Prof. Dr. Ercan: Ege'deki depremler yanardağ kaynaklı

Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, son iki günde meydana gelen depremlerin Santorini Yanardağı ile ilişkili olduğunu belirtti. “Taş ve kaya parçalarının fırlatılabileceği bir patlama meydana gelebilir. Bu patlama şiddetli olabilir. Ayrıca 5 ile 7 büyüklüğünde depremler de oluşturabilir. Bu depremlerle birlikte süpürtü dalgaları (tsunami) oluşabilir. Bu dalgalar Ege Denizi’ndeki tüm adaları, Girit’i, Yunanistan kıyılarını ve Türkiye kıyılarını etkileyebilir.” dedi.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem Dairesi verilerine göre, dün Ege Denizi’nde büyüklükleri 1,3 ile 4,4 arasında değişen 27 deprem meydana geldi. Bölgedeki sismik hareketlilik devam ederken, bugün saat 15.55’e kadar büyüklükleri 2,2 ile 4,8 arasında değişen 18 yeni deprem daha kaydedildi.

Prof. Dr. Ercan, bu "deprem fırtınasının" tamamen deniz altındaki yanardağdan kaynaklandığını belirtti. Santorini Yanardağı ile ilişkili olan bu durum hakkında şunları söyledi: “Yaklaşık 45 kilometre derinlikten gelen ve 1.200 santigrat derece sıcaklığa ulaşan magma, yüksek basınç altında üstteki magma odalarını dolduruyor. Yaklaşık 250 kilobar basınca ve 2.200 santigrat derece sıcaklığa ulaşan bu durum, bölgedeki gerilimi artırarak depremlerin oluşmasına neden oluyor.”

"TÜRKİYE KIYILARI DA ETKİLENEBİLİR"
Prof. Dr. Ercan, "Herkes bunun sonucunda ne olacağını merak ediyor. Taş ve kaya parçalarının fırlatılabileceği bir patlama meydana gelebilir. Bu patlama şiddetli olabilir. Ayrıca 5 ile 7 büyüklüğünde depremler de oluşturabilir. Bu depremlerle birlikte süpürtü dalgaları (tsunami) oluşabilir. Bu dalgalar Ege Denizi’ndeki tüm adaları, Girit’i, Yunanistan kıyılarını ve Türkiye kıyılarını etkileyebilir.” diye konuştu.

"DENİZ ALTINDAKİ BAŞKA BİR YANARDAĞ DA AKTİF"
Süpürtü dalgalarının Türkiye’yi de etkileyebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Ercan, olası bir felakete karşı hazırlıklı olunması gerektiğini belirterek şu uyarılarda bulundu: “Süpürtü dalgaları yani tsunamiler Türkiye’yi de etkileyebilir. Bu, geçmişte de yaşandı. Bu bölgede 7,7 büyüklüğünde depremler meydana geldi. Türkiye kıyılarında büyük süpürtü dalgaları, on binlerce insanın ölümüne neden oldu. Tarihi kayıtlar bunu gösteriyor.

Afrika kıtasının, güney Ege yayı boyunca Ege Denizi’nin ve Anadolu’nun altına dalması yaklaşık 10 milyon yıldır gerçekleşiyor. Bu dalma süreci şu anda yaklaşık 700 kilometreye ulaşmış durumda. Derinlerdeki yüksek sıcaklık nedeniyle, dalan Afrika levhası eriyor ve hafifleyerek yukarı doğru yükseliyor. Bu hareket, güney Ege yayının kuzeyinde volkanik adalar oluşturuyor.

Bu adalardan biri de bizim sularımızda bulunuyor. Yaklaşık üç yıl önce keşfettiğimiz, Sina Adası ile Bozburun arasında yer alan bir deniz altı yanardağıdır. Bu yanardağ da şu an aktif durumda. Yani sadece Santorini değil, bu yanardağ da faaliyette.”

"YANARDAĞ PATLAMAYA YAKIN"
Olası bir yanardağ patlamasının sonuçlarına ilişkin öngörülerini paylaşan Prof. Dr. Ercan, şunları söyledi:

“Bilimsel olarak baktığımızda, yanardağ patlamaya yakın görünüyor. Eğer buradaki kabuğun dayanım gücünü aşarsa, yarılarak patlayabilir. Ancak dayanımı aşamazsa, bir süre sakinleşir ve sonra tekrar aktif hale gelir. Eğer biriken gerilim, yer kabuğunun kırılma direncini aşarsa patlama gerçekleşir.

Eğer patlama olursa, lavlar dışarı akar. ‘Volkan bombası’ olarak adlandırılan kaya parçaları fırlatılır ve lav akıntıları oluşur. Santorini Adası’ndaki bu akıntılar doğrudan Santorini kentini etkileyebilir. Ada genişleyerek yeni toprak kazanabilir.

Patlama sonrası lav akıntıları aylarca, hatta birkaç yıl sürebilir. Eğer patlama patlayıcı tarzda olursa, depremlerle birlikte gerçekleşebilir.”