Asırlık mezarlığın hali yürek burkuyor

Ankara Kalesi'nin eteklerinde yer alan ve şehrin en eski Türk -İslam mezarlığı olarak bilinen Kırklar (Kadılar) Mezarlığı, bakımsız haliyle yürekleri sızlatıyor. 
Altındağ'daki Demirtaş Mahallesi Yazbaşı Sokak'ta bulunan Selçuk ve Osmanlı dönemine ait çok sayıda mezarın bulunduğu yaklaşık 800 yıllık tarihi mezarlığın bakımsız hali görenleri derinden üzüyor. 

OTLAR MEZARLIĞI ESİR ALDI!

En eski mezar taşının 1262 tarihli olduğu bilinen tarihi Kırklar Mezarlığı'nda uzayan ağaç ve ot nedeniyle mezar taşları kaybolurken giriş kapılarının çöp yığını haline geldiği görülüyor. Mezarlığa giriş için kullanılan demir kapıların asma kilitlerle kilitlendiği ve içeri girişin engellendiği dikkat çekiyor. 

MEZAR TAŞLARI TAHRİP EDİLMİŞ

Selçuklu, beylikler ve Osmanlı döneminden kalma mermerden yapılmış sandukalı, üzerlerinde eski yazıtların ve zengin bitkisel ile geometrik desenli mezar taşlarının  yer aldığı tarihi mezarlıkta çok sayıda baş ve ayak mezar taşları yer alıyor. Bazı taşların tahrip edildiği de görülüyor.   

MAHALLELİ YAKINIYOR

Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün himayesinde olduğu öğrenilen Ankara'nın en eski Türk -İslam mezarlığının çevresindeki mahalle sakinleri, yaklaşık 800 yıllık tarihi mezarlığa yeteri kadar önem verilmediğinden yakınıyor. Gazetemize konuşan ancak ismini vermekten çekinen bir mahalle sakini, "Uzun zamandır bu kabristanın kapıları kilitli. Bu tarihi mezarlıkla ilgilenen yok. Bir görevlisi dahi bulunmuyor. Sizin de gördüğünüz gibi içini otlar sarmış durumda. Otlardan, çöplerden bir şey gözükmüyor. Biz bu durma üzülüyoruz. Bu mezarlığın Ankara'nın en eski mezarlığı olduğunu söylüyorlar. Onun için buraya sahip çıkılması gerekiyor. Aksi halde birkaç seneye içerideki hiçbir şey gözükmez" dedi. 

VATANDAŞTAN ÇAĞRI

Bölgedeki duyarlı vatandaşlar ise Kültür ve Turizm Bakanlığına,  Vakıflar Genel Müdürlüğüne, Ankara Valiliğine, Ankara Büyükşehir Belediyesine ve Altındağ Belediyesine bir çalışma yapmaları için çağrıda bulundu. 

1900'LERE KADAR DEFİN YAPILDI

1262 yılından itibaren defin yapılmaya başlandığı öğrenilen Kırklar başka bir adıyla Kadılar Mezarlığı'nda 1900'lü yılların ardından tarihi mezarlığa defin işleminin yapılmadığı kaydediliyor. 2008 yılında restore edildiği belirtilen mezarlığın son hali yürekleri burkuyor.  

MEZARLIĞA ULAŞMAK BİLE BİR HAYLİ ZOR 

Kırklar Mezarlığı'nın şehrin en eski Türk-İslam mezarlıklarından biri olmasına rağmen pek fazla bilinmediği görülüyor. İçinde sanat eseri niteliğinde olan birçok sanduka ve mezar taşının bulunduğu yaklaşık 800 yıllık mezarlığa ulaşım bir hayli zor. Ankara Kalesi ile Ulucanlar bölgesinin ortasında kalan mezarlığa gidişte hiçbir yönlendirme tabelası bulunmuyor. Tarihçilerin de bu tarihi mezarlığa pek fazla ilgi göstermediği görülüyor. Abdülkerim Erdoğan, Mübarek Galib gibi birkaç tarihçinin bu tarihi mezarlık hakkında araştırma yaptığı görülüyor. Ankara tarihçisi Abdülkerim Erdoğan'ın 2006'da ele aldığı bir araştırma yazısı sonucu mezarlığın 2008'de restore edildiği biliniyor.  

ANKARA'DA TEK 

Kırklar Mezarlığı hakkında araştırma yapan bir başka tarihçi Mübarek Galib mezarlıkla ilgili hazırladığı bir yazısında şu ifadelere yer veriyor: " Hicri 7, 8 ve 9, 13, 14 ve 15. yüzyıllara ait mezarlar, Kırklar (Kadılar) Mezarlığı’nda toplu bir halde bulunmaktadır. Bu mezarlığın bir özelliği daha vardır ki, o da taşlarının süslemeleri, kazınmış hatlarının güzelliği itibarıyla büyük bir tarih ve sanat değerine sahip olmasıdır. Halk arasında bu mezarlığa Kırklar veya Kadılar adı verilmiştir. Burada gerçekten yaklaşık 40 kadar çoğunluğu kadılara ait mezar vardır. Kırklar Mezarlığı’nın bir özelliği de buradaki mezarların hepsinin Selçuklu mezarı tarzında olmasıdır. Ankara’da rastlanan Selçuklu mezarları toplu olarak yalnız burada bulunmaktadır."

Osman AKDOĞAN/HABERVAKTİM