Çetin Altan kimdir? 6. Filo’nun Türkiye’ye gelişini nasıl karşıladı?

 “Dünyada en fazla köşe yazısı yazan yazar” unvanına sahip Çetin Altan’ın hayatını sizler için derledik.

Çetin Altan kimdir, hangi dönem yaşadı, gazeteciliğe nerede başladı, hangi gazetelerde çalıştı, politikaya nasıl girdi, ABD 6. Filo’nun Türkiye’ye gelişini nasıl karşıladı? 

İşte cevabı: 

Gazeteci-yazar Çetin Altan, 22 Haziran 1927'de İstanbul'da doğdu. Dedesinin babası Kırım'dan göç eden arabacı Ahmet Kıpçakski, dedesi Tatar Hasan Paşa’dır. Babası hukukçu Halit Bey, annesi Nurhayat Hanım'dır. Altan, Galatasaray Lisesi'ni, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. 1943-1944'te Çınaraltı, Varlık, İstanbul ve Kaynak'da şiirleri ve düz yazıları çıktı. İlk kitabı Üçüncü Mevki 1946'da yayınlandı.

İLK DURAK ULUS

Altan, Ulus gazetesinde muhabir olarak başladığı gazeteciliğe Hür Ses'de fıkra yazarlığı ile devam etti. Daha sonra Halkçı, Tan, Akşam, Milliyet, Yeni Ortam, Hürriyet, Güneş gazetelerinde ve Çarşaf dergisinde köşe yazıları yazdı. 1959 yılında Abdi İpekçi'nin teklifi üzerine Peyami Safa'nın (1899 - 1961) yerine Milliyet gazetesinde yazmaya başladı. Daha sonra Devrim, Akşam, Hürriyet, Güneş, Sabah, Milliyet gazetelerinde köşe yazıları yazdı. “Dünyanın en çok köşe yazısı yazan yazarı” unvanını aldı.

İŞÇİ PARTİSİ’NDEN MİLLETVEKİLİ OLDU

Çetin Altan 1965-1969 arasında Türkiye İşçi Partisi'nden milletvekilliği yaptı. Önce dokunulmazlığı kaldırılan, sonra da iade edilen ilk milletvekilidir. Yine aynı dönemde, 1968 yılında meclisteki bir konuşması sırasında başlayan tartışma Nazım Hikmet'e kadar sıçramış ve başta o dönemin Adalet Partisi milletvekili Cavit Şadi Pehlivanoğlu ve Hamit Fendoğlu olmak üzere Adalet Partisi milletvekilleri ile karıştığı kavga ile çokça gündeme geldi. Bu dönemdeki anılarını "Ben Milletvekiliyken" adıyla kitaplaştırdı.

AMERİKAN ALEYHTARLIĞIYLA DİKKAT ÇEKTİ

Altan 6. Filo’nun Türkiye’ye geldiği dönemde TİP Milletvekiliydi. Mitinglerde Amerika aleyhine ateşli konuşmalar yaparak kitleleri harekete geçirmişti.

1960'lı ve 1970'li yıllardaki köşe yazıları, Taş, Sömürücülerle Savaş, Suçlanan Yazılar, 'Kahrolsun Komünizm' Diye Diye, Onlar Uyanırken, Kopuk Kopuk, Geçip Giderken, Gölgelerin Gölgesi, Şeytanın Aynaları, Bir Yumak İnsan (1978 Türk Dil Kurumu Ödülü), Nar Çekirdekleri adlı kitaplarda toplandı

RADYO PROGRAMI HAZIRLADI

Çetin Altan Diyor ki adlı bir radyo programı hazırladı. Bu yayın özellikle gençler tarafından büyük beğeniyle takip edildi. Milletvekilliği döneminde de köşe yazarlığına devam eden Altan, Akşam gazetesinde TİP lehine yazılar yazdı. Daha sonra Ant dergisini çıkararak sert eleştirileriyle gündemden düşmedi. 9 Mart 1971 darbe teşebbüsünü destekleyen "Devrim gazetesi mensubu olduğu gerekçesiyle 1. Ordu Komutanı Orgeneral Faik Türün tarafından tutuklanarak sorguya çekildi.

ROMANLARI BAŞKA DİLLERE ÇEVRİLDİ

Çetin Altan'ın dört romanı bulunmaktadır. Büyük Gözaltı (1973 Orhan Kemal Ödülü), Bir Avuç Gökyüzü, Viski ve Küçük Bahçe. Dördü de Fransızcaya çevrilen bu eserlerden Büyük Gözaltı İsveççe, Yunanca, Bulgarca ve İspanyolca; Bir Avuç Gökyüzü ise İspanyolca ve Rumence dillerinde yayınlandı. Büyük Gözaltı Fransız liselerinde seçmeli ders kitabı olarak okutuldu. Çetin Altan’ın eserlerinden tümü oynanmış oyunlarından basılı olanlar; Çemberler, Mor Defter, Suçlular, Dilekçe ve Tahtaravalli, basılmamış olanlar ise, Beybaba, Yedinci Köpek, Islıkçı ve Telefon Kimin İçin Çalıyor'dur. Kavak Yelleri ve Kasırgalar'da çocukluk anılarını anlatan Altan'ın Aşk Sanat ve Servet ve Atatürk'ün Sosyal Görüşleri adlı iki incelemesi bulunuyor. Rıza Bey'in Polisiye Öyküleri ile Türk yazınında pek az denenmiş olan polisiye türünde eser veren yazar Zurnada Peşrev Olmaz'da mizahi yazılarını topladı. 2027 Yılının Anıları ise onun fütürist bir çalışmasıdır. Çok yönlü bir yazar olan Altan'ın gezi yazıları Al İşte İstanbul ve Bir Uçtan Bir Uca adlarıyla yayınlandı. Tarihinin Saklanan Yüzü ise onun Osmanlı tarihi üzerine yaptığı bir araştırma.

HAKKINDA 300’DEN FAZLA DAVA AÇILDI

Çetin Altan’ın tüm eserlerinden örneklerin toplandığı "Seçmeler" 1992'de yayımlandı. 1997'de Seçmeler genişletilerek Dünyada Bırakılmış Mektuplar adıyla tekrarlandı. Çetin Altan son olarak çocuklar için “Alfabe” adlı özel bir eser hazırladı. Elli yıllık yazarlık hayatında yazılarından ötürü pek çok kez mahkemeye verilen Altan hakkında ağır cezada 300'den fazla dava açıldı. 1972 yılında gözaltı süresi 24 saat olmasına karşın 15 gün gözaltında tutuldu. Üç kez tutuklandı, iki kez mahkum oldu ve iki yıl cezaevinde yattı. Çetin Altan köşe yazılarına Milliyet gazetesinde devam ederken 22 Ekim 2015'de vefat etti. Çetin Altan’ın hayat hikayesi, 1998 yılında eşi Solmaz Kâmuran tarafından İpek Böceği Cinayeti adlı kitapta kaleme alındı.

ÇETİN ALTAN’IN ESERLERİ

ROMANLARI

- Büyük Gözaltı 
- Bir Avuç Gökyüzü
- Viski 
- Küçük Bahçe 
- Rıza Bey'in Polisiye Öyküleri 
- Aşk, Sanat ve Servet 

ŞİİRLERİ

- Üçüncü Mevki (1946)
- Öykü
- Dünyada Bırakılmış Mektuplar (1997)
- Kalem Bahçelerinden Yedi Hayat (2009)

OYUNLARI

- Beybaba (1960-61)
- Yedinci Köpek (1964)
- Çemberler (1964)
- Mor Defter (1965)
- Suçlular (1965)
- Dilekçe ve Tahtırevalli (1966)
- Komisyon (1969)
- Islıkçı (1977)
- Bütün Tiyatro Eserleri (2001)
- Anı
- Ben Milletvekili İken (1971)
- Bir Yumak İnsan (1977)
- Kavak Yelleri ve Kasırgalar (1999)
- İyi ki Şu Köyceğiz Var (2001)
- Enseyi Karartmayın (2015)
- Gezi
- Bir Uçtan Bir Uca (1965)
- Al İşte İstanbul (1981)

DENEMELERİ

- Atatürk'ün Sosyal Görüşleri 
- Öldürülmüş Şehzadeler ve Devrilmiş Padişahlar
- İdam Edilen 44 Vezir-i Azamın Dramı 
- Şeytanın Gör Dediği 
- Kadın, Işık ve Ateş
- Yeryüzü Tanrıçaları 
- Kullar ve Sultanlar 
- Enseyi Karartmayın
- Uçuk
- Mizah
- Taş
- Sömürücülerle Savaşı
- Onlar Uyanırken 
- Geçip Giderken 
- Kopuk Kopuk 
- Suçlanan Yazılar 
- Kahrolsun Komünizm Diye Diye
- Nar Çekirdekleri 
- Zurna’da Peşrev Olmaz
- Gölgelerin Gölgesi 
- Şeytan Aynaları
- 2027 Yılının Anıları 
- Sobe 
- Çocuk
- Alfabe

Gazeteilksayfa.com