Renda Köşkü nerede, ne zaman açıldı? Abdulhalik Renda kimdir?

Birbirine komşu Büyükelçilik yapıları arasında iki katlı ve etrafı asırlık ağaçlarla çevrili yapı Cumhuriyet’in ilk yıllarına ait tipik mimari özellikler taşıyan tek yapısıdır. Peki, Renda Köşkü nerede, ne zaman açıldı? Abdulhalik Renda kimdir? İşte tüm detaylar:

RENDA KÖŞKÜ NEREDE NE ZAMAN AÇILDI?

Yapıldığı ve yaşanıldığı yıllarda birçok önemli ve tarihi olaya tanıklık eden Renda Köşkü, Ankara’nın ortasında yer alsa da birçoğumuzun hiç bilmediği, yerini bilenlerin de hakkında eksik bilgiye sahip olduğu bir yapı olma özelliğini taşır. Adını Cumhuriyet yıllarının ünlü politikacısı Abdulhalik Renda’dan alan köşk, Mimar Sait Bektimur tarafından 1925 yılında inşa edilmiştir. Renda Köşkü Kavaklıdere’de Atatürk Bulvarı üzerinde yer alır. İlk sahibi Şadiye Kazım, 1940 yılında köşkü Esat Akil Ergüven’e satmış, 1946 yılında ise Mustafa Abdulhalik Renda tarafından satın alınmasının ardından bilinen ismiyle de “Renda Köşkü” denilmeye başlanmıştır. Bir dönem Çekoslavakya Büyükelçiliği olarak da kullanılmıştır. Sekiz basamaklı merdivenlere ve kemerli pencerelerini örten saçaklara sahiptir. 2021 yılından itibaren Kızılay Renda Sanat ve Kültür Merkezi adıyla tekrar ziyarete açılan yapının giriş katı sergi salonu, beş oda bulunan üst katıysa Kızılay’ın tarihinin anlatıldığı müze olarak hizmet vermektedir. Peki, köşke adını da veren Abdulhalik Renda kimdir?

ABDULHALİK RENDA KİMDİR?

TBMM’nin ilk sivil kökenli Meclis Başkanı olan Mustafa Abdulhalik Renda, 28 Kasım 1881’de Yanya’da doğmuştur. 1903’de İstanbul Mülkiye Mektebi’ni bitirmiş, ilk görevi ise o zamanlar Osmanlı Devleti idaresinde olan Rodos İdadisi’nde lise öğretmenliği olmuştur. 1 yıl sonra Ege Adaları ve Yanya ili maiyet memurluğuna atanan Renda, sonraki yıllarda ise Balkan ilçelerinde kaymakamlık, mutasarraflık ve Halep ilinde valilik görevlerini yürütmüştür. 1917 yılında kısa bir süre İçişleri Bakanlığı Müsteşarlığı görevini yerine getiren Renda, yeniden Halep Valiliği ve 1918 yılında da Bursa Valiliği yapmıştır. Fakat Bursa Valiliği görevi kısa sürmüş ve Malta’ya sürgüne gönderilmiştir.

1. Dünya Savaşı’nın sona erdiği 1922 yılında yurda dönen Renda, İktisat ve Dahiliye Nezaretleri müsteşarlığı, 2. TBMM döneminde Çankırı milletvekilliği aynı süre zarfında da İzmir Valiliği görevlerini yürütmüştür. Sonraki süreçte Maliye Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Bahriye Vekaleti vekilliği görevlerinde bulunmuştur. Devletin birçok kademesinde görevini başarıyla yürüten devlet adamı, 1934 yılında Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu Başkanlığı, 1 Mart 1935’te Kazım Özalp’in yerine TBMM Başkanlığı’na seçilmiş ve bu görevi 5 Ağustos 1946 tarihine kadar aralıksız sürdürmüştür. Atatürk’ün ölümü üzerine 1 gün süreyle Cumhurbaşkanı Vekili olan Renda, TBMM Başkanlığı görevinden sonra Devlet Bakanlığı yapmış ve 1948 yılında aktif siyaset kariyerini sonlandırmıştır. 1957 yılında İstanbul’da vefat eden Abdulhalik Renda’nın naaşı Ankara’ya getirilerek Cebeci Asri Mezarlığı’na defnedilmiştir.

www.gazeteilksayfa.com