Çalışan Kadının İş Yüküne Ev İşlerini De Eklemektedir

UĞUR ÖĞÜT / HABERVAKTİM

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü ardından Hacettepe Üniversitesi Öğretim Elemanları Derneği (HÖeDer) tarafından düzenlenen toplantıda “Çalışma Yaşamında ve Üniversitede Kadın Sorunları” tartışıldı. Toplantıda konuşan Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (HÜKSAM) Müdürü Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış, çalışan kadınların ev işleriyle birlikte fazla iş yüküne maruz kaldığını belirterek çalışan kadınlara esnek çalışma yönteminin sunulması gerektiğini savundu.

12 MADDELİK ÇALIŞAN KADINLARIN SORUNLARI

Konuşmaları süresince Prof. Dr. Özvarış, çalışma yaşamında kadınların sorunlarına ilişkin bir perspektif çizerken, Prof. Dr. Ayata üniversitede çalışan kadınların sorunlarını öne çıkardı. Toplantıda dikkat çeken tespit ve öneriler şu şekilde sıralandı:

“1.Kadınların iş gücüne katılımı düşüktür. Kadınların okuma-yazma bilmeme oranı yüzde 10’dur.
2. Kadın sadece yüzde 25’i temel eğitimi tamamlayabilmekte, sadece yüzde 10’u üniversiteden mezun olabilmektedir.
3. Üniversite mezunu kadınların yüzde 68’i iş gücüne katılabilmektedir.
4. Ekonomik alanda, çalışma yaşamı olarak tanımlanan alanlarda özne olarak ‘örtülü bir şekilde’ cinsiyet olarak erkekler ele alınmaktadır. Ücretli işgücü piyasalarında, aynı mesleği yürüten kadın ve erkekten, erkek olan tercih edilmektedir.
5. Kadın için ‘anne’ ve ‘eş’ olarak belirlenen toplumsal cinsiyet rolü, kadın ve erkeğe ait işlerin ne olduğuna dair toplumsal cinsiyet kalıp yargıları, kadın ve erkek işgücünün farklı mesleklere yönelmesine, bu da mesleki cinsiyet ayrımcılığına yol açmaktadır. Bu nedenle kadınlar erkeklere göre daha düşük statülü mesleklere yönelmekte ya da aynı iş/meslek alanında daha düşük statüde çalışmakta ve yönetsel kademelere gelememektedirler.
6. Kadınlar iş yerinde çalıştıkları iş kollarına göre farklı tehlikelere maruz kalmakta, bunlar da farklı sağlık sonuçlarına neden olmaktadır.
7. Evdeki toplumsal cinsiyet rol ayrımı, çalışan kadının iş yüküne ev işlerini de eklemektedir.
8. Eşitlik, iş sağlığı ve iş güvenliği ile ilişkilidir. Oysa çalışma yaşamında toplumsal cinsiyet eşitsizliği görmezden gelinmektedir. Bu açıdan toplumsal cinsiyete nötr/kör bir bakış açısından söz edilebilir.
9. Çalışan kadınların risklerinin saptanması ile ilgili bilimsel araştırmalarda boşluk bulunmaktadır.
10. Toplumsal cinsiyet eşitliğini geliştirici önlemler alınmalıdır. Bu önlemler arasında “toplumsal cinsiyet eşitliğini ana plan ve politikalara yerleştirmek, çalışma yaşamında cinsiyete duyarlı bakış açısı ile veri toplanması ve araştırmaların yapılması ve toplumsal cinsiyet etki değerlendirmesi yapmak” yer almalıdır.
11. Aile sorumlulukları, ‘çocuk bakımı yükümlükleri’ gibi nedenlerle kadınlara esnek çalışmayı bir seçenek olarak sunmak yerine, tam zamanlı ve tam güvenceli istihdam olanakları sağlayacak yasal düzenlemelere gereksinim bulunmaktadır.
12. Kadın/erkek olmasına bakılmaksızın en az 50 işçi çalıştıran kamu/özel tüm işyerlerinde ücretsiz, nitelikli (vardiya koşulları dikkate alınarak gerektiğinde 24 saat çalışan) kreş ve bakımevleri açılması zorunlu olmalıdır.”

PANELDEKİ KONUŞMACILAR

Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Yerleşkesi Kültür Merkezi’nde düzenlenen panele konuşmacı olarak ODTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayşe Ayata ile Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (HÜKSAM) Müdürü Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış katıldı. Toplantı,  Rektör Prof. Dr. Haluk Özen ve HÖeDer Başkanı Prof. Şafak Güçer’in bütün katılımcılar adına konuşmacılara teşekkürü ile son buldu.