Prof. Dr. Bayram Durbilmez: “Yenilenmeyen Yenilir”

Akademi ve Sanat’ta âşık edebiyatı konusunda birçok ödülü bulunan önemli isim Prof. Dr. Bayram Durbilmez gazetemize çok özel açıklamalarda bulundu. Ankara’da ki 40. Türkiye Kitap ve Kültür Fuarı alanında okuyucularıyla buluşan Bayram Durbilmez “Yenilenmeyen Yenilir” mesajının üzerinde durdu.

Ozantürk mahlaslı Şair ve Yazar Prof. Dr. Bayram Durbilmez gazetemize konuştu. Âşık edebiyatı ve geleneğinde sadece kitap ve makalelere bağlı kalmayan Durbilmez’in aile kökenlerinde de âşıklık mevcut. 5000 yıllık kadim kültür olan âşıklık geleneğinde Öze Çağrı, Yârnâme, Sürmeli Yarim, Birnâme, Turnalar/ Türk Dünyası Şiirleri gibi eserleri ve ödüllü bir çok çalışması bulunan Bayram Durbilmez, âşık edebiyatı sanatı ve sanatçıları üzerine değerlendirmede bulundu. Günümüz âşık edebiyatı sanatı ve sanatçılarına ilişkin olarak Bayram Durbilmez, “Yenilenmeyen yenilir” mesajını tekrarladı.

GELENEĞİ GELECEĞE AKTARIR

Aşık edebiyatının oluşumu üzerine konuşmasına başlayan Yazar Durbilmez, bu alanın İslamiyet’ten önceye dayanan bir geçmişi bulunduğunu, toplumun sosyo kültürel ihtiyaçlarına göre söz, müzik ve davranışlarla hareket eden kam, şaman ve baksılardan ozan ve aşıklara evirilen bir süreç yaşandığını belirterek, “Bu süreçte âşıklar bu sefer halkın gören gözü, işiten kulağı, seven yüreği, haykıran sesi, olma özellikleriyle birlikte, toplumda saygın bir yere sahip olarak çeşitli edebiyat gelenekleri oluşturmuşlar. Bu zengin bir sanat, müzik, söz var şiiri ezgiyle söylüyor, elini kulağına atıp söylüyor ya da bir musiki aleti eşliğinde söylüyor. Bu geleneği birikimi usta çırak ilişkisi içinde usta olan yeni nesillere aktarıyor ve her seferinde kendi şiirlerini, deyişlerini ve anlatılarını anlatmadan önce usta malı sözler söyleyerek dünden bugüne geleneğin geleceğe aktarımına da sağlamış oluyor” dedi.

TOPLUM İLE BÜTÜNLEŞEN ÂŞIK VAR OLACAK

Âşık edebiyatının geleceği için günümüz sorunlarından uzak bir yaklaşım sergilenmemesi gerektiğini vurgulayan Durbilmez, âşık edebiyatının var olmaya devam edebilmesi için ‘Yenilenmeyen yenilir’ mesajını tekrarlayarak sözlerine şu şekilde devam etti: “Gelenekten geleceğe kendini yenileyerek devam eden âşıklar, kalıcı eserler verip toplumla bütünleşebilir. Sanatçılar toplumla bütünleştikçe, toplum bu köklü edebiyata yönelmeye ve ilgi göstermeye devam edecektir. Ama âşıklar toplumun ihtiyaçlarından koptukça geleneği geriletmiş olacaktır.”

GÜR IRMAK OLABİLMEK

Geleneği geleceğe taşıyabilme yeteneğine sahip çok sanatçı bulunduğunu ama sığ bir çizgide ilerlediklerini ifade eden Durbilmez, sözlerini şu şekilde noktaladı: “Eğer kendilerini yenileyebilirlerse elbette geleceğe emin adımlarla gür bir ırmak olabilirler. Bu işe sanata yönelen kişilerde kendilerini yenilemedikleri takdirde cılız bir su akıntısı olarak kalırlar. Bizim bahsettiğimiz gür ırmak olmak için yetenek sahibi olmak yanında kültürel anlamda birikim sahibi olmakta gerekiyor. Kültür yok olmuyor dönüşerek devam ediyor. Biz bunu yenilenerek yinelenme, yinelenerek yenilenme şeklinde özetliyoruz. Yani yenilenerek yinelenme dediğimiz eski kültürel özelliklerimiz yenilenerek devam ediyor. Yinelenerek yenilenme ise tekrar ettikçe bazı konular yeni ihtiyaçlar katılarak yenilenmiş oluyor.”

Cemal Emre Kurt / www.gazeteilksayfa.com