Atatürk'ün çıkardığı ilk gazete: Minber'den yazılar

1 Kasım 1918 ile 21 Aralık 1918 tarihleri arasında İstanbul'da yayımlanan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün ilk çıkardığı gazete olarak bilinen Minber'e ilişkin bilgileri derledik.

Mustafa Kemal Atatürk, yakın arkadaşları Ömer Naci ve Ali Fethi Okyar ile Minber gazetesini çıkardı. Ayrıca Minber gazetesinde Hatib takma adıyla yazılar yazdığına dair bazı iddialar bulunuyor.

ATATÜRK'ÜN MİNBER GAZETESİ'Nİ ÇIKARMA SEBEBİ

Atatürk'ün basına verdiği önem, "Basın başlı başına bir kuvvet, bir mektep, bir rehberdir" sözünden de anlaşılmaktadır. Mustafa Kemal, Minber gazetesini çıkarma sebebini de anlatmıştır.

Atatürk, “Mutat olan derslere iyi çalışıyordum. Bunların fevkinde (üstünde) olarak bende ve bazı arkadaşlarda yeni fikirler peyda oldu. Memleketin idaresinde ve siyasetinde fenalıklar olduğunu keşfetmeye başladık. Binlerce kişiden ibaret olan Mekteb-i Harbiye talebesine bu keşfimizi anlatmak hevesine düştük, mekteb talebesi arasında okunmak üzere mektepte el yazısıyla bir gazete tesis ettik” ifadelerini kullanmıştır.

MİNBER GAZETESİ İMTİYAZ BEYANNAMESİ

Namı : Minber

Mahall-i İntişyarı : Dersaaadet

Bahsedeceği Mevat : Siyasi, İlim, Edebi, Fenni ve İktisadi

Evkat-ı Neşri : Yevmi

Lisanı : Türkçe

Müstedinin İsmi : Ali Fethi Bey (İstanbul Mebusu)

Müdür-i Mesulün İsmi : Feritköy’de mukim Dr. Rasim Ferit Bey

GAZETEDEN BİR YAZI: PAŞA İLE MÜLAKAT

Minber gazetesinin 17 Kasım 1918 tarihli nüshasında "Mustafa Kemal Paşa ile Mülakat" adı ile bir yazı da yer almıştır. Mülakatın bir bölümünde ise Atatürk, en iyi siyasetin moral, bilim, ahlâk ve teknoloji bakımlarından kuvvetli olmakla yapıldığını kaydetmiştir.

İşte o bölüm...

“Ben en iyi siyasetin, her türlü anlamıyla en çok kuvvetli olmakta bulunduğunu kabul ederim. En çok kuvvetli olmak sözünden amacım, yalnız silâh kuvveti olduğunu zannetmeyiniz. Aksine, asker olmama rağmen bu, bence kuvvet bileşkesini oluşturan etkenlerin sonuncusudur. Benim belirtmek istediğim moral, bilim, ahlâk ve teknoloji bakımlarından kuvvetli olmaktır. Bu saydığım niteliklerden yoksun olan bir milletin bütün fertlerinin en son silâhlarla donatıldığını farz etsek bile kuvvetli olduğunu kabul etmek doğru olmaz”

FALİH RIFKI ATAY'IN GÖZÜNDEN MİNBER

Minber Gazetesi'nin çıkarılmasıyla ilgili Falih Rıfkı Atay şunları yazmıştır:

“Bir müddet sonra İstanbul’da bir günlük gazete meselesi ortaya çıkar. Gazetenin başında Fethi Bey var. Mustafa Kemal az da olsa sermaye koyanlar arasında. Bu yeni ticaret büsbütün tatlı. Yazacaksın, yazdıracaksın. Üstelik para da kazanacaksın. Gazete müşterisi nedir? Bir gazeteyi alanlardan yüzde kaçı ciddi yazı okur, yüzde kaçı meraklı havadisler ve tefrikalar peşindedir. Mustafa Kemal’in bunlar hakkında hiçbir fikri yok. O sanıyor ki o günkü gazetelerde Fethi Bey’den daha akıllı başyazar mı var, kendisinden daha iyi polemik ilhamları kim verebilir, o halde bu gazetenin sürümü de hepsinden daha yüksek olması pek tabii değil midir? Gazete teknesi, incir teknesi kadar da dayanamaz. Bütün komutanlık hayatından nesi kalmışsa, o da en çok sürülmemesi için hiçbir sebep olmayan bu gazetede eriyip gider.”

SONA DOĞRU

Minber Gazetesi, son yayınını 21 Aralık 1918 yılında yaptı.

Gazete, kapatılmadan bir süre önce Minber Gazetesi 4 Kasım 1918 tarihli yayınında, eski hükümete ilişkin eleştiriler şöyle kaleme alınmıştır:

“Milletin asla tasvip etmeyeceği ve haberi olmadan ilan edilen harp meselesi varken, dört sene fedakar bir şekilde milyonlarca insanın hayatını fedadan sonra Osmanlı Devleti perişan oldu ve bu esnada Türkler, Araplar, Rumlar, Ermeniler aleyhinde olmuş acıklı durum bu memleket hakkında bütün medeniyet ve insanlığın nefret ve düşmanlığına sebep oldu.

Haber Merkezi / gazeteilksayfa.com