Başkentin 63 yıllık fotoğrafçısı 'Zaman'a meydan okuyor

Ankara Ulus’taki 63 yıllık fotoğraf stüdyosu Foto Lale’nin ikinci kuşak temsilcisi Jale Zaman, “Benim için eline alıp da bakmadığın fotoğraf, fotoğraf değildir” diyerek babası Yaşar Zaman’dan yadigâr dükkanı ayakta tutuyor.

Ulus Anafartalar Caddesi’ndeki Köklü Han Pasajı’nda 1960 yılından beri faaliyet gösteren Foto Lale yıllara meydan okuyor. Yaşar Zaman’ın ek iş olarak başladığı fotoğrafçılık mesleğine yoğunlaşıp; birikimleriyle kurduğu Foto Lale’nin ikinci kuşak temsilcisi Jale Zaman, “Benim için eline alıp da bakmadığın fotoğraf, fotoğraf değildir” diyerek babasından kalan dükkanı her sabah açmaya devam ediyor.

“1957’DEN BERİ BU İŞLE UĞRAŞIYOR”

Foto Lale’nin ikinci kuşak temsilcisi Jale Zaman Foto Lale’nin hikayesini şu şekilde anlatıyor;
“ Dükkanın geçmişi babam ile başlıyor. Babam Yaşar Zaman hakkında kimsesiz büyüdüğü için çok şey bilmiyoruz fakat o zamanlar Siteler’de bir mobilyacıda çalışırken eşyalarını Cebeci’de bir fotoğrafçıya bırakıyor. Fotoğrafçıya gide gele ‘ben bu işi yaparım’ diyor. Dükkanı açmadan öncesinde de Gençlik Parkı’nda seyyar makineyi kullanarak artistlerin vesaire fotoğraflarını çekiyor. Yani fotoğrafçılığı ek iş olarak yapıyor. O zamanlar tabi geceleri aile çay bahçelerinde şipşakçılardan olurdu. Fotoğrafçılığa başlama işi böyle. Gençlik Parkı’nda fotoğraf çekip oradan para kazanmaya başlayınca da mobilyacıyı bırakıp kendi işyerini açıyor. İlk zamanlarda fotoğrafın banyosunu evde yaptırırmış. Evde kendi karanlık odasını kurmuş. Aslında 1960’da ama 1957’den beri bu işle uğraşıyor. Bu pasajın dip tarafında kendi kazandıkları ve annemin iki bileziğiyle bu dükkanı açıyor. Burada fotoğraf üzerine malzeme tedariği ve fotoğraf çekimleri yapıyor. Öyle düğün işi falan yok. Cumartesi ve Pazar günleri burası tamamen dolu oluyordu. Askerlik fotoğrafı, aile fotoğrafı için gelirlerdi. Kendisi milletvekillerinin ve ünlülerin buraya fotoğraf çekilmeye geldiğini anlatırdı.”

“SENEDE 20 TANE FOTOĞRAF BASTIRIN”

Jale Zaman, çocukluğunda okuldan sonra erkek kardeşiyle birlikte dükkana geldiğini, bu süreçte ister istemez karanlık odaya adımını attığını belirterek, “İlk fotoğraf çekimini ne zaman yaptığımı hatırlamıyorum. 5-6 yaşından beri elimizde fotoğraf makinesi vardı. 2009’da babam vefat edene kadar buradaydı. Benim çocukluğum burada geçti. Daha sonra benim kendi işyerlerim oldu. Oralarda çalıştım. Kendisinden sonra ben devam ettirdim. Şu an bir kişiyi 3 dakika içinde fotoğrafını çekip gönderiyoruz. Ama önceden haftalıktı. Renkli film yoktu, siyah beyazdı. 8 çalışan vardı, banyocusu, çekimcisi, rötuşçusu ayrıydı. Artık fotoğrafçılık bitti. İnsana ihtiyaç yok. Şimdi bilgisayarda her şeyi yapıyorsun. Cep telefonları çıktıktan sonra herkes her yerde fotoğraf çekiyor. Çektikleri fotoğrafları bastırmıyorlar. Bastırmadıkları için ilerde torunlarına gösterecekleri fotoğraflar olmayacak. Bunu bilmiyorlar. Bizde mesela annemin anneannesinin fotoğrafları halen var. Ben şöyle düşünüyorum. Bu cep telefonu gitti mi fotoğrafta gider. Ben her zaman her müşterime söylüyorum. Senede hiç olmazsa 20 tane fotoğraf bastırın kalsın. Benim için eline alıp da bakmadığın fotoğraf, fotoğraf değildir. Biz pandemide evimizden sandıklar dolusu fotoğraf çıkardık. Oturduk elden ele herkes fotoğraflara baktı ve çok zevkliydi” diye konuştu.

“SANMIYORUM BU İŞİ YAPACAKLAR”

Jale Zaman sözlerini şu şekilde sürdürdü; “Hep buradaydık hiç yer değiştirmedik o yüzden buradaki bütün esnaflar bizi bilir. Han eskiden dolu doluydu. Bu katta şimdi 12 tane dükkan var aslında ama şu anda bizden başka kimse yok. Babam vefat edince burada devam ettim. Burayı benden sonra devam ettirecek kimse yok. İki çocuğum var. Birisi mali müşavir, diğeri avukat. Sanmıyorum bu işi yapacaklarını.”