve SP'nin kurduğu Millet ittifakı çatısı altında girdi. Öte yandan seçim bölgelerindeki sonuçlara yurt dışı oylar, o seçim bölgelerindeki nüfusa oranla dağıtılarak eklendi. Böylece yurt dışı ittifak oyları da hesaba dâhil edildi.

İTTİFAK KATKISI

Ankara'da ittifak çatısı altında seçime giren tüm partilerin oylarına ittifak payları da eklendiğinde yüzde 0,1 ila 0,8 oranında bir artışın yaşandığı görüldü. Buna göre; Ak Parti'nin oyu yüzde 38,1'den yüzde 38,9'a; CHP'nin yüzde 25,4 olan oyu yüzde 25,6'ya; MHP'nin oyu yüzde 12,6'dan yüzde 12,9; İYİ Parti yüzde 11,9'dan yüzde 12'ye yükseldi.

YURT DIŞI OYLARIN DAĞITILMASI

Öte yandan yurt dışı oylar yurt içi oylar ile birlikte hesaplandığında, Ankara'daki tüm partilerin oylarında 0,1 ila 1,5 puanlık bir değişimin yaşandığı görüldü. Yurt dışı temsilcilikler ve gümrük kapılarında milletvekili genel seçimi için 3 milyon 44 bin 837 seçmenin 1 milyon 525 bin 418'i oy kullandı, oyların 19 bin 469'u geçersiz oldu. Yurt dışı oylar, mevcut seçim sistemine göre yurt içi oylara dâhil edilerek sayılıyor. Bu sayımdan sonra, partilerin çıkardığı milletvekilleri sayısı ortaya çıkıyor. 

YURT DIŞI KATKISI

Bu durumda, 24 Haziran Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin resmi olmayan sonuçlarına göre; Ankara'daki 11 bin 328 sandıkta, kayıtlı 3 milyon 904 bin 585 seçmenin 3 milyon 392 bin 341'i oy kullandı. Bu rakama yurt dışı geçerli oylarda eklediğinde Ankara'da kullanılan oylar 37 bin 504 artarak, 3 milyon 429 bin 845'e yükseldi. Yurt dışı geçerli oylar çıkarıldığında; Başkent'te Ak Parti'nin yüzde 40,4 olan oyu yüzde 38,9'; CHP'nin yüzde 26,1 olan oyu yüzde 25,6; MHP'nin yüzde 13 olan oyu yüzde 12,9; İYİ Parti'nin yüzde 12,1 olan oyu yüzde 12; HDP'nin yüzde 6,4 olan oyu yüzde 5,9 olarak hesaplanıyor.

İTTİFAK PAYININ DAĞILIMI NASIL HESAPLANDI?

24 Haziran seçimlerinin Türkiye'nin siyasi literatürüne kazandırdığı kavramlardan biri de 'ittifak payı' oldu. İttifak payı: ittifaka katılan partilerin sadece ittifaka katılan partilerin aldığı ortak oydan paylarına düşen oy sayısı oluyor. 
Peki, ittifak payı denilen sadece ittifaka verilen oyların dağılımı nasıl yapıldı. İttifak yasasına göre, bu payı hesaplayabilmek için kullanılan yöntem şöyle: ittifaktaki her partinin tek başına aldığı oy, ittifak partilerinin toplam oyuna bölünüyor. Elde edilen katsayıyı ise; ittifakın ortak oyu ile çarpılıyor. Çıkan miktarda ittifak payını veriyor.
Örneğin; A Parti'sine 200 bin oy verildi, B Partisi'ne de 50 bin oy verildi. İki partiye aynı anda verilen oyların toplamı da 50 bin. Bu durumda; 50 bin ittifak oyu, partilerin oylarına oranla dağıtılacak. Bu formüle göre; 200 bin oy alan A Parti'si, ortak oylardan 40 bin oy düşecek, 50 bin oy alan B Partisi'ne ise 10 bin oy düşecek. Bu durumda A Partisi'nin oyu 240 bin olacak, B Partisi'nin ise 60 bin oyu olacak.

Uğur DUYAN/HABERVAKTİM