“Biden’ın Gazze’deki yıkıma onay vermesi tarih tarafından not ediliyor”

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın dün gece TRT’ye verdiği 50 dakikayı aşan mülakatın satır başlarını paylaşmaya devam ediyoruz. Bu bölümde Bakan Fidan, Türkiye’nin olası arabuluculuk ve garantörlük rollerine değiniyor. Buna ek olarak İsrail’in son yıllardaki taktik ve stratejik hamlelerini değerlendiriyor. Yorumsuz aktarıyoruz.

TÜRKİYE MANTIĞIYLA HAREKET EDİYOR

“Biz irrasyonalite içerisinde değiliz. Stratejik hesaplarımızda bir yanlış hesaplamaya gitmiş değiliz. İnançlarımızın ve duygularımızın düşüncelerimizi daralttığı bir durumda değiliz. Son derece açık bir zihinle stratejik hesaplarımızı yaparak, bölgedeki aktörlerin, hegamonların ve devlet dışı diğer aktörlerin ne türden etkileşimler içerisinde olduğunu görerek, aldıkları tarihsel tavırları da göz önüne alarak bir çıkış içerisindeyiz.

İslam dünyası bir çaresizlik sarmalı içerisinde. Biz artık bu sarmaldan çıkılması gerektiğini düşünüyoruz. İslam dünyasının diplomatik platformları kullanması durumunda, insanlığı bu sarmaldan çıkartıcı bir rolü oynayabileceğine inanıyoruz. Yeter ki İslam ülkeleri Filistin konusunda kendi potansiyellerini görsünler”

İSRAİL ZIMNEN KABUL ETTİ

“Filistin meselesinde Batının hem kendisine hem de dünyaya söylediği bir yalan var. O yalan üzerine ciddi bir sistem kurulamaz.

Hastane bombalanması meselesine baktığınız zaman 500’e yakın sivilin orada şehit edilmesi büyük bir insanlık dramıdır. İsrail ordusu “hastaneler boşaltısın diye uyarmıştık, dinlemediler” ifadesinde bulundu. Bu zımnen saldırının kabulüydü.

Biden’ın bu şartlarda bölgeye gelmesi ve Gazze’deki yıkıma bir bakıma onay vermesi tarih tarafından not ediliyor”

ARABULUCUK DETAYI

“İsrail yönetimi Refah Sınır Kapısı’nın açılıp sivillerin oradan çıkmasını istiyor. Mısırlılar ise insanların gelmesini değil, içeriye insani yardım götürülmesini istiyor. İsrail’in istediği, mümkün olduğunca fazla sivili Gazze’den dışarı itip, kalan kısımda rahat bir askeri operasyon yapabilmek.

Arabuluculuk konusunda jeostratejik olarak, rasyonel olarak, ahlaki olarak baktığımız zaman, Türkiye’nin oynanabileceği ne rol varsa bundan geri durmayı hiç düşünmedik.

Arabuluculuk yapılabilmesi için bir noktada temaslarınızın devam etmesi gerekiyor. Filistin, Lübnan, Mısır ve Ürdün ile İsrail’deki farklı sivil ve kamuya ait kesimlerle temaslarınızın devam etmesi gerekiyor. Bu konuda açıkçası bir sıkıntımız yok. Katar’ın da rehinelere yönelik ciddi bir çabası var”

İSRAİL UÇURUMA GİDİYOR

“İsrail Amerika’nın koşulsuz desteği ile pek çok geçici zafer elde etti. Ancak kalıcı bir güvenli barış ortamı elde edemedi. Her krizde bir öncekinden daha fazla kayıp veriyor.

Ben yıllardır yakından takip ediyorum. Taktik olarak mükemmel adımlar atıyorlar ama stratejik olarak gittikleri yol uçuruma varıyor. Bu aslında belli konuların ihmal edildiğini, halı altına süpürüldüğünü ortaya koyan bir senaryo. Buradan kalıcı barış çıkmaz.

Türkiye garantörlük konusunda ciddi bir rol oynayabilir. Bölgedeki diğer dostlarımızın uygun bulması durumunda rol oynayabiliriz diye düşünüyorum. İsrail tarafında da kimler devreye girecek ayrıca önemli.

Bu krizden sonra gidilecek iki yol var. Birincisi art arda gelecek daha büyük savaşlar göreceğiz. İkincisi büyük bir barış anlaşması ile kriz neticelenecek. İkinci yolun tercih edilmesi için çabalıyoruz”

Hakan Fidan: Gazze’de bir insanlık dramı yaşanmakta, bunun lamı cimi yok